Gökbilimciler, Gökyüzünün İlk Geniş Alan X-ışını Haritalarını Elde Ettiler

BEİJİNG, 30 Ağustos (Xinhua) -- Çinli gökbilimciler, geçen ay yörüngeye konuşlandırılan küçük bir uydu tarafından yakalanan dünyanın ilk geniş alan X-ışını haritalarının ilk grubunu yayınladı. Çin Ulusal Astronomi Gözlemevi'ne (NAOC) göre, 27 Temmuz'da bir katı yakıt roketi ile uzaya fırlatılan Geniş Alan X-Işını Teleskobu (WXT), dünyada türünün ilk örneği olan bir geniş alan X-ışını görüntüleme teleskobudur. Yörüngede dört gün süren gözlemin ardından teleskop, Samanyolu Galaksisi ve ötesinde yer alan çok sayıda gök cisminden X-ışını görüntüleri ve enerji spektrumu elde etti. WXT, tümü Çin tarafından geliştirilen 36 adet mikro gözenekli ıstakoz gözü merceğe ve dört adet geniş dizinli CMOS sensörüyle donatılırken gözlem alanı 340 derece kareyi buluyor. Bu alan, benzer diğer teleskopların alanından yaklaşık 100 kat daha geniş. WXT, hazırlanmakta olan Einstein-Probe (EP) uydusu için bir deney modülüdür. Yeni uyduya toplamda 12 adet WXT modülü monte edilecek. EP görevi, şiddetli değişimler sırasında X-ışınları yayan gök cisimlerinin yanı sıra geçici yüksek enerjili radyasyona sahip hareketsiz kara delikleri keşfetmeyi amaçlıyor. WXT, Samanyolu'nun merkezi göksel bölgesini gözlemledi. Sonuçlar, teleskobun tek bir bakışta, yıldız kara delikleri ve nötron yıldızlarından gelenler de dahil olmak üzere, X-ışınlarını birden çok yönden tespit edebildiğini gösterdi. Simülasyonlarla çok tutarlı bulgular elde edildi.

Ünlü Cygnus süpernova kalıntısının bir X-ışını görüntüsü, WXT'nin ıstakoz gözü merceklerinin dağınık hedefleri yakalayabildiğini ve WXT'nin CMOS sensörlerinin yüksek spektral çözünürlüklerle işleyebildiğini gösterdi. Keşif aracı ayrıca 814 milyon ışık yılı uzaklıktaki bir kuasardan gelen nispeten zayıf X-ışını sinyallerini de tespit etti. Kuasar, uzayın derinliklerinde parlak ışık ve radyo dalgaları üreten yıldız benzeri bir nesnedir. NAOC'ye göre, WXT'nin yarıçapı içinde Samanyolu Galaksisi'nin yakınında büyük bir Macellan Bulutu da tespit edildi. Ağustos ayında yapılan bir pilot çalışma WXT'nin normal şekilde çalıştığını ve EP görevi için sağlam bir temel oluşturduğunu gösterdi. NAOC'de çalışan EP görevi baş bilim insanı Yuan Weimin, sonuçların heyecan verici olduğunu ve teleskobun beklendiği gibi kaliteli bilimsel veriler elde etme kabiliyetini kanıtladığını söyledi. WXT, Çin Bilimler Akademisi'ne bağlı NAOC ve Shanghai Teknik Fizik Enstitüsü tarafından ortaklaşa geliştirildi. NAOC, verileri Shanxi eyaletinin merkezi Taiyuan'da düzenlenen ve Pazar günü sona eren Çin Uzay Bilimleri Meclisi devam ederken yayınladı.

Kaynak: Xinhua / Güncel