Haberler

Tarihte erken dönem damgalar

Tülay Çağlar Kadı

Tülay Çağlar Kadı

Eğitimci - Yazar
11.05.2023 03:35

Köktürk dönemine ilişkin madeni paralar, kaya yazıtları, kişisel eşyalardan ayna, mask ve tılsımlı taşlarda, dikili taş ve heykellerde hatta dönemin izlerini taşıyan fal kitapları bunlara örnektir. Geçmiş ve geleceğin aynı anda olduğunun idrak bilince kabul veren dönem insanı, günümüzün "hol istik" olarak bilinen kavramıyla antik dönemlerden günümüze, kültürel miras kavramı aracılığıyla geçiş sağlamıştır. İnsan, hayvan ve bitki, gezegen kompozisyonları ile desteklenen runik aktarımlar bizlere ait oldukları dönemlerin inanç ve anlayış biçimini tasvir ederek etmektedir. Türk yazı biçiminin ilk ifadeleri sayılan runikler kültürel ve tarihsel olduğu kadar sanatsal aktarımlardır. Evrensel sanatsal aktarımlarına, Köktürk döneminde "on ve ok" kavramları köprü niteliğinde eklenmiştir. Damga ve runikler hemen hemen yaşamın her alanında yer bulabilmiştir.

Damgalar, Türk runik yazısının başlangıcı niteliğinde semboller aracılığıyla devlet, kabile, ata ve boy kavramlarına dair maddi, sanatsal ve kültürel yansımalardır. Köktürk dönemine dair mühür, runik, im ve tamgalar aslında yalnızca motifler değil başlı başına tarihsel ve özerk aktarımlardır.

Köktürk DönemTamga - İm - Runik

Erken Dönem Türk Tarihinde Önemi

Bir toplumun kültür kavramı; dil, sanat ve tarih gibi farklı etkenleri kapsamaktadır. Dönemlere göre değişkenlik gösteren ülkemizin taşıdığı kültür kavramına baktığımda binlerce yıllık yolculuk izlerinin, kültürel süreklilik ilkesiyle şekillendiğini gözlemlemekteyim. Göktürk dönemine ilişkin destanlar, mitler ve efsaneler aktarımları destekleyen tamga ve mühürler, Türkolog ve tarihçiler tarafından yeniden yorumlanmaktadır.

Değerli önder M. Kemal Atatürk' ün, Anadolu kadim topraklarında gerek yer altı gerekse yer üstünde tarihin farklı dönemlerine şahitlik yapan, kültürel mirasın evrenselliğini daima önemsemiştir. Böylelikle Türk Tarih Kurumu var olabilmiş, ülkemiz tarihçileri, arkeologları tarafından yapılan çalışmalar, aktarımlar bizlere yayın, kitap, konferans ve eğitimler aracılığıyla aktarılabilmiştir.

title