'Türkiye Hindi Değildir'
ABD'ye İlk Gelen Avrupa'lı Göçmenlerin Ağır Doğa Koşullarına Rağmen Yararlı Bir Hasat Mevsimi Geçirmelerinden Ötürü Tanrı'ya Minnet Duygularını Sunmak Üzere 1621 Yılında Başlattıkları Bir Gelenek.
Bu perşembe, 22 Kasım, ''Thanksgiving Day'' (Şükran Günü). Amerika'ya ilk gelen Avrupa'lı göçmenlerin ağır doğa koşullarına rağmen yararlı bir hasat mevsimi geçirmelerinden ötürü Tanrı'ya minnet duygularını sunmak üzere 1621 yılında başlattıkları bir gelenek. Noel ile birlikte yılın en önemli bu kutlama gününde Amerikalılar aile yemeği düzenleyerek biraraya gelecekler. Sofranın baş yemeği ise Şükran Günü ile özdeşleşen hindi.
Sözcüğün telaffuzunda güçlük çeken çoluk-çocuk anlamını öğrenmeden önce bu kutlama gününü ''Turkey Day''(Hindi Günü) diye tanımlıyor. Amerika'daki Türkler için bu bağlamda bir sorun çıkıyor ortaya. Hindinin İngilizcesi 'turkey.'' Memleketimizin İngilizce adı da 'Turkey.' Turkey ayrıca argoda ahmak, geri zekalı, salak anlamlarına geliyor. Amerika'da ilk ve orta okullarda egitim gören Türk çocukları sınıf arkadaşlarının ''Glu, glu' şeklinde hindi sesiyle hitaplarına, 'Hey, Turkey!'' hitabıyla aşağılayıcı şakalarına hedef oluyorlar. Geçmişte olduğu gibi bu yılda anne-babalar bizi arayarak '' Çocuklarımız okuldan ağlamaklı geliyorlar. Niye ülkemizin esas adını kullanmıyoruz?''diye şikayette bulundular.
Konu bizim için yeni değil. 1990 yılında Amerika'da ''Türkiye Hindi Değildir.'' başlıklı bir kampanya başlatmıştık. Hürriyet'te yayımlanan köşe yazıları ve haberlerde 'Turkey' sözcüğünün 'Türkiye' olarak değiştirilmesini savunduk. Toplumuzda büyük destek gören kampanyada Amerika'dan 3000 Türk ailesi imzalarını taşıyan listeleri Cumhurbaşkanı Özal, Başbakan Akbulut ile TBMM Başkanı Kaya Erdem, muhalefet parti liderleri Erdal İnönü ve Süleyman Demirel'e gönderdiler. Türk Dil Kurultayı 29 Eylül 1990'da Turkey yerine Türkiye'nin kullanılması kararını açıkladı. THY, Turizm Yatırım ve Dış Ticaret Bankası, TYT Bank gibi kurumlar dış yazışmalarında 'Turkey'i Türkiye ile değiştirirken Ekinciler Holding, Ece Şirketler Grubu, Alarko Holding, Beko ve Profilo gibi şirketler isim değişikliğine sahip çıktılar. Milletvekillerimiz yabancılara gönderdikleri Noel-Yeni yıl kartlarında Türkiye adını kullandılar.
Turizm Bakanlığı CNN TV'de başlattığı 'Uygarlık Macerası' dizisinde, Ziraat Bankası'nın ABD'de yayımlanan reklamlarında 'Türkiye' sözcüğü kullanıldı. Saygın Christian Science Monitor gazetesi kampanyamızı bizim sloganımızdan esinlenip 'Türkiye Turkey Değil.'' başlığıyla sayfalarına taşıdı.
1992'de Başbakan Süleyman Demirel Beyaz Saray'da Başkan George Bush ile buluşmasında İngilizce konuşurken sürekli olarak 'Türkiye' kelimesini tercih etti. Başkan Bush'da aynı şekilde 'Turkey' yerine 'Türkiye' dedi. New York'ta Staten İsland Advance gazetesi '' Türkiye'nin büyük tirajlı gazetesi Hürriyet'in yazarı Doğan Uluç, Türkiye adının kabulu harekatını önemli ölçüde etkiledi.'' diye okurlarına duyurdu. Bu arada Türkiye'de bazıları 'Ne gereği var? Hindi deseler ne olur?
Amerikalılar Türkiye'yi kolayca telaffuz edemezler. İsim değiştirmek zor bir iş" diyerek karşı safa geçtiler.
Hindisever bu gruba bir yazımızda sorunun değişik yönlerini tekrarladık. İsim değişikliği ile son yıllarda yeni eklemelerden örnekler şöyle: ''Pekin- Beijing, Burma- Myanmar, Bombay-Moombai, İvory Coast- Cote D'ivoire, Danzig-Gdansk, New Amsterdam- New York, Constantinople- İstanbul, Cassius Clay-Muhammed Ali.'' Bunlar nasıl değiştiyse Turkey de öyle Türkiye olur. İyi başladığımız kampanya daha sonra giderek yavaşladı. Çeşitli sorunlarla meşgul devlet ve hükümet erkanının, özel kurumların ilgisi azaldı sorunun çözülmesine ramak kalmış iken.
Ama girişimi tekrar canlandırıp alevlendirmek mümkün. Türkiye Cumhuriyeti'nin 'Hindi Cumhuriyeti' adıyla varlığını sürdürmesine diline, ırkına, kökenine bağlı hiç kimse rıza göstermez. İsim değişikiliği ile başta Amerika, İngiltere, Avustralya, Kanada gibi İngilizce konuşan ülkelerde vatanımızın gerçek adıyla anılması, çocuklarımızın yabancı yaşıtlarına alay konusu olmaları da önlenmiş olacaktır. Haydi, hep birlikte tekrar girişimi alevlendiren bir kampanya başlatıp ''Türkiye'' adına hep birlikte sahip çıkalım.