Haberler

Duygusal yeme ve baş etme yolları

Prof. Dr. Barış Öztürk

Prof. Dr. Barış Öztürk

Diyetisyen
04.12.2023 02:32

Duygusal yeme, açlıktan ziyade duygulara yanıt olarak yiyecek tüketme pratiğini ifade eder. Genellikle stres, öfke, can sıkıntısı, üzüntü veya yalnızlık gibi olumsuz duyguları yönetmek için kullanılan bir başa çıkma mekanizmasıdır. Duygusal yeme mekanizmalarını ve çözümlerini anlamak, yiyeceklerle daha sağlıklı bir ilişki kurmak için çok önemlidir.

Duygusal yeme genellikle psikolojik faktörler tarafından tetiklenir. Örneğin stres, iştahı artırabilen bir hormon olan kortizol salınımına yol açar. Üzüntü veya can sıkıntısı da sizi, özellikle geçici bir mental durum rahatlatıcı etkiye sahip olduğuna inanılan şeker, yağ veya her ikisi de yüksek olan yiyeceklerde rahatlık aramaya yönlendirebilir.

Duygusal nedenlerle tekrar tekrar yemeğe yönelmek bir alışkanlık yaratabilir. Beyin, belirli duyguları yeme eylemiyle ilişkilendirmeye başlar, özellikle de belirli rahatlatıcı yiyecek türlerine düşkünlük. Bu alışkanlık oluşumu, kırılması zor olabilecek bir döngü yaratır.

DUYGUSAL YEME VE BAŞ ETME YOLLARI

Duygusal yemenin nörobiyolojik bir yönü de vardır. Yemek yemek, özellikle de şeker ve yağ oranı yüksek gıdalar, zevk ve ödülle ilişkili bir nörotransmitter olan dopamin salınımını tetikler. Bu salınım, olumsuz duygulardan kısa süreli bir rahatlama yaratarak davranışı pekiştirebilir.

Duygusal Yemeye Çözümler

Mindful yeme pratiği, yemek yeme deneyimi sırasında tamamen mevcut ve farkında olmayı, duygusal açlık ile fiziksel açlık arasındaki farkı tanımayı içerir. Mindful yeme, yemeğin tadına, dokusuna ve kokusuna dikkat etmeyi teşvik eder, bu da aşırı yemeden daha tatmin edici bir yeme deneyimine yol açabilir.

Dengeli, besleyici öğünlerden oluşan bir rutin oluşturmak kan şekeri seviyelerini dengeleyebilir, istekleri ve mental durum değişimlerini azaltabilir. Tüm besin gruplarından çeşitli yiyeceklerin dahil edilmesi, temel besin maddelerinin dengeli bir şekilde alınmasını sağlar.

Duygusal yeme şiddetli veya ısrarcıysa, bir diyetisyenden vrya psikoterapistten yardım almak faydalı olabilir. Bilişsel-davranışçı terapi (BDT), altta yatan duygusal sorunları ele almada ve duygusal yeme ile ilişkili davranışları değiştirmede etkili olabilir.

Aile, arkadaşlar veya destek gruplarıyla bir destek sistemi oluşturmak, duygusal yemenin üstesinden gelmede çok önemli olabilecek duygusal destek ve hesap verebilirlik sağlayabilir.

Düzenli egzersiz mental durumu iyileştirebilir ve stresi azaltarak duygusal yeme olasılığını potansiyel olarak azaltabilir. Ayrıca vücutla daha sağlıklı bir ilişki geliştirmeye de yardımcı olur.

Duygusal yemenin tetikleyicilerini ve kalıplarını anlamak çok önemlidir. Bir yemek ve psikolojik durum günlüğü tutmak, kalıpları ve tetikleyicileri belirlemeye yardımcı olabilir ve bunlarla mücadele etmek için stratejiler geliştirmeyi kolaylaştırabilir.

Duygusal yeme; psikolojik, alışkanlıklara dayalı ve nörobiyolojik temelleri olan karmaşık bir davranıştır. Bu davranışı ele almak için mindful yeme, duygusal düzenleme, sağlıklı beslenme alışkanlıkları, profesyonel rehberlik, destek sistemleri, fiziksel aktivite ve farkındalığı içeren çok yönlü bir yaklaşım gerekir. Duygusal yemeyi bu çeşitli açılardan ele alarak, sizin yiyeceklerle daha sağlıklı bir ilişki geliştirmenizi sağlar.

title