Neden aldattığını biliyor musun?
Şerivan Demir
Aldatan neden aldatıyor? Neden sürekli aynı döngüyü yaşayıp duruyorsun? Sürekli aynı örüntüleri yaşadığın partnerleri mi seçiyorsun? Aldatıldığın için kendini değersiz mi hissediyorsun? Aldatma ve aldatılmaya dair bu soruların sonu asla gelmez. Çünkü konunun kökeni çok eskilere, klan-kabileler döneminde tek-çok eşlilik ilişkilere dayanmaktadır. Konunun evrimsel bir kökeni olsa da bu yazıda size şu anki çağda aldatılmaların nedenini kısa başlıklar halinde anlatmaya çalışacağım.
Aldatmaya dair esas nokta, aldatan kişi ile ilgilidir. Partneriniz, sevgiliniz ya da eşiniz bir ilişki içerisinde olduğunuz halde başka bir kişi ile duygusal, romantik ve cinsel bir birliktelik yaşıyorsa bu durum sizinle alakalı değildir.
Şimdi diyeceksiniz ki nasıl benimle ilgili olamaz. "Beni aldattı, beni güzel ya da yakışıklı bulmuyor, beni sevmiyor demek ki" gibi kalıp cümleleri duyar gibiyim. Ancak şunu bilmelisiniz ki, aldatan kişi bunu kısaca 5 temel nedenle yapıyor olabilir.
1. O ilişkiden artık beslenmiyordur. Her birey ilişkiye başlarken bazı duygu, ilişkisel ihtiyaçlarını tamamlamak adına başlar. Diyelim ki, çocuklukta sevgi, onay, takdir ihtiyacı karşılanmamış olan kişi farkında olmadan romantik ilişki kurduğu kişilerden bu ihtiyacı alamaya çalışır. Ve o kişiden alacağını aldıktan sonra başka bir ihtiyacını tamamlamak için daha fazlasını alabileceği kişilere yönelir. Bu tarz kişiler "çocuk ego modu" dediğimiz durumu yaşarlar. Konu tamamen kendileri ve doyurulması gereken ihtiyaçlarıdır. Yetişkin modu ile düşünemedikleri için karşı tarafın istekleri, beklentileri ya da ihtiyaçları onların umurlarında değildir. Onlar sadece küçük bir çocuk gibi kim ihtiyaçlarını daha fazla karşılayacaksa ona giderler. Sağlıklı bir şekilde ilişkiyi bitiremediklerinden aldatma davranışını tekrar ederler.
2. İnat ve Öfke. İlişkide partnerinize ilginizi, sevginizi, şefkatinizi verdiniz. Sağlıklı bir ilişkide olması gereken ihtiyaçları karşıladığınız halde o size karşı tepkisiz ise öfke hissedersiniz. Çünkü sizin tüm çabalarınıza karşın, sizi duymayan, görmezden gelen biri vardır. Tam da bu noktada anlaşılmadığınız için olumsuz agresyonlarınız artabilir. Öfkenizi kontrol edemeyip ders verme amaçlı sağlıksız düşüncelere kapılıp aldatma davranışı gösterebiliyorsunuz. Bu durumdaki en büyük yanılgı, kişinin aldatmayı bir ceza aracı olarak görmesidir.
3. Erişebilirlik. Sosyal mecralardan, flört uygulamalarından hep daha güzeli, daha yakışıklısı ya da o aradığınız kriter ne ise "daha…"ulaşmak günümüzde son derece basitleşti. Tek bir tuşla çaba harcamadan "diğerine" ulaşmak kolay olduğu için, var olan ilişkinizde sorunlar çıkınca bunları çözmek, emek harcamak yerine kolaya kaçıp aldatma davranışı ortaya çıkabiliyor. Kişi ilişkisi için emek ve enerji harcamaktan kaçınıyor. Bu tarz kişilerin ilişki örüntüleri incelediğinde kaçıngan, güvensiz bağlanma stiline sahipler. Bu yüzden biri için emek vermek, çabalamak, incelikte bulunmak gibi güvenli bağlanma özelliklerine sahip değillerdir.
4. Özgüven eksikliği. Aldatan kişi çevresi tarafından, iltifat edilen, güzelliği ya da fiziksel bir özelliğinden dolayı beğenilen biriyse ve kişinin de sağlıklı bir ego mekanizması gelişmediyse bu durum kişide boş bir özgüven yaratır. Boş bir özgüvenden kaynaklı, kendini bir yarışta hisseder. Sanki daha fazla kişi ile birlikte olursam ya da birden fazla kişi ile flört edersem daha iyi olduğum anlaşılır mantığı ile, sık sık partner değiştirip aldatma davranışını gösterir. Asıl savaştığı diğer adaylar değil, kendi özgüvensizliğidir.
5.Bağlanma stili. Kişi, çocukluk döneminde ebeveynleri ile eğer güvensiz, kaçıngan ya da kaygılı bağlanma stillerinden biri ile bağlanmışsa artık bu bağlanma stilini yetişkinlikte de devam ettirir.
Bu yukarda sayılan beş temel sebeple beraber başka nedenlerde vardır. Ancak hangi neden olursa olsun aldatmak bir davranış problemidir. Bu örüntüleri fark edip bir uzmandan destek isteyebilirsiniz. Çünkü bu değişebilen bir durumdur. Temelde ne bir kişilik bozukluğu ne de bir genetik bozukluktur. Tamamen davranışsal bir bozukluk olduğu için kişi bunu değiştirmek ve sağlıklı ilişki yöntemlerini öğrenmek istediğinde bu mümkündür.
Uzm. Psk. Şerivan Demir