Çiçek aşısı ne zaman kaldırıldı? Türkiye'de çiçek aşısı kaldırıldı mı, yapılıyor mu?

Çiçek Aşısı ne zaman kaldırıldı, sorusunun yanıtı merak ediliyor. Çiçek Aşısı, geçmiş yıllarda görülen çiçek hastalığı dolayısıyla rutin olarak aşı takvimi içerisinde yer almaktaydı. 1980 yılı itibariyle çiçek hastalığının yok edilmesiyle birlikte çiçek aşısı da rutin aşı takviminden kaldırıldı. Çiçek aşısı ne zaman kaldırıldı?

ÇİÇEK AŞISI NE ZAMAN KALDIRILDI?

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)'nün de desteklediği yaygın aşılama çalışmaları sonucu 1980 yılının başlarında dünyada yokedildi. Bilinen son olgu, 1977 yılında Somali'de görülmüştür. Dolayısıyla 1980li yıllarda , daha önce tüm ülkeler için zorunlu olan çiçek aşısı uygulaması ortadan kalkmıştır. Ancak bazı ülkelerde askeri personele yapılmaktadır. DSÖ, dünyada hastalığa karşı aşı üretimine ve hastalık etmeni olan virüsün bilimsel amaçlı saklanması ve araştırılmasına da bazı sınırlamalar getirmiştir.

Ülkemizde aşı üretimi 1996'da DBT ve kuduz aşısı, 1997'de BCG aşı üretiminin kesilmesi ile sona ermiştir. Osmanlı İmparatorluğunda ilk aşı üretimi ve uygulanmasının başından beri aşı lojistiği, uygulanması ile hastalıkların önlenmesi ücretsiz olarak Devlet eliyle yürütülmektedir.

Aşı üretiminin sona ermesi ile aşılar satın alınarak temin edilmektedir. İki binli yıllarda aşıların Türkiye'de üretimi konusunda tekrar ilgi artmıştır.

2009 yılında beşli karma (DaBT-IPV-Hib), 2011 yılında dörtlü karma (DaBT-IPV) 3 yıllık alımı yapılırken kademeli olarak paketleme ve enjektöre dolum teknolojisi ülkemize getirilmiştir.

2010 yılında zatürre aşısı (KPA-Konjuge Pnömokok) yine 3 yıllık alım garantisi karşılığı paketleme, enjektöre dolum yanında formulasyon teknolojisinin de ülkemize getirilmesi sağlanmıştır.

Halen yerli bir firma tarafından akrep ve yılan antiserumları da üretilmektedir.

2015 yılında yedi yıllık alım garantisi ile tetanoz ve difteri aşılarının kademeli olarak antijen üretimine kadar yapılması planlanmıştır. 2018 yılı içerisinde dolumu yapılırken 2019 yılında antijenin tamamen milli olarak üretilmesi beklenmektedir.

Bakanlığımız bünyesinde Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından halen akrep ve difteri serum üretimi devam etmektedir. Bunun yanında öncelikle diğer stratejik serumlar ile hepatit A, Hepatit B, Suçiçeği aşısı milli aşı üretimleri de hedeflenmektedir.

Aşılama

Çiçek aşısı, canlı virus aşısıdır.Aşının yapımında, hastalığın etmeni olan Variola virus değil, Orthopox virus ailesinden bir benzeri olan Vaccinica virus kullanılır.Türkiye'de de Hıfzısıhha Enstitüsü tarafından üretilmiş ve geliştirilmiştir. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de DSÖ kararı doğrultusunda bu aşının yapımına ve geliştirilmesine son verilmiştir. Bugün ise birçok ülke aşı stoklarını artırma çabasındadır.

ÇİÇEK AŞISINI KİM BULDU?

Edward Jenner: Edward Jenner (17 Mayıs 1749 - 26 Ocak 1823), çiçek aşısını bulan İngiliz cerrah.

Bir köy papazının çocuğu olarak dünyaya gelmiştir, İngiltere'de Gloucestershire'da bir operatörün yanında uzun süre çıraklık yapmış daha sonra tıp öğrenimini geliştirmek için Londra'ya gitmiş ve orada John Hunter'in öğrencisi olmuştur. Hocasının tavsiyesiyle 1775 yılında, o dönemlerdeki en yaygın ve can alan hastalık olan çiçek hastalığı ile ilgili araştırmalara başlamıştır. Araştırmaları sonucu çiçek hastalığına aşı bulan Jenner aynı yıl köyünde baş gösteren çiçek hastalığı salgını karşısında çocuklar üzerinde aşısını denemiş ve olumlu sonuçlar aldığını ispat etmiştir. Daha sonra 1796'da buluşu ile ilgili ayrıntılı bir rapor yayımlamış ve buluşu gerek Avrupa'da gerek ise Amerika'da ilgiyle karşılanmış ve benimsenmişse de dönemin tıp bilginleri aşıya karşı çıkmışlardır. Elde edilen sonuçların başarısı sebebi ile 1870 yılına gelindiğinde binlerce insan aşılanmıştır. Daha sonraki yıllarda çiçek aşısı İngiltere'nin dışında da yaygınlaşmıştır. Bugün ise tüm dünyada kullanılmaktadır.