TÜM KATEGORİLER
Oruca Ne Zaman, Nasıl Niyet Edilir? Ramazan Orucu İçin Niyet Şart Mıdır?
On bir ayın sultanı Ramazan ayına kavuşmaya az kaldı. İslamın beş şartından biri olan oruç ibadetini yerine getireceğimiz rahmet ve mağfiret ayı Ramazan ayı öncesinde oruçla ilgili sorular araştırılıyor. Oruca ne zaman, nasıl niyet edilir, Ramazan orucu için niyet etmek şart mıdır sorularına diyanetin verdiği cevap haberimizde.
Bir Ramazan ayına daha kavuşmak üzereyiz. Bereketiyle birlikte gelen on bir ayın sultanı Ramazan ayında oruç ibadetini ifa edeceğiz. Yapılacak ilk sahurun heyecanı ile birlikte oruca dair bazı soruların vatandaşlar tarafından aranmaya devam ediliyor. Bu sorulara yardımcı olabilmek için, Diyanete göre oruca ne zaman ve nasıl niyet edilir, Ramazan orucu için niyet etmek şart mıdır konularını haberimizde derledik.
ORUCA NE ZAMAN, NASIL NİYET EDİLİR?
Niyet etmek orucun şartlarındandır. Niyetsiz oruç sahih değildir. Kalben niyet etmek yeterli ise de niyeti dil ile ifade etmek menduptur. Mendup sözlük anlamı ise yapılması halinde sevap olan fakat yapılmaması halinde günah olmayan demektir. Oruç için sahura kalkılması da niyet sayılır.
Ramazan orucu, belli günlerde tutulmak üzere adanan oruçlar ile nafile oruçlar için niyet etme vakti, güneşin batması ile ertesi gün tepe noktasına gelmesi öncesine kadarki süredir Ancak imsaktan sonra yapılacak niyetin geçerli olması için bu vakitten itibaren bir şey yenilip içilmemiş, oruca aykırı bir iş yapılmamış olması gerekir. Aksi takdirde gündüz niyet caiz olmaz (Kâsânî, Bedâî', II, 85). Bu oruçlar için, "yarınki orucu tutmaya" şeklinde mutlak niyet yeterlidir. Bununla birlikte geceden niyet edilmesi ve "yarınki Ramazan orucuna" şeklinde orucun belirlenmesi daha faziletlidir. Ramazanın her günü için ayrı niyet edilmesi gerekir (Mevsılî, el-İhtiyâr, I, 397, 400).
Kaza, keffaret ve bir zamana bağlı olmaksızın adanan oruçlar için gün batımından itibaren en geç imsak vaktine kadar niyet edilmiş olmalıdır. Bu tür oruçlara niyet edilirken, "falanca kaza, keffaret veya adak orucuna" şeklinde belirtilmesi gerekir.
Şafiî mezhebine göre ise nafile dışındaki tüm oruçlara geceden niyet edilmelidir. İmsak vaktine kadar niyet edilmemişse o günün orucu geçerli olmaz. Nafile oruçlara ise güneş tepe noktasına gelmeden öncesine kadar niyet edilebilir (Şirâzî, el-Mühezzeb, I, 331-332).
RAMAZAN ORUCU İÇİN NİYET ETMEK ŞART MIDIR?
Ramazan Orucuna Niyetin Şekli:
a) Ramazan orucunda niyet mutlak olarak, yani "Niyet ettim oruç tutmaya" diyerek yapılabildiği gibi, "Ramazan orucunu tutmaya" cümlesi ilave edilerek de yapılabilir; hatta böylesi daha iyidir.
b) Ebu Hanife'ye (Hanefî Mezhebine) göre, Ramazan'da yolcu dışındaki mükelleflerin her türlü oruca niyetleri, Ramazan orucu yerine geçer; ancak, yolcuların niyeti, hangi oruca niyet edildiyse onun yerine geçer. Çünkü, yolcu esasen orucunu tutup tutmamakta serbesttir, tuttuğu orucu açıkça tespit etmesi gerekir. Ebu Yusuf veeş-Şeybani'ye göre, yolcuların Razaman'daki niyetleri -oruç türü ne olursa olsun- Ramazan orucu yerine geçer.
c) Sahura kalkmak, niyet yerine geçer. Niyet ettikten sonra imsakten az önce niyetten vazgeçmekle niyet edilmiş olmaz. Çünkü henüz orucun vakti girmemiştir. Vakti girdikten sonra ise özürsüz olarak niyetten dönülmez. Bu her türlü oruç için böyledir.
Şafiî Mezhebine göre, fecir doğunca uyanan kimsenin kendini yemek içmekten alıkoyması niyet yerine geçer.
d) ÜM'e göre, eş-Şafiî ve Ahmed b. Hanbel'e göre, Ramazan'da nafile oruca niyet edenin orucu, Ramazan orucu yerine geçmez. Ramazan orucunda her gün için ayrı ayrı niyet yapmak gereklidir; Malikî Mezhebine göre, aralıksız tutulan her gün için niyet etmek şart değildir.
Ramazan ayı oruç ayı olduğundan sahura kalkan kimseler için sahura kalkmakta kalben niyet olarak kabul edilir. Fakihlerin çoğunluğuna göre ramazanın her günü için ayrı ayrı niyet edilmesi şarttır. Çünkü her bir günün orucu kendi başına bir ibadet olup, öteki günlerde tutulan veya tutulacak olan oruçla ilişkisi yoktur; dolayısıyla bir günün orucu bozulduğu zaman sadece o günün orucu bozulmuş olur, öteki günlerin orucu bundan etkilenmez.
