Yazar Fatma Atıcı "Âmâlar Şeyhi Erzurumlu Osman Kemâlî Efendi"yi anlattı

Şehir ve Kültür Araştırmaları Derneği, Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın Gençlik Projelerini Destekleme Programı kapsamında "Medeniyet Söyleşileri"nde yazar Fatma Atıcı'yı ağırladı.

İstanbul'da yaşayan ve "Ten Cehennemdir", "Civanmertler Kapısı" isimli romanlarının yazarı Fatma Atıcı "Erzurumlu Osman Kemali Efendi"yi zoom üzerinden anlattı. Program Şehirder'in sosyal medya hesabından canlı yayınlandı.

Yazar Fatma Atıcı, 1862'de Pasinler'in Güllüköy'ünde dünyaya gelen, bir buçuk yaşındayken çiçek hastalığından gözlerini kaybeden Osman Kemali Efendi'nin türlü sıkıntıların ardından ciddi bir medrese eğitimi aldığını belirterek onun da Aşık Veysel gibi "ruşendil" (gönlü aydın) olduğunu söyledi. Mühim olan hakikate kör olmamak, diyen Atıcı Osman Kemali'nin ateşte yanmayan semender misali bir hayat sürdüğünü ifade etti. Fatma Atıcı Osman Kemali'nin "Ömürname" adlı şiirinden hareketle onun hayatını anlattı. Yazar Atıcı sözlerine şöyle devam etti:

"Osman Kemali Efendi Erzurum'da ulemadan "Yeşil İmam" olarak bilinen Seyyid Mustafa Efendi'den hafızlığını tamamladı, Taşkesenli Şeyh Ahmet Efendi'den dini ilimler tahsil etti. Şirazlı Hafız ve Fuzuli'nin divanlarıyla Mevlana Celaleddin-i Rumi'nin Mesnevisini ezberleyen Kemali Efendi yüzünü göremediği bir sevgiliye aşık olduğu bu dönemde derdine derman ararken Kolağası Ali Rıza ile tanışıp sohbetlerine devam etti. Memleketi Erzurum'dan ayrılıp on bir yıl sürecek bir seyahate çıktı ve yaya olarak Diyarbakır, Musul, Bağdat, Necef ve Kerbela'yı ziyaret etti. Buralarda mersiye ve kasideler okudu. Daha sonra Trablusşam, Halep ve Konya'ya geçti. Burada Mevlana Dergahı postnişini Abdülvahid Çelebi tarafından uzunca süre misafir edildi ve Mevlevilik icazeti verildi kendisine, Mevlevi sikkesi giydirildi. 1901'de İstanbul'a gitti. Burada bostan bekçiliği ve arzuhalcilik yaptı, Fatih Cami'nde Mesnevi okutmaya başladı. Üç aylarda dini hizmetlerde bulunmak üzere 1903'te Selanik'e gönderildi. İstanbul'a döndüğünde Kanuni Sultan Süleyman'ın görme engellilerin barınması için vakfettiği Amalar Medresesi'nde Meşrutiyet burayı kapatıncaya kadar kaldı. Bir ara Erzurum'a kısa süreli de olsa döndü. 8 Ocak 1954'te İstanbul'da vefat etti.

Osman Kemali Efendi'nin şiirleri "Kemali Divanı'ndan Aşk Sızıntıları" adıyla 1947, 1957 ve 1987 tarihlerinde üç baskı yapmıştır. Onun ibadet, itikat ve tasavvufa dair yazıları da 1987'de "İrfan Sızıntıları" adıyla yayımlanmıştır."

Programa Osman Kemali Efendi'nin üçüncü göbek torunu Ayşegül Erdal Yörük de katılarak sorulan sorular üzerine Osman Kemali Kültür ve Eğitim Vakfı hakkında bilgi verdi ve "Pamuk Dede" dediği Kemali Efendi'nin yedi tarikattan icazetli olduğunu söyledi. Programa Kemali Efendi üzerine yüksek lisans çalışmaları olan araştırmacılar da katkı sağladı.

Programa Erzurum'dan katılan akademisyen ve konuya ilgililer Osman Kemali Efendi'nin Erzurum'da yeterince bilinmediğini, bu tür programların onun tanınmasında önemli olduğunu dile getirdiler. Yazar Fatma Atıcı Osman Kemali'nin ilahilerinden birkaçının santur sanatçısı Sedat Anar tarafından bestelendiğini söyledi.

Yoğun ilgi gören program Kemali Efendi'nin şiirlerinin okunmasıyla sona erdi. - ERZURUM