İmam nikahı nedir? İmam nikahı nasıl kıyılır? İmam nikahı şartları neler? İmam nikahı nasıl düşer?

Evlenecek kişilerin sıkça araştırdığı ve İmam nikahı nedir? İmam nikahı nasıl kıyılır? İmam nikahı şartları neler? İmam nikahı nasıl düşer? gibi soruların yer konuları haberimizden takip edebilirsiniz.

İMAM NİKAHI NEDİR?

İmam nikâhı, Türkiye'de devlet tarafından düzenlenmiş resmî nikâh işleminden farklı olarak yapılmış dinî nikâha denir. "İmam nikâhı" ifadesi, daha çok halk arasındaki kullanımdan türemiştir. Nikâh, kanunen karı koca olma, resmen evlenme demektir. Nikâh kavramsal, eylemsel ve geleneksel olarak büyük değişkenlik gösterir. Bunların yanı sıra çoğu dinde nikâh özel bir yere sahiptir ve din tarafından belirli kurallar ve uygulamalar ile tanımlanmıştır. Türkiye'de Anayasa gereğince, devlet otoritesi altında kıyılmayan hiçbir nikâh türünün resmî geçerliliği yoktur. Buna her türlü dinî nikâh da dahildir. Türkiye'de uzunca bir süre resmî nikâhın yanı sıra dinî nikâh kıyımı da devam etmiştir; fakat resmî nikâhın bulunmayıp dinî nikâhın bulunduğu çeşitli durumların yarattığı sorunlar ve daha kavramsal bazlı farklı sorunlar sebebiyle bugün sadece resmî nikâhın kıyılması, özellikle şehirlerde daha yaygındır. Ayrıca Türkiye'de resmî nikâh kıyılmadan imam nikâhı olarak tabir edilen şekilde dini nikâh kıymak yasa dışı sayılmıştır ve suç arz etmektedir.

İMAM NİKAHI NASIL KIYILIR?

Bir daire, bir araba, çift bilezik, altın, arsa... Kısacası boşanma durumunda kadının satıp hayatını devam ettirebileceği bir mal varlığına mehir denir. Mehir tespit edildikten sonra hoca oturacak ve iki şahidin huzurunda imam nikahını kıymaya başlayacak. Hoca önce kadına adını soracak, babasının adını soracak daha sonra hoca bu sefer erkeğe adını soracak, babasının adını soracak. Daha sonra hoca şahitlerin adını öğrenir, onların babalarının adını öğrenir. İmam nikahını kıyan hoca kadına şunu soracak; örnek vermek gerekirse, Mehmet kızı Ayşe şahitler huzurunda 3 çift bilezik mehir ile Allah'ın izni peygamberin sünnetiyle sen Ahmet oğlu Akif'i eş olarak kabul ettin mi? Ona zevce olarak vardın mı? Kadın da bu soruya "ettim" diye cevap verir.

Daha sonra sıra erkeğe gelir ve bu kez hoca erkeğe, Ahmet oğlu Akif, Mehmet kızı Ayşe'yi eş olarak zevce olarak aldın mı? Erkek de bu soruya "aldım" diye yanıt verir. Böylece imam nikahı (dini nikah) tamamlanmış olur. Hoca efendi nikahtan sonra kısa bir dua eder ve imam nikahı kıyılmış olur.

İMAM NİKAHI ŞARTLARI NELERDİR?

Tarafların irade beyanı. Evlilik akdini kabul ettiklerine dair eşlerin "kabul ettim" şeklinde ifade etmeleri.

Nikâhın duyurulması. Gizli bırakılmaması. Bu şart Maliki mezheplere göredir.

Kızın velisinin izninin olması. Bu hüküm Hanefi mezhebi hariç diğer mezheplere göredir.

Şahitlerin hazır olması. Bu şahitler, ergenlik çağına ermiş, aklı başında iki erkek veya bir erkekle iki kadın olmalıdır. Yani şahitlikte mutlaka bir erkeğin bulunması icap eder.

Görüldüğü gibi şahitlerin bulunmadığı bir nikah geçerli değildir ve kişi şahit olmadan nikahını kıyamaz.

İMAM NİKAHI NASIL DÜŞER?

Kur'an-ı Kerim'de, "Boşanan kadınlar iddetlerinin sonuna varınca, onları güzelce tutun, yahut onlardan güzelce ayrılın. İçinizden iki âdil kimseyi şahit tutun. Şahitliği Allah için dosdoğru yapın. İşte bununla Allah'a ve ahiret gününe inanan kimselere öğüt verilmektedir. Kim Allah'a karşı gelmekten sakınırsa, Allah ona bir çıkış yolu açar." (Talak, 65/2) buyurulmaktadır.

Bu ayetteki şahit tutma emrinin boşamaya mı yoksa ric'î talakla boşadıktan sonra dönmeye mi yönelik olduğu konusunda farklı görüşler vardır. Hanefîlere göre her ikisinde de şahit bulundurmak menduptur. İmam Şâfiî'ye göre ise boşamaya şahit tutmak mendup, dönmeye şahit tutmak ise vaciptir (Cassâs, Ahkâmü'l-Kur'ân, V, 35-351; Râzî, Mefâtihu'l-ğayb, XXX, 34).

Dolayısıyla boşama esnasında şahit tutma, boşama işleminin geçerlilik şartı değildir. Bununla birlikte fakîhler bu buyruğun, hakların zayi olmaması ve ihtilafların önlenmesi gibi amaçlar taşıdığı noktasında birleşmektedirler.