Cumhuriyet Döneminin "Hanım Ağa Evi" Turizme Kazandırılıyor

DURMUŞ GENÇ - Muğla'nın Yatağan ilçesinin Eskihisar Mahallesi'nde bulunan ve UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer alan 3 bin 500 yıllık Stratonikeia Antik Kenti'ndeki Cumhuriyet dönemi hanım ağa evi olarak bilinen "Bılla Evi", restore edilerek turizm amaçlı kullanılacak.

Helenistik, Roma, Bizans, beylikler, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait eserlerin bir arada olduğu Stratonikeia Antik Kenti'nde, 3 bin yıl öncesine ait birçok eser gün yüzüne çıkartılıyor. Kazı çalışmalarının devam ettiği kentte, 19. yüzyılda hanım ağa evi olarak kullanılan 100 yıllık tarihi yapı, restorasyon çalışmasıyla eski ihtişamına kavuşacağı günü bekliyor.

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Restorasyon Dairesi Başkanlığı tarafından restorasyonu başlatılan Bılla Evi, restorasyon işlemlerinin tamamlanmasının ardından ziyaretçilere açılacak.

Stratonikeia Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Bilal Söğüt, AA muhabirine yaptığı açıklamada, antik kentte bir taraftan kazı çalışması yürütülürken bir taraftan da önemli yapıların ayağa kaldırılarak turizme kazandırıldığını söyledi.

Bunlardan bir bölümünü ağa evlerinin oluşturduğunu vurgulayan Söğüt, Bılla Evi'nin de bu önemli tarihi yapılardan biri olduğunu kaydetti.

"Çalışmaların yıl içinde tamamlanması planlanıyor"

Asırlık Bılla Evi'nin tahrip olmadan kültür turizmine kazandırılması için Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Restorasyon Dairesi Başkanlığı tarafından restore edildiğini belirten Söğüt, "Evin bulunduğu yer antik kent içerisinde tarihi dokunun bütüncül olarak günümüze kadar yaşatıldığı bir alanı kapsıyor. Çünkü şu an biz klasik dönemde kullanılan, Helenistik dönemde düzenlemesi yapılan antik kentin merkezi alanlarından birisi üzerinde bulunuyoruz." dedi.

Kentte düzenlenen törenlerde insanların evin bulunduğu bölgede toplandığını anlatan Söğüt, "Evin hemen yanında bulunan Meclis binası duvarlarında Roma döneminde satılan tüm ürünlerin adları ve fiyatları var. İç tarafında ise Stratonikeia Antik Kenti'nin takvimi var. Buranın hemen arkasında Osmanlı dönemine ait bir ev var ve bu ev ise Cumhuriyet dönemi evlerinden bir yapı. Bu nedenle bizim için son derece önemli. Yani burada Helenistik, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerinin böyle iç içe olduğu bir yapı kompleksi içerisindeyiz." diye konuştu.

Restorasyon çalışmalarını Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Restorasyon Dairesi Başkanlığının destekleri ile başlattıklarını vurgulayan Söğüt, kazı ekibi olarak restorasyonu kendilerinin devam ettirdiğini dile getirdi.

Çalışmaların yıl içerisinde tamamlanmasını planladıklarını ifade eden Söğüt, şöyle konuştu:

"İnşallah bu yıl içerisinde çalışmaları tamamlayarak tarihi yapıyı kente kazandırmak istiyoruz. Böylelikle biz burada Antik döneme ait eserlerin yanı sıra beylikler dönemine ait hamamı, Osmanlı dönemine ait camiyi, Cumhuriyet dönemine ait evi kendi içerisinde yaşatıyoruz. Biz burada evleri hem restore ediyor hem kullanıyoruz hem de bir antik kentin içerisinde insanlar buraya geldiklerinde tarihi yapıların nasıl korunarak günümüze taşındığını görmüş oluyorlar."

- "Tarihi evleri hikayeleri ile yaşatıyoruz"

Stratonikeia Antik Kenti'nde bulunan tüm yapıları hikayeleriyle yaşatmaya çalıştıklarına dikkati çeken Söğüt, Bılla Evi'nin de bir hikayesi bulunduğunu anlattı.

Cumhuriyet döneminde "hanım ağa evi" olarak kullanılan Bılla Evi'nin meşhur pembe rengiyle tanındığını vurgulayan Söğüt, "Bılla, abla demek. Abla olmak için ise ağa hanım olmak gerekiyor. Evin sahibi de günümüzde halen yaşamını sürdüren bıllalardan birisi. Bu ev, köy içerisinde pembe rengiyle meşhur olan ve bu şekilde tanınan bir yapı. Bu evin arka tarafında köy yaşantısının en kalabalık olduğu dönemde iki katlı yazlık sinema bulunuyordu. Evin üstündeki terasta ağa hanımlar otururken, altta ise vatandaşların oturarak beraber film seyrettiklerini biliyoruz." bilgisini aktardı.

Ev sahibinin halen hayatta olduğunu söyleyen Söğüt, "Evde kalanların anlattıklarına göre burada sinema keyfi yapanların gazoz içerek çekirdek kırdıklarını öğrendik. Bunun da o dönemin en vazgeçilmez yiyecek ve içecekleri olduğunu belirledik. Biz buradaki yapıları restore etmenin ötesinde onları hikayeleri ile yaşatıyoruz. Çünkü bu hikayeler bu tarihi yapılara ruh veriyor. Bu nedenle birlikte yaşatılıp korunması için çaba gösteriyoruz." diye konuştu.

- "Ziyaretçiler her yapıyı üç boyutlu görebilecek"

Söğüt, Stratonikeia Antik Kenti'nde gün ışığına kavuşan yapıların 3D teknolojisiyle ziyaretçileri "zamanda yolculuğa" çıkaracağını da bildirdi.

Çalışmalar tamamlanıp yapılar ayağa kaldırıldığında ziyaretçilerin kentin merkezinde birçok yapı elemanını görebileceğini ifade eden Söğüt, "Kentin birçok noktasını 3D ile ayağa kaldırdık. Ziyaretçiler Osmanlı dönemi yollarında yürürken yapıların eski halini 3D ile gördüklerinde daha mutlu oluyor, yapıları daha iyi algılıyor. Bılla Evi'nin olduğu alanı da hem gravür çizimleri hem de 3D ile ayağa kaldırıyoruz. Ziyaretçilerimize önümüzdeki dönem bu alanları 3D ile göstereceğiz." dedi.