Lozan Antlaşması maddeleri nedir? Lozan Antlaşması sonuçları nedir? - 23 Nisan 1920

Lozan Antlaşması 143 maddeden oluşur. 143 maddenin en önemli konuları:

- Türkiye Cumhuriyeti'nin sınırlarının belirlenmesi

- Osmanlı Devleti'nden kalan borçlar

- Boğazlar meselesi

- Savaş tazminatı

- Azınlıkların durumu

- Kapitülasyonlar

- Patrikhane

- Yabancı okulların durumu

Lozan Antlaşması için yapılan görüşmelerin kısa bir süre için sona ermesine yol açan maddeler:

- Kapitülasyonların kaldırılması

- Musul meselesi

- Boğazlar meselesi

- Musul ve Kerkük sorunu

LOZAN ANTLAŞMASININ SONUÇLARI NELERDİR?

Lozan Antlaşması sayesinde Türkiye Cumhuriyeti resmi olarak İtilaf Devletleri tarafından tanındı.

• Sevr Antlaşması feshedildi.
• Kapitülasyonlar tamamen kaldırıldı.
• Türkiye'nin verdiği bağımsızlık mücadelesi çok sayıda ulusa ilham kaynağı oldu.
• Rum ve Ermeni iddiaları sonlandı.
• Batılı devletlerle ilişkiler yumuşadı ve inkılaplara zemin hazırlandı.
• Kürdistan'ın kurulmasının önüne geçildi.
• Barış sağlandı.

LOZAN ANTLAŞMASI NEDEN İMZALANDI?

Yunan askeri birliklerinin Anadolu topraklarından çekilmesiyle beraber Mustafa Kemal Atatürk önderliğindeki Ankara merkezli Türk Ulusal Hareketi hükümeti, Osmanlı İmparatorluğu tarafından imzalanan 1920 tarihli Sevr Antlaşması'nın dayattığı toprak kayıplarına karşı çıktı.

• İngiltere, Mezopotamya ve Kerkük bölgesindeki Türk etkisini zayıflatmak için için, Doğu Anadolu'da Kürt nüfusunun yoğun olduğu bölgeleri ayırdı.
• Lozan Antlaşması sayesinde Doğu Anadolu, modern Türkiye Cumhuriyeti'nin toprağı sayıldı.
• Bunun karşılığında Türkiye, Osmanlı'nın sahip olduğu petrol zengini Arap toprakları hakkından feragat etti.

LOZAN ANTLAŞMASI İLE TÜRKİYE'NİN SINIRLARI NELERDİR?

Lozan Antlaşması kapsamında, Türkiye Cumhuriyeti'nin Suriye sınırı 20 Ekim 1921'de Fransa ile imzalanan Ankara Antlaşması'na göre belirlendi.

• Yunanistan sınırı, Mudanya Ateşkes Antlaşması'na göre belirlendi ve Meriç Irmağı Türkiye ve Yunanistan'ı ayıran sınır olarak kabul edildi.
• İran sınırı, Kasr-ı Şirin Antlaşması esas alınarak belirlendi.
• Bulgaristan sınırı, 1913 tarihli İstanbul Antlaşması esas alınarak belirlendi.
• Irak sınırı, İngiltere ile anlaşmaya varılarak çizildi.
• Ege Denizi'nde ise Gökçeada, Bozcaada ve Tavşan Adası Türkiye'ye bırakıldı. Diğer tüm adalar Yunanistan'a verildi. On İki Adalar ise İtalya'ya bırakıldı. İkinci Dünya Savaşı sonrası İtalya bu adaları Yunanistan'a bıraktı.
• Hatay ise, 1939 yılında bölge halkının yaptığı referandumun sonucunda Türkiye'ye katıldı.

LOZAN ANTLAŞMASI NE ZAMAN BİTECEK?

Lozan Antlaşması 2023 yılında sona erecektir.

LOZAN ANTLAŞMASI İLE GÖRÜŞÜLEN KONULAR VE ALINAN KARARLAR

Lozan Antlaşması Boğazlar meselesi

Boğazlar Türkiye'nin başkanlığındaki komisyon tarafından yönetilecek.

Boğazların her iki tarafında bulunan 15-20 km'lik bölge, askeri faaliyetlerden tamamen arındırılacak.

Ticaret gemileri Boğazlar'dan barış zamanında serbest faydalanma hakkı elde edecek, savaş gemilerinin geçişi ise sınırlandırılacak.

Boğazlara yapılacak olası saldırılara karşı gereken önlemleri Milletler Cemiyeti alacak.

Lozan Antlaşması Osmanlı Devleti borçları

Osmanlı Devleti'nin 1854 yılından beri aldığı borçlar ödenemeyecek durumdaydı.

Lozan Antlaşması kapsamında TBMM heyeti, Osmanlı Devleti'nden kalan borçları ödemeyi kabul etti.

Lozan Antlaşması savaş tazminatı

Yunanistan'ın Türkiye'ye savaş tazminatı ödemesi kararlaştırıldı.

Fakat ekonomik olarak zorda olan Yunanistan'ın bu borcu ödeyemeyeceğine kanaat getirildi ve Karaağaç ve çevresi tazminat olarak Türkiye'ye bırakıldı.

Lozan Antlaşması azınlıkların durumu

Lozan Antlaşması kapsamında Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde yaşayan azınlıkların tümü, Türkiye Cumnhuriyeti vatandaşı sayıldı.

Böylece azınlıklara verilen ayrıcalıklar kaldırıldı ve yabancı devletlerin iç işlere karışmasının önüne geçildi.

Azınlıklar konusunda alınan kararlara göre, Türkiye'de yaşayan Rumlar ve Yunanistan'da yaşayan Türkler yer değiştirdi.

Nüfus mübadelesine İstanbul ve Batı Trakya'da yaşayan azınlıklar dahil edilmedi.

Lozan Antlaşması kapitülasyonlar

Lozan Antlaşması kapsamında TBMM heyetinin de kararlılığıyla yabancı devletlere tanınan tüm ayrıcalıklar sona erdi.

Türkiye Cumhuriyeti'nde faaliyet gösteren tüm ticari kuruluşların Türkiye Cumhuriyeti yasalarına uyması zorunlu hale geldi.

Lozan Antlaşması patrikhane

Ortodoks mezhebinin din merkezi kurumu İstanbul'daydı. Siyasi faaliyet yapılması yasaklandı ve İstanbul din merkezi olarak korundu.

Lozan Antlaşması yabancı okullar

Lozan Antlaşması, yabancı okulların Türkiye yasalarına uyması şartı getirdi.

Yabancı okullarda dini ve siyasi eğitim yasaklandı.

Lozan Antlaşması'nda leyhimize sonuçlanan konular

Lozan Antlaşması'nda başarı elde ettiğimiz konular savaş tazminatı, kapitülasyonların kaldırılması, azınlıklar meselesi, İstanbul'un itilaf devletlerinden temizlenmesi, boğazlar ve daha sonra Türkiye'ye katılan Hatay konularıdır.

Lozan Antlaşması'nda aleyhimize sonuçlanan konular

Lozan Antlaşması'nda Batı Trakya'nın Yunanistan'a bırakılması, On İki Ada'nın kaybedilmesi, Osmanlı Devleti'nin borçlarının ödenmesi ve patrikhanenin İstanbul'da kalması konuları aleyhimize sonuçlandı.