Zeytinde Hasat Sonu "Meci" Geleneği ile Bitiriliyor

HAKAN FİRİK - Yaklaşık 12 milyon ağaçla Türkiye'nin zeytin üretiminde önde gelen merkezlerinden Balıkesir'in Edremit Körfezi'nde "meci" geleneği hala yaşatılıyor.

"Allah'a şükür, zeytine teşekkür" anlamı da taşıyan "meci" geleneğinde işçiler, çalıştıkları zeytin tarlasındaki ürünü topladıktan sonra yevmiyelerinin dışında iş verenden farklı bir yöntemle bahşiş istiyor.

Kendilerinden sorumlu kahyayı, iş bitiminden sonra zeytin ağacına bağlayan işçiler, "helalleşmek" amacıyla tarla sahibini çağırıyor. Tarla sahibinin, kendisinden istenen bahşişi vermesinden sonra işçiler, düğümü çözüp kahyayı serbest bırakıyor. İşçiler, aldıkları bahşişle yemek yapıp bir arada yiyor.

Zeytin üreticisi ve Balıkesir Zeytin ve Zeytinyağı Tanıtım Grubu Başkanı Mehmet Hakkı Semerci, AA muhabirine yaptığı açıklamada, zeytinde hasat döneminin sonuna yaklaştıklarını, tarlalardaki işlerin bitme noktasına geldiğini söyledi.

Bu dönemde tarlalarda hasat sonunun, meci geleneği kapsamında eğlenceli yapıldığını dile getiren Semerci, şunları söyledi:

"Biz kendimizi bildik bileli babalarımız, dedelerimizin, onların atalarından gelen bir gelenek bir şenlik. Zeytin toplamışsınız kış sezonu boyunca ve o zeytini kazasız belasız tamamlamışsınız. Çünkü çeşitli kazalar olabiliyor, insanlar yaralanabiliyor. Bunları görmeden sezonu geçirdiğiniz için Allah'a şükür anlamında bir gelenek. Bir anlamda da helalleşme." dedi.

Mecinin bir şenlik havasında geçtiğini dile getiren Semerci, şöyle devam etti:

"Zeytin üreticilerinin maliyetlerinin çok büyük bir bölümünü hasat masrafları oluşturur. Bir zeytin patronuyla, zeytinlik sahibiyle bir toplayıcısının arasında uzun boylu bir fark yoktur. İkisi de emekleriyle çalışırlar. Kış günü o tarla sahipleri tayfalarının başında olur. Bu da son günün şenliği havasındadır. Son güne fazla yoğun bir çalışma olmaz. Son günde tarlanın küçük bir parçası kalır. O parça biter ve ondan sonrada günün diğer kalan bölümü bu tip eğlencelerle geçirilir. Bunların arasında kahya bağlamak diye bir gelenek vardır. Bu gelenekte tayfalar kahyayı ağaca bağlarlar. Orada kahyayı kurtarmak için tarla sahibi de tayfanın patronu da gider tarlada çalışanlara bahşiş verir."

Semerci, mecinin, gönüllerin hoş olması için yapılan güzel bir gelenek olduğunu ifade ederek, "Antik medeniyetlerden bize intikal eden bir gelenek diye düşünüyoruz. Zeytin üreticisi olarak bu seneyi de bu şekilde kapattığımız için Allah'a duacı oluruz. Zeytin ağacımıza da teşekkür ederiz." dedi.

Zeytin işçilerinden Fatma Duman, zeytini topladıklarını, tarladaki işi bitirdiklerini belirterek, "Zeytin bittiği için, sezon kapandığı için kahyayı bağladık. Her sene oluyor bu." diye konuştu.

Fatma Değirmenci de kahyayı iple dalında hiç ürün kalmayan zeytin ağacına bağladıklarını dile getirerek, tarla sahibinden aldıkları bahşişten sonra kahyayı serbest bıraktıklarını, güzel bir geleneği yaşattıklarını kaydetti.