Yaşlı, Engelli ve Hastalara Yalnızlığa Karşı Sohbet Hizmeti

TUĞBA ÖZGÜR DURMAZ - Türkiye'de ilk kez yalnızlık duygusunun giderilmesi amacıyla kurulan "Yaşam Destek Merkezi"ni, sağlıkla ilgili konuların yanı sıra hal-hatır sormak için arayanlar da var, teşekkür etmek için arayan da...

Ankara Valiliğince yaklaşık üç yıl önce yaşlılar, engelliler, yatalak ve süreğen hastalar, evlerinde yalnız yaşayanlar ve şiddet riski altında bulunanların bir düğmeyle evlerinden Valilik Yardım Koordinasyon Merkezine ulaşmaları için hayata geçirilen sistemle ilgili 2011-2012 faaliyet raporu yayımlandı.

Rapora göre, dert dinlemeden, yalnızlığı gidermeye, sağlık sorunlarıyla ilgilenmekten acil yardım ambulansı yollamaya kadar çeşitli hizmetler gerçekleştiren merkezde, iki yılda bin 220 aboneden gelen sağlık ve sosyal amaçlı 6 bin 633 çağrıya cevap verildi.

- Abonelerin 3'te 2'si kadın

1 Şubat 2011'den 31 Ocak 2013'e kadarki dönemde alınan 69 bin 386 çağrıdan 6 bin 633'ü sağlık ve sosyal nedenle yapıldı. Bu kapsamda bilgi almak için 984, acil ambulans talebi için 204, bilgi vermek için 955, hatır sormak için 625, sohbet etmek için 589, nakil ambulans talebi için 463, hareketsizlik çağrısı için 222, özel gün için 193, psiko sosyal destek için 101, teşekkür etmek de için 45 çağrı gerçekleştirildi. Geri kalan 47 bin 74 çağrı, sistemin kusursuz ve aksamasız yapılabilmesi için gereken periyodik çağrılardan, 3 bin 886'sı ise yanlışlıkla yapılan çağrılardan oluştu.

406 erkek abonenin yer aldığı sistemde 814 kadın bulunurken, abonelerin yüzde 36'sı 71-80 yaşındaki bireylerden oluşuyor. 61-70 ve 81-90 yaş grubu aboneler yüzde 21'erle sistemde yerlerini alırken, yaşı 5-20 olanlar abonelerin yüzde 3'ünü, 21-60 arasında olanlar yüzde 17'sini teşkil ediyor. Sistemin en yaşlı abonelerini ise yüzde 2 ile 91-101 yaş grubu oluşturuyor.

Abonelerin aile durumlarına bakıldığında yüzde 40'ı tek başına yaşıyor. Eşiyle yaşayanlar yüzde 21, annesiyle yaşayanlar ise yüzde 13 olarak sistemde yer alıyor.

Abonelerin ilçelere göre dağılımında 335 kişiyle Mamak öne çıkarken, Keçiören'de 234, Yenimahalle'de 192, Çankaya'da 183, Altındağ'da 152, Sincan'da 61, Etimesgut'ta 56, Pursaklar'da 5 ve Ayaş ile Gölbaşı'nda birer kişi hizmet alıyor.

- "Devletimi rahatsız etmek istemiyorum"

Raporda Yaşam Destek Merkezi ile ilgili bir sonuç değerlendirmesine göre, hizmet ağır ama düzenli olarak sayısal gelişme gösterdi.

Sistemin ilk yıl günlük çağrı sayısı yüksek gerçekleşmedi. Birçok aboneye "Neden aramıyorsun?" diye sorulduğunda, "Devletimi rahatsız etmek istemiyorum" gibi yanıtlar alındı.

Yanlışlıkla basıldığı söylenen çağrılar arasında "gerçekten yanlışlıkla basılanların" sayısı yok denecek kadar azken, bunlar sisteme güven sağlamak için evdeki kişilerin belli bir sağlık ya da sosyal destek gerekçeleri olmadan düğmeye başmaları sonucunda oluştu.

Çağrılar çoğunlukla pazartesi günleri yapıldı. Haftasonu hizmet talep edecekleri devlet dairelerinin ve belediyelerin kapalı olduğunu, hastanelerin ise aciller dışında sağlık hizmeti vermediğini düşünen aboneler, daha çok pazartesi düğmeye bastı. Haftasonu ya da gece arayanların çoğu ise sohbet etmek ve dertleşmek için aradı.

İnsanları yalnızlıktan kurtarma projesi

Ankara Valisi Alaaddin Yüksel, hazırlanan faaliyet raporunda, çağın en büyük sosyal sorunlarından birinin yalnızlık olduğunu belirtti.

Giderek etkisini artıran bilişim dünyasında yalnız kalmanın ağır bir yük, depresyon ve psikomatik hastalıkların belirleyicisi olabildiğini bildiren Yüksel, "Yaşam Destek Hizmeti ise yaygın, ucuz ve etkili bir sosyal koruma hizmeti olarak sosyal devlet anlayışına yeni bir boyut getirmiştir. Bu proje, insanı yalnızlıktan kurtaran, sorunlarına kendi evinde çare bulan, çağdaş ve sosyal bir çözüm modeli olmuştur" görüşünde bulundu.

Yaşam Destek Merkezi

Asıl amacın kişinin "yalnız olmadığı" duygusunu aşılamak olan merkezin, sohbet, sosyal ve psikolojik destek sağlama, dert dinleme, sorunlara çözüm iletme, kişinin yakınlarına haber verme, gerektiğinde kamu ve özel kaynakları harekete geçirme gibi imkanlar sunuyor.

364 gün 24 saat hizmet veren merkezle kişinin kendisine her an yardım edebilecek bir elin varlığı hissettiriliyor. - Ankara