Usta Tiyatrocu Hadi Çaman'ı 16. Yılında Saygı ile Anıyoruz

Oyuncu, oyun yazarı, çevirmen ve tiyatro eğitmeni Hadi Çaman'ın vefatının üzerinden 16 yıl geçti.

Çaman, kurduğu "Yeditepe Oyuncuları" tiyatrosuyla Tolga Çevik, Cem Özer ve Sevinç Erbulak'ın da aralarında bulunduğu pek çok ünlü ismi yetiştirdi.

Balkanlar'dan göç eden Devrekanili Niyazi Bey ile Zatiye Hanım'ın üç çocuğundan biri olan Çaman, 3 Ocak 1943'te Kastamonu'da dünyaya geldi.

Çaman, Abdülhak Hamit İlkokulunda başladığı eğitimine Abdurrahman Paşa Lisesinde devam etti. Devlet memuru olan anne ve babasının tayinleri sebebiyle ailesiyle 1960'lı yılların başında İstanbul'a gelen sanatçı, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde okudu.

"Metropole geldiğinizde sudan çıkmış balık gibi oluyorsunuz"

Ünlü sanatçı, çocukluk yıllarına ilişkin yaptığı bir açıklamada Kastamonu'dan İstanbul'a geliş sürecine değinerek, şunları söylemişti:

"Ben Kastamonu'da doğdum ve ailevi birkaç çıkış dışında, o kenti hiç terk etmedim. Lisenin sonuna kadar hep orada geçti. Bir devlet memuru çocuğuydum. O nedenle içine dönük bir yapım vardı sanıyorum. Oysa o küçücük kabuğun içinde hep en öndeydim. Onlar başka şeyler ama birdenbire koskocaman bir metropole geldiğiniz zaman sudan çıkmış balık gibi oluyorsunuz. Küçük balık oluyorsunuz. O kocaman kentin içinde, oradaki arkadaşlarını arıyorsun. Onlarla buluşuyorsun. Gene küçük klanlar oluşturup yaşıyorsun."

Usta sanatçı, Yıldız Kenter'den ders aldığı İstanbul Belediye Konservatuvarı'nın ardından 1962'de Dormen ve Kenter tiyatrolarının açtığı sınavı kazandı.

"Altın Yumruk" eseriyle 1963'te Dormen Tiyatrosunda profesyonel oyunculuğa başlayan sanatçı, aynı tiyatroda 10 yılda 20'yi aşkın oyunda görev aldı.

"Yeditepe Oyuncuları"nı 1982'de kurdu

Başarılı sanatçı, 1973-1982'de Gülriz Sururi-Engin Cezzar, Nisa Serezli-Tolga Aşkıner, Miyatro (Müjdat Gezen) ve Şan Tiyatrosunda sahnelenen oyunlarda rol aldı.

"Yeditepe Oyuncuları"nı 1982'de kuran Çaman, Tolga Çevik, Cem Özer ve Sevinç Erbulak ile pek çok ünlü ismi Türk tiyatrosuna kazandırdı.

Oyuncu ve yazar Füsun Önal ile 1980'li yılların başında "Kelebekler Özgürdür" adlı oyunda rol alan sanatçı, başarılı performansıyla geniş kitleler tarafından tanındı.

Hadi Çaman, 1970'te İzmirli tiyatro sanatçısı ve yazar Bengi Şen ile evlendi. Aynı yıl "Adım Kan Soyadım Silah" isimli filmle sinemaya adım atan başarılı oyuncu, pek çok filmde oynadı.

Çeviri ve uyarlamalar yapan, oyun yazıp yöneten Çaman ve sanatçının kurduğu tiyatro, "Avni Dilligil Ödülü", "Afife Jale Ödülü", "İsmet Küntay Ödülü" ve "UNESCO Yaşam Yapıtı Ödülü"nün aralarında bulunduğu çok sayıda ödüle layık görüldü.

Usta oyuncu, Haldun Dormen, Erol Günaydın, Nevra Serezli, Gülriz Sururi, Engin Cezzar Altan ve Füsun Erbulak gibi Türk tiyatro tarihine adını yazdıran ustalarla 1960 ve 1970'li yıllardaki anılarını, 2002'de yayımlanan "Güzeltmek" adlı kitabında kaleme aldı.

"Hepsi ülkeme helal olsun"

40. sanat yılı dolayısıyla bir metin kaleme alan Çaman, duygularını şu sözlerle aktarmıştı:

"Yüze yaklaşan oyun, bir o kadar ustayla göz göze soluk soluğa geçen muhteşem günler. Dormen Tiyatrosunun ailevi ortamında başlayan, daha sonra Gülriz Sururi-Engin Cezzar Tiyatrosu, Nisa Serezli-Tolga Aşkıner Tiyatrosu, Şan Tiyatrosu, Venüs Tiyatrosunu kapsayan yıllar... Yıl 1982, Yeditepe Oyuncuları. 20 yıl aralıksız, ışık saçmak için verilen sonsuz savaş, onlarca genç insana açılan kucak, yazılan, yönetilen oyunlar, kazanılan sayısız ödül. En önemlisi, ülkemizde bir ilke imza atıp, bir müsamere salonundan kültür merkezine dönüştürülen koca bir yapı... Kısacası bir ömür. Seve seve, özveriyle içtenlikle gönülden sunulan bir yaşam. O arada yetiştirilen, büyütülen, 30 yaşına erişen bir oğul. Hepsi ülkeme helal olsun."

ALS hastalığı ile mücadele eden sanatçı, 22 Eylül 2008'de, 65 yaşında hayata veda etti.

Çaman'ın oynadığı filmlerden bazıları şöyle:

"Ankara Ekspresi", "Gerçek Hikaye", "Midas'ın Düşü", "Eşref Saati", "Şen Olasın Nuri Bey", "Yağmurdan Kaçarken", "Portatif Hüseyin", "Aile Pansiyonu", "Kiralık Ev", "Hayroş", "Yaygara 86", "İntihar", "Topuz", Lüküs Hayat"

Sanatçının rol aldığı tiyatro oyunlarından bazıları ise şunlar:

"Can Cana", "Dikkat Kahvenizde Sonsuz Var", "Durdurun Dünyayı İnecek Var", "Hisse-i Şaiya", "Hoşgeldin Amerika", "Kelebekler Özgürdür", "Küheylan", "Kurşun Askerin Utancı", "Paramparça", "Sev Dünyayı", "Yalnızlar Parkı"