Tütün Tarımı ve Kalkınma Projesi Refahı Artırdı"

Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezinin (BETAM) raporuna göre, Philip Morris/Sabancı tarafından 2009 yılında Adıyaman ve Hatay'da başlatılan "Tütün Tarımı ve Kalkınma Projesi", bölgenin sosyal ve ekonomik refahını artırırken, projenin uygulandığı bölgede 172 köy ihracatçı oldu.

Philip Morris/Sabancı'nın 8 yıl önce hayata geçirdiği Tütün Tarımı ve Kalkınma Projesi'nin bölgeye yaptığı katkıların ele alındığı rapor, İstanbul'da tanıtıldı.

Rapora göre, proje kapsamında 2015'te Adıyaman ve Hatay'daki 4 bin 187 çiftçiden yaklaşık 4 bin ton tütün alan Philip Morris/Sabancı, 2010-2015 dönemi boyunca yaptığı tütün alımlarıyla bölge ekonomisine yaklaşık 235 milyon liralık katkı sağladı.

2010-2014 döneminde bölgeden alınan tütünün yaklaşık yüzde 70'i ihraç edilirken, projenin uygulandığı Adıyaman'da 140 ve Hatay'da ise 32 olmak üzere toplam 172 köy ihracatçı oldu.

Projenin çiftçilerin gelirleri üzerindeki etkisini değerlendirmek için muhtarlar ve üreticilerle yüz yüze yapılan görüşmelerde, Adıyaman'da hanelerin yüzde 79'u, Hatay'da ise yüzde 61'i garantili alım döneminde harcamalarının arttığını belirtti.

Üreticilerin proje öncesi dönem ile Philip Morris/Sabancı'nın garantili alım dönemi arasında yaşadıkları zorluklara ilişkin raporda, şu görüşlere yer verildi:

"4-5 yıl geçim sıkıntısı yaşadılar, harcamalarını kıstılar, borçlandılar, hatta bazı köylerde bakkal, market kapandı. Bazı üreticiler başka ürünlere yöneldi, bazıları da mevsimlik işçi oldu. Kimi düğününü erteledi, kimi bankadan kredi çekerek çocuğunu evlendirdi. Toprağını satanlar da oldu. Projenin uygulanmasıyla birlikte geliri artan üreticiler, çocuklarını daha kolay okula gönderdi, daha rahat doktora gitti. Üreticilerin refah düzeyi yükseldi. Özellikle gençlerin göçü önemli ölçüde azaldı."

"Çiftçiler, ekimlerini proje sayesinde bilimsel veriler ışığında yapmaya başladı"

Rapora göre, proje kapsamında çiftçilere sertifikalı yüksek kalite tohum sağlanmasından doğru ve zamanında ilaçlama ve gübreleme tekniklerine kadar geniş bir yelpazede destek sağlandı.

Çiftçiler, ekimlerini proje sayesinde daha çok bilimsel veriler ışığında yapmaya başladı. Gübre kullanımı ve ilaçlama gibi temel tarım uygulamalarında iyileşme görülürken, daha az bilinen uygulamalar olan teknik destek alımı, sera altında tütün kurutma, dizim ve dikim makineleri kullanımında da iyileşmeler kaydedildi.

Teknik destek alan hanelerin oranı garantili alım döneminde Adıyaman'da yüzde 79, Hatay'da yüzde 80 oldu. Geçmiş dönemde çok az olan sera kullanan hane sayısı, her iki kentte yüzde 75'e ulaştı. Proje sayesinde iş güvenliğine yönelik tedbir alımı da yaygınlaştı.

"İyi tarım uygulamalarını yaygınlaştırmayı sürdüreceğiz"

Philip Morris/Sabancı Kurumsal İlişkiler Direktörü Hayal Güneyman, raporun tanıtım toplantısında yaptığı konuşmada, 8 yıl önce Güneydoğu Anadolu'da bitme noktasına gelen tütün üretimini canlandırmak ve iyi tarım uygulamalarını bölgede yaygınlaştırmak adına başlattıkları projenin bölgenin sosyal ve ekonomik refahına önemli katkı sağladığını kaydetti.

Güneyman, proje kapsamında Adıyaman ve Hatay'daki köylere katkı sunmaya devam ettiklerini, yöre halkına katkı sağlamayı, iyi tarım uygulamalarını yaygınlaştırmayı sürdüreceklerini bildirdi.

Proje için yola çıkarken, hem küresel oryantal tütün talebini karşılayacak yeni bir kaynak yaratarak ihracatı artırmayı hem de iyi tarım uygulamalarını bölgede yaygınlaştırarak kaliteli ve verimli tütün üretimini teşvik etmeyi amaçladıklarını kaydeden Güneyman, şöyle devam etti:

"Raporun da gösterdiği gibi, kesinlikle doğru yoldayız. Bölgedeki refah seviyesinin arttığını, iyi tarım uygulamalarının çiftçilerimiz tarafından benimsendiğini görüyoruz. Projemizi ilk günkü heyecanla sürdürmeye, bölge ve ülke ekonomisine katkıda bulunmaya devam edeceğiz."

BETAM'da uzman araştırmacı olan Doç. Dr. Ozan Bakış da tütün üretiminin 128 ülkede 4,3 milyon hektar alanda yapıldığını belirterek, "Türkiye tütün üretimi yapan ülkeler arasında yüzde 1 pay ile 10'uncu sırada, oryantal tütün üretimi yapan ülkeler arasında ise yüzde 51 pay ile birinci sırada yer alıyor." diye konuştu.

Bakış, tütün ihracatı yapan ülkeler arasında 9'uncu sırada yer alan Türkiye'de 2015 yılı itibarıyla 60 bin üretici aile bulunurken, 75 bin ton tütün üretimi yapıldığını, söz konusu miktarın 60 bin tonunu başta ABD olmak üzere Avrupa ülkelerine ihraç ettiklerini bildirdi.