TOKAT Tarihi çivisiz caminin kök boya işlemeleri, 70 yıl önce yağlı boya ile kapatılmış

Tarihi çivisiz caminin kök boya işlemeleri, 70 yıl önce yağlı boya ile kapatılmış

TOKAT'ta 18'inci yüzyılda inşa edilen Elbaşıoğlu Camisi'nde 10 yıl önce yapılan restorasyon çalışmasında kök boyalı süslemeli ahşap kısımların yaklaşık 70 yıl önce yağlı boya ile kapatıldığı belirlendi. Yapılan çalışmayla yeniden eski görüntüsüne kavuşturulan cami çivisiz inşa edilmiş olma özelliğiyle de ilgi çekiyor.

Zile ilçe merkezinde bulunan Elbaşıoğlu camisi, Elbaşı Seyit Ahmet tarafından çandı yöntemiyle (çivi kullanılmadan) ahşap ve kesme taştan yapıldı. Kalem işi süsleme sanatının nadide örneklerinden biri olan cami, ahşap kısımları ve duvarlarda kullanılan kök boyala işlemeleri ve tavandan yer alan Fetih Suresi ile dikkatleri çekiyor. Caminin ahşap kısımlarında yer alan kök boya işlemelerin yaklaşık 70 yıl önce normal boya ile kapatıldığı anlaşıldı. Yaklaşık 10 yıl önce Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan restorasyon sırasında tesadüfen ortaya çıkarılan işlemeler, yeni düzenleme ile tekrar eski görüntüsüne kavuşturuldu.

'TESADÜFEN BULUNDU'

Cami'nin 18'inci yüzyılda inşa edildiğini söyleyen Zile Belediyesi Kültür Müdürü Necmettin Eryılmaz, "Dönemin mahalli mescitlerinden biri olan bu caminin özelliği sonradan ortaya çıkmasıdır. Bundan yaklaşık 10 yıl önce caminin değeri yeni ortaya çıktı. Caminin ahşap kısımlarının tamamı kök boya resimlerle bezenmiş. Bu yakın zamana kadar bilinmiyordu. Biz bu mahallede büyüdük. Tamamı yağlı boya ile kaplıydı. Bir mimar arkadaş bunu tesadüfen gördü. Vakıflar Genel Müdürlüğü burayı basit onarım kapsamında boya ihalesi yapınca, boyacı burayı boyarken fark edildi. Bundan yaklaşık 70 yıl önce yağlı boya çıkınca ahşapları, kök boyaları, görünen her yeri boyamışlar. Ahşap da bulunan oynamaları bile macunla kapatıp yağlı boya ile boyamışlar. Boyacı yağlı boyaları kazıyınca renk cümbüşü çıktı. Bunu fark eden mimar arkadaş burayı açtırdı ve kurula ihbar ederek tadilat ihalesini durdurdular" dedi.

'ÇİVİ KULLANILMADAN YAPILMIŞ'

Eryılmaz, Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün yaptığı çalışmayla ahşaplardaki boyaların kazındığını belirterek, "İşin ilginç yanı yağlı boya sıvı ve hava almadığı için altındaki kök boyayı olduğu gibi korumuş. Osmanlı arşivinden yapılan incelemelerde bu bezemelerin Anadolu'da 18'inci yüzyılın modern resmin öncülerinden Zileli Nakkaş Emin'in eseri olduğu ortaya olduğu çıkıyor. Daha da enteresanı binada hiç çivi kullanılmamış. Anadolu'da çivisiz camilerden bir tanesidir. Tavandan Fetih Suresi çıktı. Vakıflar burayı çok özenle restore ettirdi. Şimdi bu cami ibadete açıldı. Her gelen bu küçük mahalli camiyi görüyor, geziyorlar. İmam arkadaş bir anı defteri oluşturmuş. Bakanlar, devlet adamları da ziyaret ediyorlar. Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün en nadide eserlerindendir. Çivisiz camimizle gurur duyuyoruz" dedi.