Sera Ürünleri Domatesin "Ateşini" Düşürdü

HALİL FİDAN - Kasım ayının zam şampiyonu domatesin fiyatının seralarda yetişen kışlık ürünlerin piyasaya çıkmasıyla düşüşe geçtiği bildirildi.

Türkiye Haller Federasyonu Genel Başkan Yardımcısı Faruk Akbaş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tüketici fiyatları bazında kasımda yüzde 45,29 ile en yüksek fiyat artışının görüldüğü ürün olan domatesin en çok tüketilen ürünlerin başında geldiğini söyledi.

Bu yıl hem domates ihracatının arttığını hem de iç piyasada aşırı ürün talebi olduğunu ifade eden Akbaş, "geçiş dönemi" olarak tabir edilen kasımda yeterli ürün olmadığı için fiyatların yükseldiğini belirtti.

Akbaş, seralarda kışlık ürünlerin yetişmesiyle fiyatların düştüğünü ve mevsim normallerine indiğini vurgulayarak şunları kaydetti:

"Havalar soğudu, mal üretimi azaldı. Piyasaya yapılan arz, talebi karşılayamaz duruma geldi. Haliyle fiyatlar yükseldi ama belirtildiği gibi bir artış olmadı aslında. Gerek kış mevsimi, gerek Rusya'ya yapılan ihracat, gerekse de geçen ay içinde seralarda yaşanan afete rağmen domates fiyatlarında çok abartılı bir yükselme olmadı.

Geçen ay geçiş dönemiydi fiyatlar bu nedenle yükseldi, domatesin fiyatı 4 lira civarını buldu ama kışlık sera ürünlerinin piyasaya sunulmasıyla fiyatlar normal mevsim şartlarına indi. Kalitesine göre bugün iç piyasada 1 liraya olan ürün de var ama normal piyasaya sunduğumuz 2-2,5 lira. En kaliteli, 'salkım' diye adlandırdığımız domates ise 3 liradan alıcı buluyor. Bu fiyatlar da bu mevsimde normaldir."

Havalar soğuduğunda seralarda maliyetin arttığını, verimin azaldığını dile getiren Akbaş, "Şu anda tüm seralar faaliyette, üreticilerimiz hasat dönemine geçmiş durumda, dolayısıyla piyasada herhangi bir sıkıntı söz konusu değil. Biz de rahatlıkla mal bulabiliyoruz ve bunların pazarlamasını yapabiliyoruz." dedi.

Akbaş, mevcut fiyatların tüketiciyi memnun ettiğini ve üreticiyi de rahatsız etmediğini anlattı.

"Rusya'ya ihracat fiyatları yükseltmez"

Akbaş, Türkiye'de seracılığın geliştiğini dile getirerek şöyle devam etti:

"Rusya'ya ihracatın piyasaya büyük bir etkisi olmaz, fiyatlarda büyük bir yükselişe sebep olmaz çünkü özellikle Akdeniz Bölgesi'nde ve birçok yerde seracılık gelişiyor. Şu andaki üretimimiz rahatlıkla hem iç piyasanın ihtiyacını hem de ihracatı karşılayabilecek düzeyde. Rusya'nın ambargo uyguladığı dönemde üreticilerimiz zarar gördü ama şu anda ihracat tekrar başladı. Üreticilerimiz de buna göre tedbirlerini aldılar ve üretimlerini artırdılar. Kimsenin bundan endişesi olmasın."

"Tüm dünyada ürün arzı yeterli seviyede değildi"

Ara dönemlerdeki fiyat artışının ihracatla ilgili olmadığını vurgulayan Akbaş, şöyle devam etti:

"İki-üç yılda bir bizim 'boşluk' diye tabir ettiğimiz dönemler olur. Kış sezonunun bitimine yakın yazlık ürünlerin yetişmediği dönemler ve yine yazlık ürünlerin bitip kışlık ürünlerin çıkmadığı dönemlerde piyasada arz talebi karşılayamaz ve yükseliş söz konusu olabilir. Bu bazen yazdan kışa geçerken bazen de kıştan yaza geçerken oluşur. Bu normal bir durumdur. Bunun kesinlikte ihracatla ilgisi yoktur."

Sera Yatırımcıları ve Üreticileri Birliği (SERA-BİR) Başkanı Müslüm Yanmaz ise geçen ayki fiyat artışının ürün olmamasından kaynaklandığını ifade etti.

Fiyatların arz talep dengesine göre değiştiğini anımsatan Yanmaz, şöyle konuştu:

"Mevsim geçişi yaşandı ve tarlada yetişen domatesler bitti. Seralarda ürünler yeni başlıyor. Antalya'da meydana gelen hortum felaketinin de fiyatlara etkisi oldu. Avrupa ürün talep ediyor. Hollanda'da sezon sona erdi. Bu nedenle Hollanda ve Almanya başta olmak üzere tüm dünyada ürün arzı yeterli seviyede değildi. Fiyatlar doğal olarak arz talep dengesine göre değişmeler gösteriyor."