Şen Mahalle Artık Şen Değil

Haber-kamera: Ezgi ÇAPA / İstanbul, (DHA) Gaziosmanpaşa'da halk arasında 'Şen Mahalle' olarak bilinen Sarıgöl Mahallesi'nde 2006 yılında gündeme gelen kentsel dönüşüm hızla devam ediyor. Çoğunlukla Romanlar'ın yaşadığı gecekondu semtinde inşa edilen lüks konutlardan ev satın alamayanlar mahallelilerini terk etmek zorunda kalıyor. Henüz evleri yıkılmayan Romanlar da kiraya gidecekleri yerlerde ayrımcılığa uğrayacakları kaygısını mahallelerinden ayrılmak istemediklerini söyledi. Sıfır Ayrımcılık Derneği ile Sosyal Değişim Derneği'nin ortaklaşa yürüttüğü Rodimata Projesi kapsamında kentsel dönüşümün yaşandığı Gaziosmanpaşa ilçesinde bulunan Sarıgöl Mahallesi ziyaret edildi. 'Şen Mahalle' olarak bilinen genellikle Romanların yaşadığı Sarıgöl Mahallesi'ni gezen çok sayıda akademisyen, sivil toplum kuruluşu temsilcisi, aktivist ve gazeteci mahallelinin dertlerini dinledi. Camide bir araya gelen mahalleli, kentsel dönüşümün başladığı 2006 yılından bu yana Şen Mahalle'de yaşanan değişimleri anlattı.

KOVULMA DEĞİLDİR DE NEDİR Şen Mahalle'deki son durumu anlatan Sarıgöl Roman Derneği eski Başkanı Şadi Çatı, 650 ev hakkında yıkım kararı olduğunu bu evlerden 250 tanesinin yıkıldığını söyledi. 1200 haneden 350 hanenin mahalleyi terk ettiğini söyleyen Şadi Çatı, mahallenin alım gücünün yeni yapılan lüks konutlara yetmeyeceğini söyleyerek şunları söyledi:

'Burası yüzme havuzu olacakmış. Bu insanlara 20-30 bin lira verip, her sene artacak site gideriyle burayı nasıl ödeyeceksin. Bu nasıl dönüşüm, bu 'kovulma' değildir de nedir?"

HOR GÖRÜLÜYORUZ

Roman topluluklarının ihtiyaç ve taleplerinin belirlendiği Rodimata projesi kapsamında düzenlenen toplantıda Şadi Çatı 'Burada yaşayan bir Roman kültürü var. 3 kişi oraya 5 kişi oraya derken bu kültürü de öldürüyorlar. Dil de gidiyor, kültür de gidiyor, her şeyimiz gidiyor" ifadelerini kullandı. Mahalle sakini Filiz Demirseven de Roman kimlikleri nedeniyle kiraya çıktıkları yerlerde hor görüldüklerini söyledi. Demirseven, "'Bunlar Roman' diye gittiğimiz kiralık evlerde çok hor görülüyoruz. Bu yüzden her yerde aşağılanıyoruz. Evlerimize oturmak istiyoruz. Nereye gideceğimiz bilmiyoruz, yine hor görüleceğiz" diye konuştu.

KÜÇÜK EVLERDE KALABALIK YAŞAMLAR 15 Aralık 2013 tarihli Bakanlar Kurulu kararıyla "afet riskli alan" ilan edilen Şen Mahalle'de bir yandan yıkımlar devam ederken, diğer yandan Acar kentin inşa ettiği lüks residanslar yükseliyor. Projede daire satın alamayanlar gecekondusuna biçilen bedeli alıp evini terk ediyor. Ancak genellikle aynı ev içinde kalabalık nüfus olarak yaşayan birçok hane, verilen bedeli aile bireyler, arasında pay etmek durumda kalıyor. Şadi Çatı durumu şöyle anlatıyor:

'Burada 6-7 kişi haricinde geliri bin liranın üzerinde insan yok. Burada insanlar ortalama 300 TL ile geçiniyor. Yeni yapılan konutlarda ev alamadıkları için ya başka yere taşınıyor, ya da 20 bin lirayı alıp gidiyorlarö dedi. Sarıgöl mahallesinin gençleri kiraya çıkmak zorunda kaldıklarını söyleyerek 'Evimize on milyar verdiler. Evimizi aldılar. Şimdi kirada sürünüyoruz. Ödemekte zorluk çekiyoruzö ifadelerini kullandı. Mahalle sakini Halil İbrahim Arslan ise 'İnsanların evlerini zorla ellerinden alıyorlar. Çok cüzi bir rakam veriyorlar. Verilen 40-50 bin lira 5 mirasçı arasında bölüşülüyor. 10'ar bin lira para ile bu insanlar nereye gidebilirö dedi. Bir diğer Sarıgöl Mahallesi sakini 'Belediye yer göstermiyor. Parayı veriyor, 'çıkın dışarı' diyor, dozeri gönderiyor. Evlerini bırakanlar kiraya çıkıyor. Gidenler bin pişmanö dedi.

DEPREME DAYANIKLI DEĞİLSE BU BİNALAR NE Geçimini müzisyenlik yaparak sağlayan Hakan Sert, evlerinin bedeli olarak 30 bin lira aldıklarını söyleyerek '3 aile yaşıyorduk. 30 bin lira aldık. 'Burası depreme dayanıklı değil' dediler. Depreme dayanıklı değilse bu 30 kat nereden çıktı" dedi. Senelerdir Sarıgöl'de yaşadığını belirten Erol İris ise 'Biz halen yerlerimizin birim fiyatını öğrenemedik. Kuşku içerisindeyiz. Ne alacağımız ne vereceklerini bilemiyoruz. Biz bunu demokratik bulmuyoruz. Fiyatları açıklasınlar, koşa koşa gidip evlerimiz verelim" dedi.

BURADA YAŞAM HAKKINA DOĞRUDAN BİR MÜDAHALE VAR Kentsel dönüşümün yaşandığı mahallelerde araştırmalar yapan mimar Korhan Gümüş, Sarıgöl'de yaşanan durumu şöyle açıkladı:

'Burada çok büyük bir rant makası, değer artışı var. Çünkü burası artık şehrin merkezinde. Yönetim sadece piyasa odaklı yaklaşıyorsa buradaki insanları buradan kazımak için elinden geleni yapıyor. İkinci sorun da buradaki insanların siyasi temsil kabiliyetlerinin zayıf olması. Burada yaşam hakkına doğrudan bir müdahale var"

MAHALLENİN GÖLGESİ MOLOZ YIĞINLARI Geçen sene açılan Vialand eğlence parkının hemen karışısında yer alan Sarıgöl mahallesinde, "Sarıgöl Kent Konutları"nın yapımına devam ediliyor. Ancak inşaattan çıkan moloz yığınları mahallede yaşamlarını sürdürenleri tehdit ediyor. Herhangi bir işaret, engelin bulunmadığı moloz yığınları yanında yaşamlar devam ediyor. İnşaa edilen binaların çevresinde hiçbir güvenlik önleminin alınmadığı görülürken, çocuklar binaların gölgesinde oyun oynamaya devam ediyor.