Meclis Komisyonu'ndan Terör Raporu

Ali Hakan Der - Türkiye'de terör nedeniyle son 30 yılda 7 bin 918'i şehit olmak üzere toplam 35 bin 576 can kaybı yaşandı.

TBMM İnsan Haklarını İnceleme Terör Alt Komisyonu taslak raporunda, örgüt üyelerinin profiline yer verildi.

Buna göre, sol terör örgütlerinin yüzde 65'i 14-25 yaş, yüzde 16,8'i 25-30 yaş, yüzde 17,5'i ise 30 yaş ve üzerindeki kişilerden oluşurken, örgüt üyelerinin yüzde 33,5'luk en büyük dilimi de lise mezunu ya da öğrencisi durumunda bulunuyor. Sol örgüt üyelerinin yüzde 1,9'u ise okuma yazma bilmiyor.

Dini motifli terör örgütü mensuplarının yüzde 2,5'inin 10-14 yaş, yüzde 72,5'inin 15-25 yaş, yüzde 17'sinin 25-29 yaş, yüzde 6'sının 30-34 yaş ve yüzde 2'sinin 35-65 yaş grubundan oluştuğuna yer verilen taslak raporda, bu kesimin yüzde 40,5'lik en büyük dilimi lise, yüzde 22,5'i yüksekokul düzeyinde eğitim seviyesine sahip olduğu kaydedildi.

Bölücü terör örgütü PKK'nın 262 tutuklu üyesi üzerinde yapılan çalışmaya göre, örgütün yüzde 54'ü 14-25 yaş, yüzde 34'ü 26-34 yaş ve yüzde 12'si 35-38 yaş arasında. Bölücü terör örgütü mensuplarının yüzde 39'luk en büyük dilimi ilkokul mezunuyken, üniversite mezunlarının oranı yüzde 11, okuma yazma bilmeyenlerin oranı ise yüzde 9 düzeyinde.

Taslak raporda, bütün terör örgütlerinin profilinin ortak değerlendirmesine göre, 14-25 yaş grubunun Türkiye'deki terör örgütlerinin en büyük hedef kitlesi olduğuna işaret edildi.

Dağdaki bölücü terör örgütü üyelerinin yüzde 88'inin erkek, yüzde 12'sinin kadın olduğuna dair Nihat Ali Özcan'ın araştırmasına da yer verilen raporda, örgüt üyelerinin yüzde 73,31'i Türkiye, yüzde 12,49'u Suriye, yüzde 9,89'u İran, yüzde 3,72'si Irak, yüzde 0,37'si Avrupa ve yüzde 0,22'si diğer ülkeler doğumlu.

Terör örgütüne en fazla katılım yüzde 17,6'lık oranla Diyarbakır'da gerçekleşirken, yüzde 15,7'lik oranla İstanbul ikinci sırada yer alıyor.

Dağdaki militanlara ait istatistiğin de yer aldığı taslak rapora göre, dağdaki militanlara katılımın yüzde 50'si 17-20 yaş arasındaki gençlerden oluşuyor.

Terör örgütünün dağdaki militanlarına en genç katılım 9, en yaşlı katılım 42 yaşında olurken, en genç ölüm 14, en yaşlı ölüm 48 yaşında meydana geldi. Örgütte en uzun bulunma süresi ise 28 yıl oldu. Militanların 6,9 yıl dağda kalırken, ortalama ölüm yaşları 26,4 oldu.

-"PKK terörünün neden olduğu kayıp bilinmiyor"-

Özellikle PKK terörünün son 30 yıllık geçmişini istatistiki olarak ilk defa değerlendirerek, Türkiye'nin yaşadığı kayıpları ortaya koymanın, alt komisyonun oluşturulmasındaki amaçlardan birisi olduğu ifade edilen taslak raporda, ilgili kurum ve kuruluşlarla yapılan yazışma sonucunda, komisyon çalışmalarına ışık tutacak verinin yer aldığı çalışmaya rastlanılmadığı belirtildi.

İnsan Hakları Derneği (İHD) istatistiklerine de yer verilen raporda, buna göre, 1993-2011 yılları arasında 22 bin 971'i silahlı çatışmada, 2 bin 295'i sivillere yönelik saldırılarda, 293'ü kara mayınları ve serbest patlayıcıların patlamasında, 246'sı asker-polis şüpheli intiharı olmak üzere toplam 25 bin 805 kişi terörden kaynaklı yaşam hakkı ihlaline uğradı.

-Şehit verileri-

Raporda, şehit olan güvenlik güçlerine ilişkin rakamlar da yer aldı.

Emniyet teşkilatı, 1973 yılından itibaren terör nedeniyle 6 emniyet müdürü, 15 başkan, 3 emniyet amiri, 27 komiser, 16 komiser yardımcısı, 471 polis memuru, 54 çarşı ve mahalle bekçisi, 1 teknisyen yardımcısı ve 1 öğretmen olmak üzere toplam 594 şehit verdi.

Komisyona 14 Aralık 2011 tarihi itibarıyla iletilen verilere göre 1981'den bu yana jandarma teşkilatından 3 bin 105 kişi şehit oldu. Şehitlerin rütbelerine göre dağılımı 161 subay, 209 astsubay, 187 uzman jandarma, 141 uzman erbaş ve 2 bin 407 erbaş ve er olarak gerçekleşti.

Genelkurmay Başkanlığı verilerine göre ise 30 Aralık 2011 tarihi itibarıyla Kara Kuvvetleri Komutanlığı 2 bin 312, Hava Kuvvetleri Komutanlığı 14, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı 49 şehit verdi.

Bakanlıklara yazılan yazılara gelen cevaplara göre, Emniyet ve Jandarma teşkilatları dahil toplam 5 bin 543 kamu görevlisi şehit olduğu kaydedilen raporda, terör ve şiddet olayları sebebiyle son 30 yılda TSK ile bakanlıkların verdiği toplam şehit sayısı 7 bin 918 oldu.

Taslak raporda, Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hüseyin Yayman'ın, şehit sayısının 11 bin 785'in üzerinde olduğuna ve bu rakamın Kurtuluş Savaşı'ndaki 10 bin 885 şehitten fazla olduğuna dair ifadesinden alıntı yapıldı.

Emniyet Genel Müdürlüğü'nden 15 Ağustos 2012 tarihi itibarıyla alınan, emniyet ve jandarma bölgelerinde 1984-2012 yılları arasında öldürülen terörist sayısının 22 bin 49 olduğu kaydedildi.

Taslak raporda, İçişleri Bakanlığı verilerine göre emniyet sorumluluk bölgesinde bin 633, jandarma sorumluluk bölgesinde 3 bin 924 sivilin yaşamını yitirdiği belirtildi. Bu rakamlara göre, terör kurbanı sivil sayısı toplam 5 bin 557 oldu.

Faili meçhuller ve kayıplara ilişkin dinlenen kişiler ve kurumların çelişkili rakamlara sahip olduğu anlatılan raporda, bunun aydınlatılan bazı faili meçhullerin sivil toplum örgütleriyle paylaşımındaki eksikliklerden kaynaklandığı ifade edildi.

-Toplam can kaybı-

Terör nedeniyle Türkiye'de yaklaşık son 30 yılda 7 bin 918 şehit, 5 bin 557 sivil kayıp ve 22 bin 101 terörist olmak üzere toplam 35 bin 576 can kaybı yaşandığına işaret edildi.

Bu rakamlara, yüzlerle, hatta binlerle ifade edilen terör örgütünün gerçekleştirdiği ve kayıtlara geçmeyen infazların, terör örgütlerinin birbirlerinin elemanlarına karşı gerçekleştirdiği eylemlerin ve terör kaynaklı faili meçhullerden henüz istatistiklere geçmeyenlerin dahil olmadığına dikkat çekildi.

3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan 8 bin 543 erin, Emekli Sandığı üyesiyken şehit olan 6 bin 483 kişinin ve 5 bin 34 köy korucusunun şehit aylığı aldığı kaydedildi.

Terörden zarar gören kişilere bazı haklar sağlanmasına ilişkin mevzuata değinilen taslak raporda, 82 bin 724 kişi için sigorta primi ödendiği anlatıldı.

5233 sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkında Kanun'un yürürlüğe girmesinden 2011 sonuna kadar komisyonlara 359 bin 249 başvuru yapıldığı belirtilerek, bunların 166 bin 754'ünün olumlu karara bağlandığı ve 2 milyar 659 milyon 967 bin 285 lira ödenek kullanıldığı ifade edildi.

Doğu ve Güneydoğu'da bulunan 14 ilde yapılan çalışmalara göre 386 bin 360 kişi köylerinden göç etmek zorunda kaldı. Köye Dönüş ve Rehabilitasyon Projesi

(KDRP) kapsamında bunların 187 bin 861'i köylerine geri döndü.

(Bitti)

Yayıncı: Kudret Topçu - TBMM