Liberation: Trump Ne Yapmak İstiyor?
Fransa'nın saygın gazetelerinden Liberation gazetesi Donald Trump'ın başkan seçilmesiyle birlikte Çin – ABD ilişkilerini değerlendirdi.
Liberation'un analiz-haberine göre, Donald Trump, daha başkanlık görevine başlamadan, ülkesinin Çin ile ilişkilerini soğutmaya başladı. Bunun nedenleri; Tayvan Başkanı Tsai Ing-Wen ile yaptığı telefon görüşmesi, Çin'in Yuanı kasten düşük tutarak ABD'nin ticari çıkarlarına zarar verdiği yolundaki iddiaları ve Güney Çin Denizi'ndeki duruma ilişkin imaları. Bunları da, attığı tweet'lerde öne sürüyor.
Çin, özellikle duyarlı olduğu Tayvan konusunda Dışişleri Bakanlığı eliyle resmi bir görüş belirtti ve "Tek Çin" kırmızı çizgisini vurguladı. Trump'tan yanıt yine tweet yoluyla geldi; özetle "Tayvan Başkanı beni kutlamak için telefon etti. ABD'nin Tayvan'a milyarlarca dolarlık askeri malzeme satmasının normal karşılanıp oradan gelen bir kutlamayı kabul etmemin doğal karşılanmaması ilginç" dedi.
Washington Post ise, bu telefon görüşmesinin, deneyimsiz bir yeni "başkan"ın gafı olmayıp aslında Pekin'e aradaki ilişkilerin değişeceğine ilişkin olarak verilen bilinçli bir mesaj olduğunu öne sürdü. Nitekim Trump, 4 Aralık'ta, yeni bir tvit yazıp kampanyasında söylediklerini tekrarlayarak, Çin'in Yuanı dış ticarette kolaylaştırıcı etki sağlamak için bilerek düşük değerde tuttuğunu ileri sürdü. Oysa bu tez neredeyse 20 yıldır ara sıra gündeme getiriliyor. Kaldı ki, Mayıs 2015'te, Uluslararası Para Fonu'nun son raporunda Yuanın devalüe durumda bulunmadığının yani değerinin altında işlem görmediğinin altı çizildi.
Trump'ın, henüz siyasal süreçlere girmeden önceden beri, Çin ile ilgili görüşleri gerginlik potansiyeli taşıyor. Trump, daha 2012'de, küresel ısınmanın "ABD endüstrisinin rekabet gücünü baltalamak üzere ortaya atılmış bir Çin mitosu" olduğunu ileri sürmüştü.
Bir süredir devam eden tüm bu salvolara karşı olabildiğince sessiz kalmış olan Çin medyası, nihayet 6 Aralık Salı günü sessizliğini bozdu. Global Times, gerekçesi ne olursa olsun, yeni ABD Başkanı iş başına geçtiğinde iki ülke arasında muhtemelen sorun yaşanacağını açıkladı. Çin karşıtı tweet'tlerinin, Trump'ın esas niyetini yani ABD'nin kendi refahını güvenceye almak için başka ülkeleri zarara uğratma niyetini ortaya çıkardığı belirtildi.
China Daily'de, "Trump Washington diplomatik çevrelerini hiçe sayabilir; ancak elini işe bulaştırmadan önce uluslararası ilişkilerin gerçeğini öğrenmelidir" denildi ve şimdilik ona biraz hoşgörüyle yaklaşmanın uygun olabileceği ama başkan olduktan sonra hoşgörüyle karşılanmayacağı vurgulandı.