Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü 150. Yıl Programı

Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmed Özkan, "Haberleşmeden savunmaya, meteorolojiye, astronomiye pek çok alanda kendi kaynaklarımızla üreteceğimiz, kendi imkanlarımızla göndereceğimiz uydulara olan ihtiyaç aciliyet kazanarak artmaktadır. Bu yönde ülke çapında başlayan çalışmalar, ümit vericidir." dedi.

"Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsünün 150. Kuruluş Yılı Programı"nın açılışı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın katılımıyla Prof. Dr. Mehmed Özkan ve Enstitü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener ev sahipliğinde düzenlenen törenle gerçekleşti.

Özkan, enstitünün 150'nci kuruluş yıl dönümünün bir yıla yayılacak etkinliklerle kutlanacağını, bu kapsamda deprem, çevre gibi toplumun tamamını ilgilendiren konularda yaygın bilinçlendirme çalışmaları yürütüleceğini dile getirdi.

Tarihi iyi değerlendirip, yarını ve sonrasını şekillendirecek bilimsel çalışmaları gerçekleştirmek, ülkenin kalkınmasına, toplumun gelişmesine hizmet etmek ve bu amaçla yeni nesiller yetiştirmek görevleri olduğunu ifade eden Özkan, şöyle devam etti:

"Biz, özgürlüğünü hiçbir zaman kaybetmeden ve gerektiğinde küllerinden dirilen, çeşitliliğinden güç bulan bir millet olma özelliğine sahibiz. Özellikle son 15 yılda tıpkı Cumhuriyetimizin 95 yıl önce kuruluşunda olduğu gibi bilim ve teknoloji alanında da önemli, uzun vadeli yatırımlar yapıldı, ciddi kurumsal atılımlar gerçekleştirildi. Menfur silahlı darbe girişimi sonrasında dahi ekonomik büyümemiz durmadı. Bunun başlıca nedenleri arasında üretim teknolojilerimizin, Ar-Ge yapımızın ve daha da önemlisi demokrasimizin yapılan reformlar sonucunda kurumsallaşma, olgunlaşma evresine geçmiş olması gelmektedir. Bir de tabii denklemlerde ifadesini bulamayan bu aziz milletin özgürlüğüne olan tutkusu, sağlam inancı hesapları şaşırtmıştır."

Özkan, son yarım asırdır rasat ve astronomi araştırmalarının yeryüzünün yanı sıra uzayda da yapıldığına değinerek, "Haberleşmeden savunmaya, meteorolojiye, astronomiye pek çok alanda kendi kaynaklarımızla üreteceğimiz, kendi imkanlarımızla göndereceğimiz uydulara olan ihtiyaç aciliyet kazanarak artmaktadır. Bu yönde ülke çapında başlayan çalışmalar, ümit vericidir." diye konuştu.

Can kaybına depremden daha çok depreme dayanıklı olmayan binaların neden olduğuna işaret eden Özkan, şu bilgileri paylaştı:

"Geçmişte bizim toplum olarak çok iyi olduğumuz alan ahşap mimarisi olmasına karşın, günümüzde bu alanda modern teknolojiyi uygulayabilecek ülke çapındaki uzman sayısı iki elin parmağını geçemiyor. 6 kata kadar rahatlıkla çıkan, yangına ve depreme dayanıklı yatay yapılaşmanın önünü açacak teknolojiye sahip olmak ve bunu ülke geneline yaygınlaştırmak gibi bir hedefle yola çıkarak, bir yandan teşvik amacıyla yeni inşaat yatırımlarımızı bu yönde yaparken, bir yandan da inşaat mühendisliği bölümümüz klasik eğitimin yanı sıra ahşap mimari uygulamalarına yönelik program geliştiriyor."

"Kritik endüstri tesislerini, yüksek binaları izliyoruz"

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener de rasathanenin, Osmanlı Devleti'nden Türkiye Cumhuriyeti'ne devrolan en köklü bilim kurumlarından biri olduğuna değindi.

Boğaziçi Üniversitesine bağlandıktan sonra rasathanenin bir enstitü haline gelerek, jeodezi, jeofizik ve deprem mühendisliği alanlarında yüksek lisans ve doktora eğitimi vermeye başladığını anlatan Özener, enstitü mezunu akademisyenlerin Türkiye ve dünyanın önemli kurumlarında hizmet verdiğini dile getirdi.

Özener, rasathanede deprem, tsunami, risk, afetler konusunda 20'ye AB projesinin yürütüldüğü kaydederek, "Bakanlar Kurulu kararıyla İstanbul Deprem Acil Müdahale ve Erken Uyarı Sistemi kuruldu. Böylece herhangi bir riskte erken uyarı sinyali yayımlıyoruz ve deprem sonrasında hasarlı binaların dağılımlarını ilgili kurumlara yapıyoruz. İstanbul'daki tüm asma köprüleri, Ayasofya Müzesi, Süleymaniye, Sultanahmet, Mihrimah Sultan, Fatih camileri başta olmak üzere tüm binaların yapısallığını izliyoruz. Kritik endüstri tesislerini, yüksek binaları izliyoruz." diye konuştu.

Üniversite sanayi işbirliğinde önemli adımlar attıklarını, deprem konusunda önemli projelere danışman olarak hizmet verdiklerini ifade eden Özener, eğitim biriminde verilen afet eğitiminden 40 binin üzerinde kişi faydalandığını söyledi.

Programda, Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi Bilim Tarihi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Mustafa Kaçar, "Türk-İslam Medeniyetinde Rasathaneler" başlıklı bir sunum yaptı.

Konuşmaların ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan'a, Mehmed Özkan tarafından Kandilli El Yazmaları Koleksiyonu'ndan marifetname tıpkıbasımı ile optik seyir cihazı, Özener tarafından da 100 yıl öncesine ait hava durumu haritasının aslı ile rubu tahtası hediye edildi.

Enstitünün 150'nci kuruluş yıl dönümü, "Rasathane-i Amire'den Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi'ne" başlıklı program çerçevesinde yıla yayılan etkinliklerle kutlanacak.

Programa, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, YÖK Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç, İstanbul Valisi Vasip Şahin, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal da katıldı.