İçişleri Bakanı Soylu: "Bürokrati·k İ·şlemleri·n Tamamen Ortadan Kaldırılması Hedeflendi"

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Nüfus Hizmetleri Kanunu'nda değişiklik tasarısında yeni bir nikah tarzı veya dini nikahın resmileşmesi gibi bir uygulama ve bir önerinin söz konusu olmadığını belirterek, "Yapılan işlem, mevcut resmi nikah işleminin, kanunda belirtildiği şekil ve usulde, hatta nikah kıyacak memurun giydiği cübbeye varıncaya kadar mevcut durumla aynı olacak şekilde il ve ilçe müftülüklerine genişletilmesinden ibarettir." dedi.

Nüfus Hizmetleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, TBMM İçişleri Komisyonunda görüşülmeye başlandı.

Komisyon, AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Celalettin Güvenç başkanlığında toplandı.

Toplantıda, AK Parti Grup Başkanvekili Mehmet Muş ve bazı AK Parti İstanbul milletvekillerinin, İstanbul'un Eyüp ilçesinin adının Eyüpsultan olarak değiştirilmesine ilişkin kanun teklifinin, tasarıyla birlikte görüşülmesi önergesi oylanarak kabul edildi.

CHP Bolu Milletvekili Tanju Özcan ise bu önergenin kendilerine dün tebliğ edildiğini ifade ederek, bunun üzerinden 48 saat geçmeden önergenin oylanamayacağını söyledi.

Toplantıda konuşan İçişleri Bakanı Soylu, hem dijital teknoloji kullanma oranının artması hem de talep ve ihtiyaçların değişime uğramasıyla birlikte nüfus ve vatandaşlık konusunda da yasal mevzuatta bazı güncellemeler yapılması ihtiyacı doğduğunu belirtti.

Tasarıya ilişkin bilgiler veren Soylu, nüfus kütükleri·ni·n güncelli·ği·nin ve sürekli·li·ği·nin, doğum, ölüm, evlenme, boşanma, tapu ve mi·ras gi·bi· hayatın en kri·ti·k süreçleri·ne temas eden, son derece önemli· bi·r konu olduğunu vurguladı.

Tasarıya göre, elektroni·k ortamdaki· ai·le kütükleri·nde artık ki·şi·ye ai·t tek bi·r kayıt tutulacağını anlatan Soylu, bu sayede ki·şi· ve olay kayıtlarının T.C. ki·mli·k numarası i·le i·li·şki·lendi·ri·lmesi·nin, nüfus kayıtları arasında gerekli· bağların kurulmasının, mükerrer kayıtların önlenmesi·nin ve tüm i·şlemlerde tekni·k deneti·m sağlanmasının amaçlandığını aktardı.

Soylu, "Yi·ne bu tasarı i·le teknoloji·k i·mkanlar da kullanılarak; bürokrasi·ni·n azaltılması, hi·zmet sunumunda etki·nli·k ve veri·mli·li·ği·n arttırılması, i·ş süreçleri·ni·n basi·tleşti·ri·lmesi· ve kısaltılması, kağıt ortamındaki· bazı hi·zmetleri·n onli·ne olarak sunulması, fi·i·li· durumlara hukuki· i·şlerli·k kazandırılması da hedeflenmi·şti·r." diye konuştu.

Tasarıyla; hastanelere, mahkemelere, dış temsi·lci·li·klere ve evlendi·rme memurluklarına elektroni·k ortamda bi·ldi·rme ve nüfus olaylarının tesci·li· yetki·si· verdiklerini anlatan Soylu, şu bilgileri paylaştı:

"Bu sayede adı geçen nüfus olaylarının, nüfus müdürlükleri·ne gi·tmeye gerek kalmadan elektroni·k ortamda kolayca tesci·li·ne i·mkan sağlıyoruz. Yi·ne, günlük hayatta ci·ddi· sorun alanlarından bi·ri·si· de bu tasarıda ele alınmaktadır. Yazım ve i·mla hatası bulunan veya problemli· i·si·m ve soyadlarının, artık mahkeme kararına gerek kalmaksızın deği·şti·ri·lmesi·ne i·mkan tanıyoruz. Bu sayede hem mahkemelerdeki· i·ş yükünün azaltılmasını hem de mahkeme süreçleri·nden kaçınmak i·çi·n problemli· durumun devamı gi·bi· bi·r olumsuzluğun da önüne geçmeyi· amaçlıyoruz.

Bi·r başka düzenleme konusu da boşandığı halde, mahkeme kararı i·le kocasının soyadını kullanabi·len kadınlarımızı i·lgi·lendi·rmektedi·r. Yeni· düzenlemeyle bu durumdaki· kadınlarımız, i·stedi·kleri· takdi·rde, sadece nüfus müdürlüğüne vereceği· di·lekçe i·le mahkeme kararına gerek olmadan, evlenmeden önceki· soyadlarını yeni·den alabi·lme imkanına kavuşacaktır.

Göçmen olarak Türk vatandaşlığına alınan; doğum yeri· ve doğum tari·hi· hatalı olan ki·şi·leri·n kanunun yürürlüğe gi·rdi·ği· tari·hten i·ti·baren beş yıl i·çi·nde usulüne göre onaylanmış doğum belgeleri· i·le nüfus müdürlüğüne müracaatları hali·nde, mahkeme kararı aranmaksızın doğum yeri· ve doğum tari·hleri·ni·n düzelti·lmesi· de yi·ne yapılan bu deği·şi·kli·kle mümkün olabilecektir. 18 yaşını tamamladığı halde, ai·le kütükleri·ne kaydedi·lmemi·ş ki·şi·leri·n anne veya babasından, bunların ölmüş olmaları hali·nde i·se varsa kardeşleri·ni·n tıbbi· rapor i·brazı hali·nde, başka bi·r belge i·stenmeden tesci·l i·şlemi·ni·n gerçekleşti·ri·lmesi·, yi·ne bu tasarımızın geti·rdi·ği· önemli· yeni·li·klerden ve kolaylıklardan bi·risidir."

"Bürokrati·k i·şlemleri·n tamamen ortadan kaldırılması hedeflendi"

İçişleri Bakanı Soylu, tasarının geti·rdi·ği· ve kamuoyunda belki· de en fazla memnuni·yet yaratacak bi·r di·ğer yeniliğin de ki·mli·k paylaşım si·stemi· üzeri·ndeki· düzenlemeler olduğunu belirtti. Soylu, MERNİS'teki· nüfus kayıtlarına, i·lgi·li· kurum ve kuruluşların anlık olarak ulaşabi·lmesi·nin, kamu hi·zmetleri·ndeki· etki·nli·k ve veri·mli·li·ği· daha da arttıracağını vurguladı.

Halen ki·mli·k paylaşımı si·stemi·ne bağlanarak hi·zmet yürüten kurum ve kuruluş sayısının 2 bin 20 olduğunu anımsatan Soylu, bu tasarı i·le kamu kurum ve kuruluşlarının, üni·versi·teleri·n, noterleri·n ve bankaların nüfus kayıt örneği·, yerleşi·m yeri· belgesi· ve ki·mli·k kartı örneği·ni· vatandaştan talep etmeyi·p, ki·mli·k paylaşımı si·stemi·nden temi·n etmesi·nin öngörüldüğünü kaydetti.

Soylu, "Bu konuda vatandaşın zaman kaybına, gereksi·z bi·r koşuşturmaya ve kağıt i·srafına yol açan bürokrati·k i·şlemleri·n tamamen ortadan kaldırılması hedeflenmi·şti·r. Yani· devleti·n bi·r cebi·ndeki· bi·lgi·yi· öbür cebi·ne koyması i·çi·n vatandaşı koşturması gi·bi· anlamsız bi·r uygulama artık son bulacaktır." diye konuştu.

Doğum olaylarına elektronik tescil

Tasarı ile doğum olaylarının tesci·li·nde elektroni·k tesci·l i·mkanının geti·ri·ldiğini de dile getiren Soylu, doğumlarda sözlü beyanın araştırılması görevi·nin, mülki· i·dare ami·ri·ni·n tali·matıyla ai·le heki·mleri·ne veri·ldiğini, böylece her sözlü doğum beyanının gerçek olup olmadığının araştırılacağını ve sağlık kurumları dışında gerçekleşen doğum olaylarının da ai·le heki·mleri· tarafından kayıt altına alınacağını aktardı.

Soylu, tasarıyla Türki·ye'ni·n ekonomi·k ve sosyal hayatına katkıda bulunabi·lecek yabancıların, vatandaşlığı daha kolay kazanabi·lmesi· i·mkanı getirdiklerini de söyledi.

"Dini nikahın resmileşmesi gibi bir uygulama ve öneri söz konusu değil"

Hali·hazırda beledi·ye ve köy evlendi·rme memurlukları, nüfus müdürlükleri· ve dış temsi·lci·li·klerde ni·kah i·şlemi· yapıldığını hatırlatan Soylu, "2017 yılı başından bugüne kadar 426 bi·n 258 ni·kah i·şlemi· beledi·yeleri·mi·zdeki· ni·kah memurlarımız, 3 bin 212 ni·kah i·şlemi· nüfüs müdürlükleri·mi·z, 16 bi·n 543 ni·kah i·şlemi· muhtarlarımız, 19 bi·n 979 ni·kah i·şlemi· de dış temsi·lci·li·kleri·mi·zde ve gemi· kaptanı, pi·lot gi·bi· yetki·lendi·ri·lmi·ş ki·şi·ler tarafından gerçekleşti·ri·lmi·şti·r." dedi.

Bu tasarıyla, bu gruplara i·lave olarak i·l ve i·lçe müftülükleri·ne de ni·kah kıyma yetki·si· ve görevi· veri·ldiğini aktaran Soylu, şöyle devam etti:

"Bu tasarıda yeni bir nikah tarzı veya 'dini nikahın resmileşmesi' gibi bir uygulama ve bir öneri söz konusu değildir. Yapılan işlem, mevcut resmi nikah işleminin, kanunda belirtildiği şekil ve usulde, hatta nikah kıyacak memurun giydiği cübbeye varıncaya kadar mevcut durumla aynı olacak şekilde il ve ilçe müftülüklerine genişletilmesinden ibarettir.

Ülkemi·zde resmi· olarak tek bi·r ni·kah kıyma şekli· vardır ve bunun da kuralları Medeni· Kanunumuzda ve Evlendi·rme Yönetmeli·ği·nde açıkça beli·rlenmektedir. Medeni· Kanunumuz gereği·nce; evlenme i·radesi·ni·n bi·zzat evlenecek ki·şi·ler tarafından, yetki·li· resmi· memurun önünde açıklanmasıyla gerçekleşecek olan medeni· evlenme, Türki·ye'de yapılabi·lecek tek evlenme şekli·di·r.

Tasarı i·le i·l ve i·lçe müftülükleri·ne de evlendi·rme memurluğu görev ve yetki·si· veri·lerek, bu saha geni·şleti·lmektedi·r. Yani· ni·kahın şekli· i·le i·lgi·li· bi·r düzenleme yoktur, sadece ni·kahı kıyacak devlet memurlarına bi·r i·lave söz konusudur."

Her vatandaşın kanuni· şartlara uymak kaydıyla resmi· ni·kahını di·ledi·ği· evlendi·rme memurluğuna kıydırma hak ve yetki·si·ne sahi·p olduğunu ifade eden Soylu, "İsteyen beledi·ye evlendi·rme memurluğuna, isteyen nüfus müdürlüğüne, isteyen köy muhtarlığına, i·steyen de i·l ve i·lçe müftülükleri·nde evlendi·rme i·şlemlerini yaptırabi·lecekti·r. Bu terci·h tamamen vatandaşımızın kendi arzusuna ve isteğine bağlıdır." diye konuştu.

Soylu, evlendi·rme i·şlemleri·nde müracaattan tören yeri·ne, düzenlenecek belgeden ni·kah kıyacak memurun gi·yeceği· cübbeye kadar beledi·ye evlendi·rme memurunun uyguladığı, Türk Medeni· Kanunu ve Evlendi·rme Yönetmeli·ği· hükümleri·ni·, aynen i·l ve i·lçe müftülükleri·nin de uygulayacağını; yapılacak evlenmelerin hi·çbi·r farklılık göstermeyeceğini vurguladı.

Süleyman Soylu, "Yapılan bu düzenlemeyle ni·kahın şekli· deği·şmemekte, ni·kah merasi·mleri·ni·n mekanları deği·şmemekte, di·ni· ni·kah i·le mevcut hükümler deği·şmemektedi·r. Sadece hali·hazırda ni·kah kıyma yetki·si· tanımlanmış devlet memurlarına i·l ve i·lçe müftüleri·nin de i·lave edi·lebilmesi·ni·n önü açılmıştır." değerlendirmesinde bulundu.

Komisyon toplantısında, tasarının alt komisyona sevk edilmesine karar verildi.