Haftanın Tarihine Bakış

Millet Mekteplerinin 1928'de açılışı ve Atatürk'ün Başöğretmenliği kabul tarihi olan 24 Kasım günü, 1981 yılından itibaren Öğretmenler Günü olarak kutlanıyor.

Her ülkede farklı tarihlerde kutlanan Öğretmenler Günü, Türkiye'de Atatürk'ün 100. doğum yılı olan 1981'de "başöğretmen" oluşunun yıl dönümlerinde ülke çapında Öğretmenler Günü kutlanmasına karar verildi.

Öğretmenler Günü, 26 Kasım 1992'de Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Öğretmenler Günü Kutlama Yönetmeliği çerçevesinde kutlanıyor.

-Belli başlı öteki olaylar

18 Kasım

1583- Galata'daki Saint Benoit Kilisesi'ne yerleşen Cizvitler, St. Benoit mektebini açtı.

1601- Tiryaki Hasan Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, Haçlı ordusunu yenerek Kanije zaferini kazandı.

1865- Mark Twain'in ilk öyküsü yayımlandı.

1912- İstanbul'da kolera salgını başladı.

1928- Walt Disney'in yarattığı çizgi film Mickey Mause'un (miki maus) ilk gösterimi yapıldı.

1931- Japonlar, Mançurya'yı işgal etti.

1933- İstanbul Darülfünunu "İstanbul Üniversitesi" olarak açıldı.

1945- "Doğan Kardeş Sanat Müsamereleri"nin ilki Tepebaşı Çocuk Tiyatrosu'nda yapıldı.

1951- Perihan Sanerk, Emniyet Müdürlüğüne yükselen ilk kadın oldu.

1952- Fransız şair Paul Eluard öldü.

1967- Türk jetleri Kıbrıs üzerinde alçaktan uçtu. BM Barış Gücü denetimindeki Erenköy bölgesinde Türkler ile Rumlar arasında çıkan çatışma 7 saat sürdü.

1976- İspanya'da 37 yıllık diktatörlüğün ardından demokrasinin kurulması kararı alındı.

1983- BM Güvenlik Konseyi, KKTC'yi tanımadı.

1990- Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı (AGİK) toplandı; Paris Sözleşmesi imzalandı.

1992- Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu kabul edildi.

1999- İstanbul'daki Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Zirvesi'nde, Bakü-Ceyhan petrol boru hattı ve Hazar geçişli doğal gaz projelerine ilişkin anlaşmalar, ilgili ülkelerin devlet başkanlarınca imzalandı.

2000- Türk sanat müziğinin ünlü ismi, besteci ve ses sanatçısı Yıldırım Gürses kalp yetmezliğinden öldü.

2007- Türkiye-Yunanistan Doğal Gaz Boru Hattı'nın resmi açılış töreni, İpsala Gümrük Sahası'nda Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Kostas Karamanlis'in katılımıyla yapıldı.

2009- Araştırmacı, gazeteci-yazar Ömer Lütfi Mete yaşamını yitirdi.

2010- Fidel Castro, Küba Komünist Partisi liderliğinden kaynaklanan yetkilerini devretti.

2012- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Mısır ziyareti kapsamında Türk-Mısır İş Forumu'nda iş adamlarına hitap etti. Erdoğan, "Netenyahu'ya sesleniyorum; şu anda 2008 yılında değiliz, 2012 yılındayız. Bilesin ki 2012'in şartları 2008'in şartları gibi değildir. Hesabını iyi yap" dedi.

2012- Mısır'da temaslarını sürdüren Başbakan Erdoğan, Anadolu Ajansı'nın "Arap Uyanışı" Fotoğraf Sergisi'ni açtı. Anadolu Ajansı Arapça Haberler Koordinatörlüğü'nün Kahire merkezli Ortadoğu Bölge Müdürlüğü de hizmete girdi.

19 Kasım

1900- İngiltere'de seçme ve seçilme hakkı isteyen 119 kadın, Avam Kamarasına zorla girmekten tutuklandı.

1926- Troçki ve Zinovyev, Politburo'dan kovuldu.

1938- Atatürk'ün naaşı, İstanbul'dan Ankara'ya, hazin bir törenle yola çıkarıldı.

1943- III. Tarih Kongresi toplandı.

1949- İstanbul Radyosu normal yayınına başladı.

1967- TBMM, hükümete ülke dışına asker gönderme yetkisi verdi. Donanma alarma geçirildi, Ankara'daki 28. Tümen İskenderun'a hareket etti.

1977- Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat, İsrail'i ziyaret eden ilk Arap lider oldu.

1979- Eski milletvekillerinden Ortadoğu gazetesi yazarı İlhan Darendelioğlu, İstanbul'da uğradığı silahlı saldırıda öldü.

1984- BM görevlisi Enver Ergun, Viyana'da Ermeni teröristlerce katledildi.

1985- ABD Başkanı Ronald Reagan ile Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, Cenova'da ilk kez buluştu.

1988- Pakistan'da Benazir Butto başbakan seçildi.

1994- Halil Mutlu, Dünya Halter Şampiyonası'nda 7 dünya rekoru kırarak, 3 altın madalya kazandı. Naim Süleymanoğlu 64 kiloda 5 dünya rekoru kırarak, 3 altın madalya, Fedail Güler de 70 kiloda iki dünya rekoru kırarak 2 altın madalya elde etti.

1996- Şair Enver Gökçe 61 yaşında öldü.

1999- İstanbul'daki AGİT Zirvesi'nin son günü, Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Antlaşması'nın (AKKA) yeni koşullara uyarlanmış şekli, tarafların liderlerince imzalandı.

2007- Macar edebiyatının duayeni Magda Szabo 90 yaşında öldü.

2008- MHP İstanbul Milletvekili Gündüz Suphi Aktan, Ankara'da tedavi gördüğü hastanede vefat etti.

2011- Ünlü sinema yönetmeni Ömer Lütfi Akad, 95 yaşında İstanbul'da hayatını kaybetti.

2012- Dünyanın en önemli müzik ödülleri arasında yer alan Amerikan Müzik Ödülleri, Los Angeles'ta düzenlenen törenle sahiplerini buldu. Genç şarkıcı Justin Bieber, en büyük ödül kabul edilen "Yılın Sanatçısı Ödülü"ne layık görüldü.

20 Kasım

1910- Meksika Devrimi başladı.

1923- Halk Fırkası "Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti" örgütünü bünyesine aldı.

1926- ABD'li yazar Jack London intihar etti.

1943- İstanbul Teknik Üniversitesi kuruldu.

1945- II. Dünya Savaşı'ndan sonra Nürnberg duruşmaları başladı.

1949- Türk Milli Futbol Takımı, Dünya Kupası grup eleme maçlarının ilkinde Suriye'yi 7-0 yendi.

1953- Türkiye'deki ilk otomobil mukavemet yarışı, "İstanbul Ankara İzmir İstanbul" güzergahında yapıldı.

1959- BM "Çocuk Hakları Deklarasyonu"nu yayımladı.

1961- Türkiye'de ilk koalisyon hükümeti, Başbakan İsmet İnönü tarafından AP ve CHP'li bakanlarla kuruldu.

1975- İspanya'da General Franco öldü.

1979- İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi ve Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Ümit Doğanay uğradığı saldırıda öldürüldü.

1984- Ressam Eşref Üren 87 yaşında öldü.

1989- Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi kabul edildi.

2003- İstanbul'da İngiltere Başkonsolosluğu ile HSBC Bank Genel Müdürlüğüne bulunulan intihar saldırılarında 27 kişi öldü.

2010- Türkiye'nin ilk kadın emniyet müdürü Şerife Feriha Sanerk hayatını kaybetti.

2011- İspanya'da erken genel seçimler yapıldı. Sağ görüşlü Halk Partisi tarihi bir zafer kazanarak tek başına iktidara geldi, sosyalistler demokrasi tarihindeki en kötü sonucunu aldı.

2012- 12 Eylül askeri darbesine ilişkin davada, dönemin Genelkurmay Başkanı, 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren ile Hava Kuvvetleri Komutanı emekli Orgeneral Tahsin Şahinkaya, teknoloji yardımıyla hakim karşısına çıktı.

21 Kasım

1783- Jean de Rozier ve Marquis d'Arlandes, Paris'te 500 feetin üzerine çıkarak balonla ilk uçuşu gerçekleştirdi.

1877- Edison, fonografı icat ettiğini duyurdu.

1922- Lozan Konferansı çalışmalarına başladı.

1923- Mustafa Kemal Paşa, Fevzi Paşa, İsmet Paşa, Kazım Karabekir Paşa, Ali Fuat Paşa, Kazım Paşa, Refet Paşa, Fahrettin Paşa, Cafer Tayyar Paşa ve cephede kahramanlık ve fedakarlık gösteren bazı sivil mebuslara, yeşil kırmızı şeritli İstiklal Madalyası verilmesi hakkında Başbakanlık Tezkeresi TBMM'de kabul edildi.

1927- Samsun-Amasya demiryolu hattı işletmeye açıldı.

1938- Atatürk'ün naaşı, törenle Etnografya Müzesi'ndeki geçici istirahatgahına getirildi.

1940- Tüm Türkiye'de hava saldırılarına karşı karartma uygulamasına başlandı.

1941- Yükseköğretimde "Türk İnkılap Tarihi" dersi zorunlu tutuldu.

1952- ABD, ilk hidrojen bombasını Pasifik'te patlattı.

1972- Ankara Radyosu, yurdun her yerine yayın yapmaya başladı.

1980- ABD'de tahminen 83 milyon TV izleyicisi, "Dallas" dizisinde, JR'ı kimin vurduğunu öğrenmek amacıyla televizyonlarının karşısına geçti.

1996- Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Konferansı (AGİK) Antlaşması Paris'te imzalandı.

2002- Prag'taki NATO Zirvesi'nde Litvanya, Letonya, Estonya, Bulgaristan, Romanya, Slovakya ve Slovenya'nın ittifaka katılmaları kabul edildi.

2005- Türkiye'nin, Oscar ödüllerinin "En İyi Yabancı Film" dalındaki temsilcisi "Gönül Yarası", New York'ta düzenlenen Uluslararası Queens Film Festivali'nde "En İyi Film" ödülünü aldı.

2012- NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, Türkiye-Suriye sınırına yerleştirilmek amacıyla Türk hükümetinden patriot füzesi talebi aldıklarını açıkladı.

2012- Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, 2005 yılında Uşak Arkeoloji Müzesi'nden çalınan Karun Hazinesi'nin en önemli parçası olan "Kanatlı Denizatı" diye bilinen broşun Almanya'da bulunduğunu ve gelecek yıl Türkiye'ye getirileceğini açıkladı.

22 Kasım

1332- Şair Aşık Paşa öldü.

1617- Sultan I. Ahmet öldü; I. Mustafa tahta çıktı.

1906- Öykü yazarı Sait Faik Abasıyanık doğdu.

1906- SOS tehlike sinyali, Berlin'deki uluslararası radyo telgraf konvansiyonunda kabul edildi.

1909- İstanbul'da, tıp fakültesine bağlı olarak "dişçilik" eğitimi veren yüksekokul açıldı.

1948- II. Türkiye İktisat Kongresi toplandı.

1950- Dünya Barış Konseyi, şair Nazım Hikmet'e, İspanya'dan Pablo Picasso, Şili'den Pablo Neruda, Amerika'dan Paul Robeson ve Polonya'dan Wanda Jakubowska ile beraber Uluslararası Barış Ödülü verdi.

1962- Hükümetin davetlisi olarak Türkiye'yi ziyaret eden Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios'un gezisi olaylı geçti.

1963- ABD Başkanı John F. Kennedy, Dallas'ta suikastta öldü.

1968- Ankara'da Dr. Kemal Beyazıt ve ekibi, ilk kalp naklini gerçekleştirdi. Maviş Karakurt adlı hasta 18 saat yaşayabildi.

1975- Monarşi İspanya'ya geri döndü; Carlos İspanya Kralı oldu.

1976- Yazar Sevgi Sosyal 40 yaşında öldü.

1982- Açıköğretim uygulaması başladı.

1982- Türkiye I. Pul Kongresi Ankara'da yapıldı.

1983- TRT Genel Müdürü Macit Akman, "Yorgun Savaşçı" filminin yaktırıldığını açıkladı.

1994- Tiyatro oyuncusu Asuman Korad, Ankara'da öldü.

2005- Atatürk'ün Nutuk'u orijinal metninden Rusça ve Yunancaya çevrildi.

2006- Dünya Ekonomik Forumu Türkiye Zirvesi İstanbul'da başladı.

2010- Kamboçya'da bir festivalde çıkan izdihamda 345 kişi öldü, 440 kişi yaralandı.

2012- EXPO 2020 için İzmir'in sunumu Fransa'nın başkenti Paris'te yapıldı.

2012- Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Genel Başkanı Prof. Dr. Turan Yazgan, 74 yaşında İstanbul'da vefat etti.

23 Kasım

1918- Fransız generali Franchet d'Esperey, işgal orduları komutanı olarak İstanbul'a girdi. Beyaz ata binen Franchet d'Esperey'e, "bir kral gibi" tören yapılması tepki çekti.

1925- Şurayı Devlet (Danıştay) kanunu kabul edildi.

1936- Henry R. Luce tarafından yayınlanan Life dergisinin ilk sayısı çıktı.

1942- "Casablanca" filminin ilk gösterimi New York'ta yapıldı.

1967- ABD Başkanı Johnson'un Kıbrıs özel temsilcisi Cyrus Vance, Kıbrıs krizini görüşmek üzere Ankara'ya geldi. Daha sonra Türkiye'ye gelen BM Genel Sekreteri U. Thant'ın özel temsilcisi Rolz Bennet ile Vance, temaslarından sonuç alamayınca Atina'ya geçti.

1970- Türkiye'nin Ortak Pazar'a üyeliği için 22 yıllık geçiş dönemi öngören Katma Protokol, Brüksel'de imzalandı.

1976- Fransız düşünürü Andre Malraux öldü.

1985- DSP Genel Başkanlığı'na Rahşan Ecevit seçildi.

1990- Prof. Dr. Tansu Çiller, DYP'den siyasete atıldı.

1992- Türk tiyatrosunun önemli isimlerinden sanatçı Vasfi Rıza Zobu 90 yaşında öldü.

1993- Seramik sanatçısı Ünal Cimit 59 yaşında öldü.

2003- Çin'de yapılan Dünya Liseler Futbol Şampiyonası'nda Trabzon Lisesi, ev sahibi ülke temsilcisini 1-0 yenerek ilk kez şampiyon oldu.

2011- Başbakan Erdoğan, Dersim olaylarıyla ilgili, "Eğer devlet adına özür dilemek gerekiyorsa ve böyle bir literatür varsa ben özür dilerim ve diliyorum" dedi. Erdoğan, Dersim olaylarına ilişkin bazı belgeleri de açıkladı.

2011- Türk Sanat Müziği sanatçısı Şükran Ay, İstanbul'da 78 yaşında vefat etti.

2012- Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'nin yeni anayasal düzenlemeler çerçevesinde aldığı kararları protesto amacıyla ülke genelinde düzenlenen gösterilerde olaylar çıktı.

24 Kasım

1870- Türkiye'nin ilk mizah gazetesi "Diyojen" yayımlandı.

1927- Ankara'da, Heinrinck Krippel tarafından yapılan Zafer Abidesi açıldı.

1934- Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal, Meclisten çıkan kanunla "Atatürk" soyadını aldı.

1941- II. Dünya Savaşı ortamında; pasta ve unlu yiyeceklerin yapımı yasaklandı.

1961- BM, nükleer silah yasağını ABD'nin protestosuna karşın kabul etti.

1963- ABD Başkanı John Kennedy'nin katil zanlısı Lee Harvey Oswald, Jack Ruby tarafından öldürüldü.

1976- Van ve çevresinde, Çaldıran-Muradiye'de etkili olan 7,2 büyüklüğündeki depremde 3 bin 840 kişi öldü.

1977- Yunanistan, Büyük İskender'in babası Kral II. Philip'in mezarının bulunduğunu açıkladı.

1979- Basın Şeref Kartı sahibi Ahmet İhsan Bahçıvangil 69 yaşında öldü.

1981- Millet Mekteplerinin 1928'de açılışı ve Atatürk'ün Başöğretmenliği kabul tarihi olan 24 Kasım günü, bu yıldan itibaren Öğretmenler Günü olarak kutlanıyor.

1988- Sürgünde Bağımsız Filistin Devleti kuruldu.

1989- Hakkari'nin Yüksekova ilçesi İkiyaka köyünde, çoğu kadın ve çocuk olmak üzere 28 vatandaş, teröristlerce öldürüldü.

1991- Quenn topluluğunun solisti Freddy Mercury, AIDS ile gelen zatürre yüzünden Londra'da öldü.

1996- ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz'a Budapeşte'de Hilton Oteli lobisinde yumruklu saldırıda bulunuldu.

2005- "Picasso İstanbul'da" sergisi Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi'nde açıldı.

2011- Sporda şike, spor alanlarına yasak madde sokma, hakaret içeren tezahüratta bulunma cezalarını azaltan yasa teklifi, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı.

2012 - Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği, erkeklerde Jamaikalı sprinter Usain Bolt'u, bayanlarda ABD'li sprinter Allyson Felix'i "Yılın atleti" seçti. - Ankara