"Fatih Projesinin Başarısı Öğretmen ve Öğrencilerin Katılımına Bağlı"

CÜNEYT ATEŞ - Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Mustafa Akgül, iyi düşünülmüş, planlanmış ve doğru şekilde hayata geçirilen bir FATİH projesinin Türkiye için yararlı olduğunu ancak mevcut durum değerlendirildiğinde hedefin biraz gerisinde kalındı, hızlanmak için projenin geliştirilmesine öğretmen ve öğrencilerin de katılması gerektiğini söyledi.

Birçok otorite tarafından "Türkiye'de internetin babası" olarak tanımlanan Akgül, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Fırsatları Artırma Teknolojiyi İyileştirme ve Teknolojiyi İlerletme Hareketi (FATİH) projesine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Projenin Türkiye için çok önemli olduğunu ifade eden Akgül, şunları söyledi:

"FATİH projesi başarılı olduğu takdirde bilişimi etkin kullanan eğitimli kuşaklar bilişim sektörünün gelişmesine önemli katkıda bulunacak, ülkemizin bilgi toplumuna yönelmesine önemli bir ivme verecektir. Bu nedenle iyi düşünülmüş, planlanmış ve doğru şekilde hayata geçirilen FATİH projesi ülkemiz için yararlıdır.

Bütün iyi niyete rağmen, eğitim ve bilişim dünyası ve paydaşlarla süregelen bir diyaloğun olmaması, projenin bir yol haritası ve hedeflerinin açık bir şekilde olmayışı, tüm ülkeyi pilot alan görmesi ana sorun olarak gözümüze çarpıyor.

Katılımcı ve saydam yapıların eksikliği, geri besleme eksikliği, özgürlük boyutu bizi endişelendiriyor. Projenin başarı kriterlerinin net bir şekilde ortaya konmaması, bunu sürekli ölçecek ve gerekli düzeltmeyi yapacak yapıların eksikliği kanımızca ciddi riskler içeriyor. Projenin, bilişim sektörü ve eğitime ivme verme potansiyeline rağmen, ders kitaplarına girecek bir başarısızlık örneği olma riski var. Kamuoyu proje konusunda yeterli bilgiyi alamıyor."

Proje tamamlandığında 42 bin okulda geniş bant internet, 570 bin derslikte etkileşimli tahta ve 11 milyon öğrenciye ve tüm öğretmenlere tablet dağıtılmış olacağını anlatan Akgül, öğrenci ve öğretmenin içerik tasarımından etkileşim örnekleri kadar birçok yerde sistemin içerisinde yer alması gerektiğini ifade etti.

-Öğrenci ve öğretmenler de katılsın

"Öğrencinin aktif katılımı ve 'içerik üretebilmesi' ile öğretmenin verimliliğinin artması FATİH projesinin de temel hedefleri olmalıdır" diyen Akgül, projenin donanım boyutunun göreceli olarak en kolay boyutu olduğunu bildirdi.

Akgül, "Öğretmenlerin eğitimi ve kazanılması, müfredatın yeni teknolojilere uyarlanması, içeriğin hazırlanması, öğretim tasarımının dikkatlice yapılması, yeni teknolojilerin istediği özgürlük ve iş birliği ortamının oluşturulması işin en kritik boyutlarıdır" dedi.

Mustafa Akgül, şöyle devam etti:

"Öğretmenlerin eğitilmesi, sürece ortak edilerek kazanılması, bu teknolojileri benimseyerek, gönül rahatlığı ile kullanması sağlanmalıdır; Öğretmenler, internette buldukları öğrenme nesnelerini, açık öğrenme malzemelerini rahatça kullanma ve onları geliştirme ve paylaşma özgürlüğüne ve ortamına sahip olmalıdır.

Ayrıca uygulanacak programın sürdürülebilirliği de daha en baştan "ana uygulayıcıları" yani "öğretmenleri" işin içine çekerek sağlanabilir Donanım gereksinimlerinin belirlenmesi, MEB müfredat kazanımlarının düzenlenmesi, yeni ders senaryolarının oluşturulması, ancak bundan sonra hiç değilse eş güdümlü yapılması gereken tablet üzerine konacak malzemenin seçimi ve tasarımı, sınıfta uygulama şartları, ödevler, sınavlar, bakım, onarım.. vb. Öğretmenlerin bütün bu adımların her birinde yer almaması baştan projemizi kendi kendimize sabote etmemiz anlamına gelir."

-Öneriler-

Mustafa Akgül, FATİH projesinin başarılı olması için şu önerilerde de bulundu:

-Proje yönetimi konusunda lider eksik gözüküyor, halkla ilişkiler zayıf. Tabletlerin internete çıkışında sorun var, evden de bağlanabilmesi, ailenin tableti kullanabilmesi önemli, gerekirse bunun için maddi destek sağlanmalı. Projenin iç ve dış denetimi ve sınıf denetimin bağımsız ve tarafsız kurumlarca yapılması. Eğitim katılımcı, işbirlikci ve üretken; eğlenme ve öğrenme birlikte, okulla sınırlı kalmayan ve çok kanallıya yönelmeli.

-Eğitim sistemi sınav odaklı olmaktan kurtulmalı, aksi halde FATİH işe yaramaz. Pardus aktif hale gelmeli ve okullarda kullanılmalı. Öğretmen ve öğrenci Bakanlık dışı kaynaklara ulaşabilmeli, etkileşebilmeli, yeni içerik üretebilmeli. Öğretim tasarımı çok kritik, uzman desteği gerekir. Öğretmen en kritik unsurdur, kazanılmalı, eğitilmeli ve sürekli desteklemelidir. Zararlı içerik konusunda insana güvenen liberal bakış açısıyla yaklaşılmalı. İçerik sonsuz bir döngüde sürekli yeniden üretilmelidir, bunu destekleyecek yapılar kurulmalı. Özgürlükçü bir bakış açısıyla, üniversiteler ve STK'larla birlikte çalışılmalı.

-Mevcut projenin yönetim yapısı genişletilmeli, bağımsız bilimsel kurullar proje dahil edilmeli, ve ancak pilotlardan olumlu sonuçlar çıktıktan sonra proje tüm ülkeye yayılmalıdır. Proje katılımcı, saydam ve özgürlükçü bir bakış açısıyla tüm paydaşlarla diyalog içinde gelişmelidir. Açıklık, katılımcılık ve diyalog ancak projeye desteği artırabilir, projenin doğru yolda gelişmesine katkıda bulunabilir. - Ankara