Elektormanyetik Korumalı Kumaş Ürettiler

Başta cep telefonları olmak üzere elektronik cihazların kullanımı konusunda uyarılarda bulunulurken, İzmir'de Dokuz Eylül Üniversitesi'nde Tekstil ve Elektrik- Elektronik Mühendisleri, elektromanyetik dalgalara karşı koruma sağlayan kumaşlar üretti. Prof. Dr. Fatma Çeken, "Bu kumaşlardan cibinlik üretilebilir. Yatak odasında, özellikle bebek odalarında yatak komple cibinlikle örtülerek bebek zararlı elektromanyetik dalgalardan korunur" dedi.

DEÜ Tekstil Mühendisliği Bölümü'nden Prof. Dr. Fatma Çeken başkanlığında aynı bölümden Yrd. Doç. Dr. Özlem Kayacan, öğretim görevlisi Hakan Özdemir, Elektrik- Elektronik Mühendisliği Bölümü'nden Yrd. Doç. Dr. Ahmet Özkurt ve Yüksek Mühendis Şebnem Seçkin Uğurlu, 'İletken iplik takviyeli dokuma ve örme kumaş yapıların elektromanyetik özellikleri' başlıklı proje yürüttü. Prof. Dr. Çeken, yaşamın her alanında elektronik cihaz kullanımının hızlı artarken bunların değişik radyo frekanslarında enerji yayarak insan sağlığını tehdit etmesinin böyle bir proje yapmalarına neden olduğunu belirterek şunları söyledi:

"Evlerde elektrikli mutfak gereçleri, işyerlerinde bilgisayarlar, her türlü haberleşme cihazları, telsiz ve cep telefonları, her türlü dijital devreler elektromanyetik dalga yayıyor ve bunlara maruz kalmak da beyin ve kalp fonksiyon bozuklukları, düşük, kısırlık ve kanser gibi ciddi hastalıklara sebep olabiliyor. Çıkış noktamız bu oldu. Bilindiği gibi Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC), elektromanyetik radyasyonu kanser oluşumunu sağlayabilecek muhtemel parametrelerden biri olarak tanımladı. Dolayısıyla bu zarardan koruyucu elektromanyetik kalkanlama sağlayabilen yapıların araştırılması oldukça önem kazanmıştır. Bu konuda son yıllarda tekstil teknolojisi alanında çalışmalar başlatılmış ve oldukça yoğun olarak devam etmektedir. Bu nedenle elektromanyetik korumayı sağlayan iletken iplik takviyeli örme ve dokuma yapılı kumaşlar üretilerek koruma özellikleri incelenmektedir. Bu projenin de amacı; farklı iletken malzemelerle yani çelik, bakır ve gümüş tellerle örme ve dokuma kumaş yapılarına üretim aşamasında takviye edilerek farklı yapılar oluşturup bu kumaşların 50 MHz'in üstündeki elektrik alanlarda etkili olacak elektromanyetik özelliklerini incelemektir. "

"SER VERİLİR, SIR VERİLMEZ"

Prof Dr. Fatma Çeken, dünyada da bu alanda çalışmalar yapıldığını ancak, dergilerde bile yayımlanmayarak bilimsel platforma bilgi akışı yapılmadığını söyledi. Bu nedenle ürettikleri kumaşların nasıl ürettiklerini bir Ar-Ge çalışması olarak açıklamayacaklarını kaydeden Prof. Dr. Çeken şöyle devam etti:

"Elektromanyetik kalkanlama kumaşları örme ve dokuma teknolojileri ile üretilmiştir. Farklı yapıdaki iletken ipliklerle (yüzde 100 çelik, yüzde 100 bakır, çelik-pamuk, bakır-pamuk karışım iplikleri veya öz iplikler) değişik örgü yapılarında kumaşlar oluşturulmuştur. Daha sonra kumaş numunelerinin elektromanyetik özellikleri test edilmiştir. Elektromanyetik dalgalara karşı koruma sağlayan kumaşların bu özelliklerinin, kumaş sıklığı, kumaştaki örgü yapısı ve kumaşta kullanılan iletken malzeme oranından etkilendiği saptanmıştır.

Bu çalışmada ayrıca, iletken iplik takviyeli dokuma ve örme yapıların önceden elektromanyetik simülasyon programlarıyla modelleme ve performans analizleri yapılarak, elektromanyetik koruma derecesi, kumaşı üretmeden önce tahminlenecek ve gerçek kumaştaki ölçülen değerlerle karşılaştırılacaktır. Bu kumaşlar için cep telefonlarından kablosuz internete, telsizlere kadar tümünün yer aldığı geniş bir bant hedefledik. İstenirse sadece cep telefonu, sadece kablosuz internetin yayacağı dalgaların zararlarını en aza indirecek özel tasarımlar da yapabileceğiz. Örneğin bu kumaşlardan cibinlik üretilebilir. Yatak odasında, özellikle bebek odalarında yatak komple cibinlikle örtülerek bebek zararlı elektromanyetik dalgalardan korunur. Amacımız sektörden gelecek taleplere göre bu kumaşların üretimine öncülük edip bu ürünlerden insanlarımızın yararlanmasını sağlamak. "

NERELERDE KULLANILIR?

Üretilen kumaşların kullanılabildiği yerler şöyle açıklandı: Giysilerde: Kumaşlardan giysi üretimi yapılabilir. Ayrıca özellikle baş (beyin) bölgesinin korunması amacıyla başlık şeklinde üretilebiliyor, beyne gelen elektromanyetik dalgaların vereceği zararı önleyebiliyor.

Perdeliklerde: Kumaşlar perde üretiminde kullanılabiliyor. Baz istasyonlarından, dış ortamlardan gelen zararlı elektromanyetik dalgaların odaya girmesini engelleyebilir veya sağlığa zarar vermeyecek orana indirgeyebiliyor.

Duvar kaplamalarında: Kumaşlar tuğla ara katmanına yerleştirilerek direk bina koruması için de kullanılabiliyor. Dış cephe duvarlarında veya korunması istenen sadece bir odada duvar kaplamasında uygulanabiliyor.

PROJE İÇİNDE PROJE ÇIKTI

Prof. Dr. Fatma Çeken, aynı amaçla ürettikleri bir başka ürünün de iletken malzemeli atık kumaşlardan oluşturdukları keçe (nonwoven) yüzeyler olduğunu söyledi. Çeken, "Otomotiv sektöründe ses yalıtımı amacıyla kullanılan keçe yüzeylere elektromanyetik çevre kirliliğine önlem olarak ikinci bir fonksiyonellik kazandırıldı. Bu geliştirilen atık kumaşlardan oluşturulan tabaka istenilen kalınlıkta üretilebilir. Böylece mantolama malzemesi olarak ses ve ısı yalıtımında ve aynı zamanda binanın istenen bir bölümünün elektromanyetik korumasında kullanılabilir" dedi.

- İzmir

Ekonomi Güncel