Atık kıyafetlerden kağıt üreterek geri dönüşüme katkı sağlıyorlar

Yalova'daki İbrahim Müteferrika Kağıt Müzesi'ne eski kıyafetlerini getiren ziyaretçiler, hem kumaştan geleneksel yöntemle kağıt üretimini öğreniyor hem de geri dönüşüme katkıda bulunuyor.

Yalova Belediyesi tarafından Sıfır Atık Projesi kapsamında başlatılan uygulamayla eskiyen kıyafetler toplanarak Raif Dinçkök Kültür Merkezi'ndeki (RDKM) İbrahim Müteferrika Kağıt Müzesi'ne getiriliyor.

Müzeye bağışlanan veya ziyaretçiler tarafından getirilen kıyafetleri makinede öğüten çalışanlar, elde ettikleri malzemeyi hamura dönüştürüyor.

Osmanlı'dan kalma geleneksel yöntemle kağıt üretilen müzede, defter, kartvizit, düğün davetiyesi gibi birçok ürün de hazırlanıyor.

Özellikle küçük yaşta çocukların ilgi gösterdiği uygulamada toplanan 2,5 ton kıyafet kağıda dönüştürüldü.

Okullarda yapılan duyurunun ardından eski kıyafetlerini alarak müzeye gelen öğrenciler, elleriyle yaptıkları kağıtlardan oluşan hediyelik defter, ajanda gibi ürünlerden de alabiliyor.

Müzede görevli sanat tarihçisi ve el yapımı kağıt uzmanı Aytekin Vural, AA muhabirine, İbrahim Müteferrika Kağıt Müzesi'nin 2013'te hizmete açıldığını söyledi.

Son yıllarda kağıtçılığın gelişmesiyle birlikte çeşitleri çoğalttıklarını aktaran Vural, "Başkanlığımız talepleri doğrultusunda atık toplama ve sıfır atık etkinliklerimizi bu sene üst seviyeye çıkarma kararı aldık. Artık eski elbiseleri de kullanmaya başladık. Daha önce çeşitli yapraklar, atık kağıtlar kullanarak yaptığımız geri dönüşüm kağıtlarını şimdi pamuklu atık elbiselerle yapmaya başladık. Zaten ülkemizin ilk geri dönüşüm tesisi aslında eski elbiseleri toplayıp tekrar kağıda çeviren 1745 yılındaki Yalova Kağıthanesi'dir. Şehrimizin tarihten aldığı böyle bir güç var." diye konuştu.

Öğrenciler, eski kıyafetlerden 150'ye yakın ürün yapabiliyor

Ziyaretçilerin getirdiği pamuklu eski kıyafetlerle, kendilerine ait, şehirlerini temsil eden veya içerisine farklı bitkiler katarak çeşitli hediyeler yaptıklarını da kaydeden Vural, şöyle konuştu:

"Özellikle kırtasiye ürünlerinde öğrencilerimizin kendi atıklarını getirerek burada defterler, takvimler, ajandalar, kartvizitler gibi sayamadığımız 150'ye yakın ürüne dönüştürebilmesini amaçlıyoruz. Çocuklar buraya gelerek kendi kağıdını da kendi ürünü de yapacak. Bu denli büyük bir elbise toplanması hareketi Türkiye'de bu kadar yoğun ilk kez oluyor. Belediyemizin bu seneki amacı kağıttan kağıt, özellikle giysilerden olmak üzere atıktan kağıt yapma hedefinde. Okullarımıza belediyemiz tamamen ücretsiz danışmanlık ve eğitim vermektedir. Özel girişimlere de yine belediyemiz ücretsiz destek vermektedir. Amacımız tamamen sıfır olana kadar atıkları toplayıp tekrar değerlendirmek. Bundan sonra atık toplarken sadece plastik ve kağıt toplamıyoruz. Yalova Belediyesinin yeni başlattığı bu süreçle atık elbiselerimizi de üretim sürecine katarak sıfır atık kağıtlara çevirmiş oluyoruz ve böylece bir ürünü daha az ağaç kesilmesi için kullanıma sunmuş oluyoruz."

Müzede geleneksel ve modern kağıt üretimi bir arada anlatılıyor

Müze sorumlusu sanat tarihçisi Asiye Akar da 1727'de matbaanın kağıt ihtiyacını karşılamak için İbrahim Müteferrika'nın şimdiki adıyla Elmalık köyü bölgesinde kağıthane yapımına başladığını söyledi.

Bu nedenle İbrahim Müteferrika'nın çok önemli bir isim olduğunu, müzede kendi matbaasında bastığı 9 eserin bulunduğunu belirten Akar, şunları kaydetti:

"İbrahim Müteferrika'nın bizim için en önemli görevi matbaacı olması ama bunun yanında Osmanlı döneminde padişahların yanında çeşitli görevlerde bulunmuş bir isim. Bizim ve özellikle Yalova bölgesi için oldukça önemli hizmetini de Yalova Kağıthanesi'ni (Kağıthane-i Yalakabad) kurması açısından önemli bir isim. Halkımız müzemizde Osmanlı dönemindeki geleneksel kağıt üretimini ve bunun yanında yakın dönemde yapılan modern kağıt üretimini bir arada görebiliyor."

Müzede ayrıca küçük çocuklar için masal anlatımı ve origami eğitim alanı oluşturulduğunu da kaydeden Akar, sanatçı Hikmet Gökhan tarafından tamamen atık kağıttan yapılmış eserlerin de sergilendiğini aktardı.