AİHM'de Türkiye Davaları

PARİS  (AA) – Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye aleyhine açılan dört davayı karara bağladı.

AİHM, Türkiye'de "Atatürk'e hakaret suçundan" mahkum olan emekli deniz subayı Ömer Fuat Özçelebi'nin 2005 yılında yaptığı başvuruda, "Türkiye'nin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) ifade özgürlüğü ile ilgili 10. maddesini ihlal ettiğine" hükmetti.

AİHM, başvuru sahibinin maddi tazminat talebinde bulunmamış olması dolayısıyla para cezasına gerek görmedi.

Özçelebi, donanmada görev yaptığı sırada, emrinde görevli bir astsubaya, duvarda asılı Atatürk'ün portresini kastederek, "onun kellesinin daha büyük bir fotoğrafını seçebilirdin" ifadesini kullandığı için "Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanun'u ihlal" suçundan askeri mahkeme tarafından 1998 yılında bir yıl hapis cezasına çarptırılmış, daha sonra askeri temyiz mahkemesi bu kararı bozmuştu.

Erken emekliye ayrılan Özçelebi, daha sonra yine aynı davadan sivil mahkeme tarafından yargılanarak yine bir yıl hapis cezasına çarptırılmış ve daha sonra bu mahkumiyet para cezasına çevrilmişti.

mayın davası

Bitlis'te kırsal alanda mayın patlaması sonucu yaralanan ve fiziksel özürlü hale gelen Ercan Bozkurt isimli vatandaşın yaptığı başvuruyu karara bağlayan AİHM, "Türkiye'nin, AİHS'nin adil yargılanma hakkı ile ilgili 6. maddesinin 1. fıkrasını ihlal ettiğine" hükmetti.

Türkiye karar gereği başvuru sahibine 3 bin avro maddi tazminat ödeyecek.

Bozkurt, Türkiye'de açtığı tazminat davalarının reddedilmesinin ardından 2010'da AİHM'e başvurmuştu.

kötü muamele

Yusuf Salın ve Nihat Karşın isimli vatandaşların, "polis gözaltısı sırasında işkence ve kötü muamele gördükleri" gerekçesiyle yaptıkları başvuruda, Türkiye'nin, AİHS'nin 3. maddesini ihlal ettiğine hükmetti.

Türkiye karar gereği, başvuru sahiplerine kişi başına 10'ar bin avro maddi tazminat ödeyecek.

Beraberlerinde patlayıcı madde ile yakalanan başvuru sahipleri, terör örgütüne üye olmak ve belediye otobüsünü yakma girişiminde bulunmak suçundan 20 Ağustos 2007'de gözaltına alınmıştı. Başvuru sahipleri, 2009 yılında çıkartıldıkları mahkemede yaklaşık 10 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.

AİHM, Ahmet Balta ve Ahmet Gökşen Demir isimli vatandaşların 2012 yılında yaptığı başvuruda ise Türkiye'nin AİHS'nin adil yargılanma hakkı ile ilgili 6. maddesini ihlal ettiğine hükmetti. Türkiye karar gereği, başvuru sahiplerine kişi başına 2'şer bin avro ödeyecek.

Terör örgütü üyeliği suçundan 2010 yılında altı yıl üç ay hapis cezasına mahkum olan başvuru sahipleri, duruşmalarda haklarındaki suçlamaları reddederek, sadece isimsiz bir görgü tanığının şikayeti üzerine yargılanmalarının insan hakları ihlali teşkil ettiği görüşünü dile getirmişti. Yine başvuru sahipleri, "kendileri hakkında suç duyurusunda bulunan kişinin mahkemeye çıkartılıp, ifade verememiş olması ile savunma haklarının ihlal edildiği" şikayetinde bulunmuştu.