Türkiye'nin Patatesi, Kapadokya'da Depolanıyor

BEHÇET ALKAN - Türkiye genelinde üretilen patatesin büyük çoğunluğu, Kapadokya bölgesindeki kayadan oyma doğal soğuk hava depolarında muhafaza ediliyor.

Milyonlarca yıl önce Erciyes, Hasan Dağı ve Güllü Dağ'ın püskürttüğü lavların oluşturduğu yumuşak tüf kayaların oyulması ile yer altına yapılan depolar, herhangi bir enerjiye gerek duyulmadan patatesin kış boyu bozulmadan saklanmasına imkan sağlıyor.

Türkiye'de üretilen patatesin yıllık 1 milyon 600 bin tonu, yeni mahsul alınana kadar pazara sunulması için depolanıyor. Depolanan patatesin yaklaşık 1 milyon 300 bin tonu ise Kapadokya bölgesindeki doğal depolarda alıcısını bekliyor.

Önemli patates üretim merkezlerinden Nevşehir ve Niğde'nin yanı sıra Türkiye'nin farklı bölgelerinden tırlarla getirilen patates, bölgedeki kayadan oyma depolara konuyor ve buradan yurt içi ve yurt dışı pazarlara naklediliyor.

Nevşehir Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Okan Yılmaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bölgede bin 140 adet kayadan oyma doğal soğuk hava deposu bulunduğunu, ortam koşulları nedeniyle sezonuna göre limon ve patatesin bozulma olmadan bu depolarda bekletilebildiğini belirtti.

"Doğal depolar patatesin evidir"

Yapılarda, kışın 2, yaz döneminde ise 10 derece ısının kendi kendine sabit hale geldiğini dile getiren Yılmaz, doğal depoların ışıklandırma dışında hiçbir enerjiye ihtiyaç duymadığını vurguladı.

Yılmaz, "Doğal yapısı nedeniyle buralara patatesin evi diyebiliriz. Patates topraktan çıktıktan sonra, yine toprağın altındaki ortamda saklanıyor. Tamamen doğal olan depolarda nem sürekli yüzde 90 civarlarındadır. Bunları hiçbir enerji sarfiyatı olmadan sağlıyoruz." dedi.

Patates üretimin en çok yapıldığı Sivas, Niğde, Afyon, Kahramanmaraş başta olmak üzere ülke genelinden uygun muhafaza koşulları nedeniyle ürünün Kapadokya'daki depolara sevk edildiğini kaydeden Yılmaz, Azerbaycan, Gürcistan ile Balkan ve Ortadoğu ülkelerine ihracatın bölgeden yapıldığını aktardı.

Yılmaz, şöyle konuştu:

"Kayadan oyma doğal depolar Nevşehir için çok büyük bir avantajdır. Patates siğili hastalığı nedeniyle ilimizde bakanlık tarafından belirlenen alanlarda karantina uygulandığı için sadece 61 bin dekar alanda üretim yapılıyor. Ancak başka illerin patatesini biz depoluyoruz. Bu yıl Gürcistan, Azerbaycan, Irak, Suriye, Dubai ve Balkan ülkelerine yoğun şekilde ihracat yapılıyor. Nevşehir patatesi iç pazara geçen yıl kilogramı 30-35 kuruştan satılmıştı, bu yıl 55-60 kuruş aralığında satılıyor. Sivas, Kayseri, Afyonkarahisar gibi illerin patatesi ise 80-90 kuruşa depodan çıkıyor. Bu fiyatlarla üretici zarar görmüyor, tüketici ise makul fiyatla pazardan ürün alabiliyor. 1 liranın üzerine çıkarsa tüketicinin aleyhine olabilir ancak 60 kuruşun altına düşerse de üreticinin aleyhine olur."

Depolar istihdama da katkı sağlıyor

Doğal soğuk hava depolarının yoğun olarak bulunduğu Kavak Beldesi Belediye Başkanı Celal Yiğit de depoculuk sektörünün istihdama katkı sağladığını, beldede işsizliğin ortadan kalktığını kaydetti.

Yiğit, beldede son 10 yıl içinde depo sayısının hızla arttığını, geçmişte belde halkından birçok kişinin belediyeye iş başvurusunda bulunduğunu, son dönemde ise belde dışından işçi talep edilmeye başlanıldığını dile getirdi.

Yer altı doğal depo işletmecisi Ali Köybaşı da sektörün bölgede büyümeye devam ettiğini, yeni depoların açılmasıyla il ekonomisi ve istihdamına olan katkının da artacağına inandığını ifade etti.