Konfeksiyonda Istihdam Seferberliği

TOLGA ALBAY - Hazır giyim ve konfeksiyon sektöründe Avrupa ülkelerine yoğun ihracat yapan şirketler, üretimlerini Güneydoğu Anadolu ve Karadeniz Bölgesi'ndeki atölyelere kaydırıyor.

Üretim ve istihdama büyük destekler sunulan bölgelerde özgün bir model oluşturan ihracatçılar, kurdukları fabrikaları yerel iş ortaklarına tahsis etmeye başladı.

Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Emre Kızılgüneşler AA muhabirine yaptığı açıklamada, hazır giyim ve konfeksiyonda istihdam maliyetinin yüksek olduğunu, bu yük nedeniyle sektörün bazı pazarları kaybetme tehlikesi yaşadığını söyledi.

Hükümetin Haziran 2012'de başlattığı ve geçen yıl revize ettiği teşvik paketiyle sektörün bu talebine yanıt veren bir adım attığını kaydeden Kızılgüneşler, 4, 5 ve 6. bölge teşviklerinden yararlanan kentlerin konfeksiyonda kümelenmeye başladığını belirtti.

Özellikle 6. bölgede yer alan kentlerin çok cazip olduğunu, konfeksiyon ihracatçısının üretimini hızla bu bölgelere kaydırmaya başladığına işaret eden Kızılgüneşler, bu bölgelerde yatırıma sadece ekonomik olarak değil, ülke adına sorumlulukların bir göstergesi olarak da sıcak yaklaştıklarını bildirdi.

Kızılgüneşler, şu bilgileri verdi:

"Ağırlıklı olarak Batman, Mardin, Muş ve Adıyaman'da kümelenmeler başladı. Özellikle Batman ve Adıyaman ön plana çıkıyor. İzmir'den 8 firmamız orada üretim yaptırıyor. Artık üretim yaptırmanın ötesinde fabrikayı da biz yapıyoruz. Tesisi kuruyoruz, teknik donanımlarını kuruyoruz, eğitimleri veriyoruz. Bölge insanlarıyla ortak bir yapı kuruyoruz. Onlar bize tedarikçi olarak hizmet veriyor.

O bölgeyi bilen, çevresi olan insanlarla iş yapmak bizim için çok daha iyi. Örneğin Batman'da İzmir'deki firmalardan giden siparişleri yetiştirmeye çalışan 3 bin çalışan var. Onların eğitimlerini, altyapılarını verdik. Mühendislerimiz, teknik elemanlarımız, öğretmenlerimiz oraya gidiyor, ihracat mantığını ve kaliteli üretimi öğretiyorlar. Aldığımız sonuçlar çok iyi."

"Tersine göç başladı"

Konfeksiyon sektörünün istihdam sorununa hızla çare üretebildiğini, hayatında çalışmamış bir genç kızı 3 ayda iş hayatına katabildiğini ifade eden Kızılgüneşler, son dönemdeki üretimlerin Anadolu'ya kaymasıyla tersine göçün de başladığına işaret etti.

Geçmişte iş veya eğitim için batı kentlerine göçmüş insanların memleketlerine dönerek bu seferberliğe büyük katkı verdiğini vurgulayan Kızılgüneşler, şöyle konuştu:

"Tersine göçün de başladığını çok rahat söyleyebiliriz. Kendi firmamızın Batman ve Muş'ta çalıştığı atölyeler var. Bu tesislerdeki elemanların yüzde 15-20'si İzmir, İstanbul ve Bursa gibi büyükşehirlerden memleketine döndü. Batıdaki bilgi ve becerilerini oradaki yeni başlayan arkadaşlarına aktarıyorlar. Biz orada ne kadar insanı istihdam edebilirsek bu terör belasından o kadar çabuk kurtuluruz. Batıda yüzlerce insanı çalıştırabileceğiniz bir fabrikayı kurmak artık çok zor. Çünkü işletmeler dağınık. Servisi, yemeği, her şeyi dert, ama Anadolu'da bir ilçede konuşlandığınız zaman insanları çok daha kısa sürede üretime dahil edebilirsiniz."

Firmalarının Batman ve Muş'ta yaptırdığı üretim sayesinde yüzde 10-15 maliyet avantajı sağladığını, bu sayede müşterilere daha iyi fiyat vererek ihracatı artırma fırsatı yakaladıklarını kaydeden Kızılgüneşler, halen çok sayıda firmanın bölgede üretim altyapısı kurmak için çalıştığına dikkati çekti.

"Önümüzdeki 5 sene içinde bizim sektörümüzde batıdaki üretimin en az yüzde 50'si Ankara'nın ötesindeki coğrafyaya kayacak" diyen Kızılgüneşler, "Biz firma olarak Batman'da, Kobani olaylarının yaşandığı dönemde iş yapmaya başladık. Tesisin bulunduğu bölgelerde bırakın terörü asayiş olayı bile olmadı. Orada çalışan insanın mutlu olduğunu, evine ekmek götüren insanın terörden uzak kalmaya çalıştığını gördük. Bu bize yetti. Bir iş adamı olarak çalıştırdığı insanların mutlu olduğunu görmek en büyük mutluluk." diye konuştu.

Güneydoğu'daki deneyimi Karadeniz'e aktardı

Örme konfeksiyon ürünlerinde 130 milyon avroluk ihracatı bulunan Üniteks firmasının Genel Müdür Yardımcısı Maşuk Pamuk ise Batman'da uygulamaya başladıkları üretim modelini konfeksiyon kümelenmesine uygun kentlerde yaydıklarını söyledi.

Halen Batman'da kurdukları fabrika içinde 2 firmanın faaliyet gösterdiğini anlatan Pamuk, şunları kaydetti:

"Orada tanıdığımız, güvendiğimiz, birlikte iş yaptığımız firmalar için 7 milyon liralık yatırımla tesis kurduk. 650 kişi çalışıyor. Oldukça memnunuz. Başarılı olması nedeniyle bu modeli Karadeniz'e de taşıdık. Tokat'in Niksar ilçesinde 400 kişiye iş sağlayan bir tesisi yerel ortağımızla birlikte devreye alıyoruz. Batman ve Tokat'ta kurduğumuz fabrikaları oradaki iş ortaklarımıza verdik, sırada Giresun'un Bulancak ilçesi var. Burada da 500 kişiye iş sağlayacağız. Firmamızın siparişleriyle oluşturulan 6 bin kişilik istihdam içinde bu modelin payı 2 bini buldu. Toplamda 15 milyon liralık yatırım yaptık. İleride gerek duydukça bu modelde yeni tesisler açmaya devam edeceğiz. Anadolu'da iş ahlakı ve etik değerler çok yüksek, iş yapmak avantajlı, fakat yatırım yapacak güçleri yok. Biz de finansman desteği ve eğitim veriyoruz, altyapıyı kuruyoruz."

Üretimin gelecek dönemde önemli bölümünün Güneydoğu ve Karadeniz'deki tesislere kayacağını ifade eden Pamuk, hükümetin açıkladığı fabrika desteğinin geliştirdikleri modele çok benzediğini, gelecekte bu alanda daha hızlı bir ilerleme görüleceğine inandığını da sözlerine ekledi.

Konfeksiyon sektöründe İzmir'de çalıştıktan sonra memleketi Muş'a dönerek atölye kuran Baykal Akarsu ise batılı iş adamlarının güneydoğunun potansiyelini keşfettiğini, son dönemde artan ilgiden memnun olduklarını söyledi.

Devletin sunduğu imkanlar ve bölgedeki kalkınma ajanslarının çalışmalarının olumlu sonuçlar verdiğini dile getiren Akarsu, şöyle konuştu:

"Bugün İzmir'deki, Denizli'deki, Bursa'daki tesisler vasıfsız eleman bulmakta dahi çok zorluk çekiyor. Artık oralarda kimse fabrikada çalışmak istemiyor. Ben İzmir'i de biliyorum Muş'u da. Bu gerçeği görerek İzmir'deki işlerimi devredip Muş'a yatırım yaptım. Bölge olarak bizim amacımız doğru yatırımcıyı çekebilmek. Evet, teşvikler çok cazip, ama bölgenin yine teşvik mezarlığı olmaması için buraya doğru yatırımcıyı çekmemiz lazım. Bunun için çalışıyoruz."