Antep Fıstığı, Anadolu'yu Sarıyor

KEREM KOCALAR - Yüksek getirisi sayesinde son dönemlerde üreticisinin yüzünü güldüren Antep fıstığı, 56 ilde yetiştirilen bir ürün haline geldi.

Gastronomi alanındaki yayınlarda 1. yüzyıldan beri tüketildiği değerlendirilen Antep fıstığı, kuruyemişten tatlıya, yemekten ilaç sanayisine kadar birçok sektörde değerlendiriliyor.

Son yıllarda ülke genelindeki ağaç sayısından ekili olduğu alana kadar ciddi artış yakalayan Antep fıstığı, başta Güneydoğu Anadolu Bölgesi olmak üzere Türkiye'nin dört bir yanına yayılıyor.

AA muhabirinin Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı verilerinden derlediği bilgiye göre, önceki yıllarda istikrarsız görüntüsü nedeniyle üreticisini üzen Antep fıstığı, son yıllarda beklenen grafiği yakaladı.

2015 yılında 2 milyon 914 bin 179 dekarlık dikili alana ulaşan "yeşil altın"dan 144 bin ton hasat elde edildi. Yapılan çalışmaların ardından ülke genelindeki Antep fıstığı ağaç sayısı 52 milyonun üzerine çıktı. Bu ağaçların 40 milyonundan fazlası da halen meyve verir nitelikte.

Antep fıstığının, son 5 yılda ülke genelindeki dikili olduğu alan yüzde 26, meyve veren ağaç sayısı yüzde 33, toplam ağaç sayısı ise yüzde 25 arttı. Öyle ki son 5 yılda Türkiye'deki ağaç sayısı 41 milyon 287 bin 986'dan 52 milyon 230 bin 400'e, dikili olduğu alan ise 2 milyon 338 bin 368 dekardan 2 milyon 914 bin 179 dekara ulaştı.

Başkent Gaziantep

Antep fıstığında ekili alan ve rekolte konusunda Gaziantep ilk sırada yer aldı.

Geçen yıl 1 milyon 299 bin 203 dekarlık alanda 16 milyon 412 bin 510'u meyve veren ağacıyla 53 bin 109 ton rekolte elde eden Gaziantep, en çok Antep fıstığı üreten kent oldu. Gaziantep'i 47 bin 848 tonluk rekolteyle Şanlıurfa ve 16 bin 368 tonluk üretimle Adıyaman izledi.

Türkiye'nin 56 ilinde Antep fıstığı yetiştiriciliği yapılmasına rağmen, ekonomik anlamda Gaziantep, Şanlıurfa, Siirt, Adıyaman, Kilis ve Kahramanmaraş illerinde yaygınlaştı.

"Üreticinin yüzü gülüyor"

Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Mehmet Karayılan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Antep fıstığında son 5 yıldır yaşanan olumlu gelişmelerin herkesi sevindirdiğini ve yeşil altının artık üreticilerin yüzünü güldürdüğünü söyledi.

Antep fıstığı bahçeleri oluşturmanın güçlüğüne işaret eden Karayılan, "Önceden fıstık bahçeleri 10 yıldan sonra hasat edilebilir hale gelirdi. Şimdilerde ise bu zaman 5 yıla kadar geriledi. Bu da üretimin gelişmesini ve ilginin artmasına sebep oldu." dedi.

Bu yıl fıstığın genetik yapısı itibarıyla "yok yılı" olduğunu anlatan Karayılan, yapılan incelemeler bu yıl elde edilecek rekoltenin oldukça umut verici olduğunu ve geçen seneye göre daha yüksek rekolte beklendiğini vurguladı.

Antep fıstığındaki gelişmeleri bundan sonraki süreçte verimi artırarak sürdürmek istediklerini belirten Karayılan, şöyle konuştu:

"Biz Antep fıstığında ABD ve İran ile yarış halindeyiz. Söz konusu ülkelerle kıyaslama yaptığımızda rakiplerimiz birim alanda çok yüksek verim alıyorlar. Mesela biz 1 dekar alanda 100 kilogram kuru kırmızı kabuklu ürün alırken, ABD 300 kilogram ürün alıyor. O yüzden bizim bundan sonraki hedefimiz birim alandan daha fazla verim almak. Bu noktada bize de çok iş düşüyor. Üreticinin yanlış uygulamalarını düzeltmek için çalışacağız. Bu noktada sulamadan budamaya kadar hemen her alanda üreticilerimizi bilgilendirip teşvikler vereceğiz."

Karayılan, Türkiye'deki Antep fıstığının yüzde 38'inin üretildiği Gaziantep'te bu ürünün büyük bölümünün işlendiğini sözlerine ekledi.