AB Komisyonu: Türkiye 'İnce Ayar' Yapmalı

Avrupa Komisyonu, Türkiye'nin bu yıl yüzde 2.5, gelecek yıl ise yüzde 3 büyüyeceği tahmininde bulundu.

Komisyon, Türkiye'nin mali politikasına kısa vadeli semaye akışlarına güçlü şekilde bağlı kalmasından kaynaklanan kırılganlığını azaltıcı yönde "ince ayar" yapması gerektiğini bildirdi.

AB Komisyonu, Türkiye için tahmin edilen GSYH büyüme rakamlarının olumlu tarafta olduğunu belirtti. AB Komisyonu, hükümetin Katılım Öncesi Ekonomik Program rakamlarını yaşanan son ekonomik gelişmeler ışığında güncellememesini eleştirdi, "KÖEP tahminleri gerçekçi olmaktan çok süresi dolmuş tahminler gibi görünmektedir" iddiasında bulundu.

KÖEP İLE AB KOMİSYONU TAHMİNLERİ FARKLI

Avrupa Komisyonu'nun Makedonya, Sırbistan, Karadağ ve Türkiye için 2014 Katılım Öncesi Ekonomik Programları üzerindeki değerlendirmesi ve ülke tahminleri açıklandı. AB Komisyonu'nun Türkiye değerlendirmesinden satır başları şöyle:

"-Tahmin edilen GSYH büyümesi olumlu tarafta: Katılım Öncesi Ekonomik Program (KÖEP) yıllık büyümenin 2013'te kaydedilen yüzde 3.'ten, 2014'te yüzde 4'e, 2015 ve 2016'da ise yüzde 5'e çıkmasını öngörüyor. Bu tahmin Türkiye'nin finansal piyasaları ve TL üzerinde Mayıs 2013'te başlayan baskı öncesi akla yakın olabilirdi. Ancak tahmin, Şubat 2014'e uzayan 9 aylık periyottaki piyasa ve politika gelişmeleriyle birlikte paralel olarak gerçekçi olmayan bir hale geldi. İki yıl vadeli gösterge devlet tahvili getirisi yüzde 11'e ulaştı, İstanbul borsası yüzde 30 düştü, Türk lirası avro karşısında yüzde 22 değer kaybetti. Politika cephesinde ise merkez bankası geçen yaz daha az genişlemeci para politikasına yöneldi, daha sonra Ocak 2014'te iç talebi önemli ölçüde düşürecek şekilde para politikasını kararlı bir şekilde sıkılaştırdı. TL'nin değer kaybının iç fiyatlara etkisiyle hem özel hem kamu tüketimi reel olarak düştü. Tüketim harcamaları, yüksek faiz oranları, hane halkı borçlanmalarını düşürmeye yönelik son makroihtiyati önlemler, bazı dolaylı vergi artışları, negatif servet etkisi ve azalan güven tarafından darbe aldı. İş ortamı, yüksek faiz oranları, borsa düzeltmelerine bağlı yüksek fonlama maliyetleri ve dövizle borçlanan şirketler için kötüleşen bilançolarca frenlendi."

BU YIL BÜYÜME YÜZDE 2.5

AB Komisyonu Türkiye'nin bu yıl yüzde 2.5 büyüyeceği tahmininde bulundu. Bu tahmin KÖEP'te yüzde 4 düzeyindeydi. AB Komisyonu Türkiye'nin gelecek yıl ise yüzde 3 büyüme sağlayacağını tahmin etti. Bu rakam ise KÖEP'te yüzde 5 idi. AB Komisyonu 2016 için bir büyüme tahmininde bulunmadı. KÖEP'e göre ise Türkiye 2016'da yüzde 5 büyüyecek.

AB Komisyonu işsizliğin bu yıl yüzde 10.5 düzeyinde olacağını tahmin etti. KÖEP'e göre ise işsizlik bu yıl yüzde 9.4 olacaktı. Komisyona göre işsizlik gelecek yıl yüzde 10.4'e düşecek.

Enflasyonun bu yıl yüzde 7.4 olacağını tahmin eden AB Komisyonu, KÖEP'in yüzde 5.4'lük rakamından yukarıda kaldı. AB Komisyonu enflasyonun gelecek yıl ise yüzde 7.4'e düşeceğini öngördü.

Cari işlemler açığında AB Komisyonu tahmini ile KÖEP arasında önemli bir fark yer almadı.

MALİ POLİTİKAYA İNCE AYAR ÖNERİSİ

AB Komisyonu, Türkiye'nin mali politikasında tasarrufları artırıcı ve dış finansman gereksinimlerini karşılamada kısa vadeli semaye akışlarına güçlü şekilde bağlı kalmasından kaynaklanan kırılganlığını azaltıcı yönde "ince ayar" yapması gerektiğini de bildirdi.

TÜRKİYE TAHMİNLERİ

AB Komisyonu Türkiye hakkında şu tahmin değerlendirmeleri yaptı.

"-Makroekonomik senaryo, iç talepçe sürüklenen hızlı bir büyüme ve makro ekonomik dengesizliklerin azaltılmasının iyimser kombinasyonundan oluşuyor.

-Makroekonomik senaryonun değeri son piyasa ve politika gelişmelerinin etkisi hariç tutulduğu için ciddi biçimde zayıfladı. KÖEP'in makroekonomik senaryosu hükümetin geçen Eylül ayında kabul ettiği Türkiye'nin Orta Vadeli Programındaki tahminlerle özdeş. Tahminler OVP ve KÖEP'in ibrazı arasındaki altı aylık dönemdeki önemli finansal piyasalar ve ilgili politika önlemleri gelişmeleri hesaba katılarak yeniden ayarlanmadı. Buna, söz konusu gelişmelerin Orta Vadeli Programı değiştirmeyeceği gerekçe gösterildi. Ancak bu, söz konusu gelişmelerin temel makro ekonomik değişkenler üzerindeki olası etkisi itibarıyla tatmin edici değil. Sonuç olarak KÖEP tahminleri gerçekçi olmaktan çok süresi dolmuş tahminler gibi görünmektedir.

-Türk ekonomisine ilişkin son tahminler KÖEP'in makroekonomik çerçevesinden önemli ölçüde sapıyor.

-KÖEP'in kısa vadeli enflasyon senaryosunun realize olma olasılığı yok.

-Cari işlemlerin KÖEP'te öngörüldüğünden daha fazla iyileşme olasılığı bulunuyor.

-Türkiye sermaye akışlarının yavaşlamasına karşı kırılgan durumda.

-Bankacılık sektörü görece dirençli kaldı, ancak zorlayıcı bir ortamla karşı karşıya kalacak.

-Önceki yılın aksine, merkezi hükümetin bütçe açığı 2013'teki orjinal tahminden düşük gerçekleşti.

-Merkezi hükümetin mali açığının 2014'te tahmin edilenden daha fazla gerçekleşeceği tahmin ediliyor.

-Mali konsolidasyonun yöne makro ekonomik ihtiyaçları karşılamayabilir.

-Borcun GSYH'ya oranı döviz kuru gelişmeleri dolayısıyla yükseldi.

-KÖEP yatırım ortamını iyileştirici önlemlere az yer veriyor."