21. Uluslararası Enerji ve Çevre Fuarı ve Konferansı

Turcas Petrol Üst Düzey Yöneticisi Batu Aksoy, enerji sektöründe 2002 yılında başlayan liberalizasyon sürecinin hızla devam etmesi ve adımların daha da netleştirilmesi gerektiğini söyledi.

Aksoy, Anadolu Ajansı'nın "Global İletişim Ortağı" olduğu, İstanbul Fuar Merkezi'nde gerçekleştirilen 21. Uluslararası Enerji ve Çevre Fuarı ve Konferansı- ICCI-2015'in "Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD)" özel oturumunda konuştu.

Sabancı Holding Enerji Grubu Başkanı ve TÜSİAD Enerji Politikası Başkanı Mehmet Göçmen'in moderatörlüğünü yaptığı oturumda, Türkiye'nin 2002 yılında başlayan bir sürece girdiğini ve bunun sonucunda da çok önemli yatırımlar yapıldığını vurgulayan Aksoy, Türkiye'de yapılan yatırımlarla yüksek oranda büyüme gerçekleştiğini, liberalizasyon alanında çok doğru ve güzel adımlar atıldığını söyledi. Bu sürecin henüz yüzde 50-60'larında olunduğunu ifade eden Aksoy, şunları kaydetti:

"Atmamız gereken çok önemli adımlar var. Bu bilinç, istek ve azimle bundan sonraki süreci yönetmemiz gerektiğine inanıyorum. Doğalgaz sektöründe dağıtım sistemi, toptan satış, ithalat sektöründe çok önemli adımlar atıldı. Elektrikte üretim ve dağıtımda çok ciddi adımlar atıldı. Fiyatlama mekanizmalarında hala birtakım noktalarda gerilerdeyiz. Enerji sektöründe sermaye biriktirme alanını yaratmamız lazım. Bu şirketlerin önünde bir engel. Bu ana problemi de aşabilirsek özellikle seçimlerden sonraki dönemde, son 2 yılda büyümede yaşanan kırılmayı aşabiliriz. Aştıktan sonra da, 2002-2012 yıllarındaki yüzde 5-6 büyüme hedefini 10 yıl içinde gerçekleştirebileceğimizi düşünüyorum. Düşük büyüme, reformları gerçekleştirememe, piyasalara müdahil olma durumları olursa başarılı olamayız."

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın '2015-2019 Stratejik Planı'nı takdir ettiğini belirten Aksoy, bugüne kadar paylaşılan planlara nazaran en kapsamlı çalışma olduğunu dile getirdi.

"Ana sorun, işin tamamlanmaması"

Enerjisa Üst Düzey Yöneticisi Yetik Mert de Türkiye'de liberalizasyon sürecinde ana sorununun işin tamamlanmaması olduğunu söyledi.

Yatırımcıların bir sektöre girmesi için kuralların belirli olması gerektiğini ifade eden Mert, "Kurallar ne kadar net olursa yatırımcı da önünü görebilir. Serbestleşmeye ilgili verilen sözlerin yerine getirilmesinde bir duraklama ya da gerileme olmaması gerekiyor. Olunca herkesin hesapları şaşıyor. Liberalleşmede belirli adımların atılması, bazen geri adımların atılması hesapların şaşmasına neden oluyor. Serbestleşme için mutlaka özelleştirmelerin çok hızlı bir şekilde tamamlanması lazım" diye konuştu.

OMV Samsun Elektrik ve Üretim Sanayi ve Ticaret AŞ Genel Müdürü Korkut Öztürkmen de 1995 yılından bu yana senerji sektöründe yer aldığını ve o zamandan bu yana çok şeyin değiştiğine işaret etti.

Enerji sektöründe çok başarılı işler yapıldığını dile getiren Öztürkmen, şunları söyledi:

"Enerji Piyasası Kanunu'yla beraber 2000'li yıllardan bu yana 25 bin megavat olan kurulu gücümüz, 70 bin megavatlara geldi. Son 10 yılda yapılan yatırımların hiçbirine devlet itiraz etmedi. Bizim gibi özel yatırımcılar piyasa yapısına güvenerek çok büyük yatırımlar yaptılar. Bu bir başarı ama serbestleşmede başarı rekabetin hangi aşamada olduğuna bakılarak ölçülmeli. Elektrik sektöründe hala üretimin yüzde 50'ye yakını devletin kontrolünde. Ne yazık ki yüzde 20'den daha fazla pazar payına sahip herhangi bir oyuncunun yapabileceği gibi bazen isteyerek ya da istemeden fiyatlara etkide bulunulabiliyor. Bu da piyasaya doğru fiyat sinyalinin gitmesini engelliyor. Doğalgaz sektöründe de çok benzer bir durum var. Yüzde 75-80 devletin kontrolünde. Serbest piyasadan söz ederken denetimsiz kontrolsüz piyasadan bahsetmiyorum. Tabii ki regülasyon olacak, EPDK olacak ama bunların tamamıyla bir hakem görevi üstlenerek hem yatırımcıları hem de tüketicileri koruması gerektiğine inanıyorum."

Palmet Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Doğanay Samuray da liberalleşmenin en kısa zamanda tamamlanması gerektiğini vurgulayarak, "Liberalleşmede yüzde 50 diye bir şey olmaz. Liberalleşme ya vardır ya da yoktur. 0 ya da 1'dir, arası yoktur. Liberalleşmede 2004'ten bu yana ciddi adımlar atılmıştır, bazıları çok ciddi ileri adımlardır ama yetersizdir. Bu süreci hızlandırmamız lazım" değerlendirmesinde bulundu.