Haftanın Tarihine Bakış

"8 Mart Dünya Kadınlar Günü", bu yıl 37'nci kez kutlanıyor.ABD'de kadın işçilerin 8 Mart 1857'de başlattıkları grev, Kopenhag'da 1910 yılında toplanan Dünya Kadınlar Kongresi'nde "Emekçi Kadınlar Günü" olarak belirlendi.Birleşmiş Milletler, 1975'te 8 Mart'ı "Dünya Kadınlar Günü" ilan etti.-Belli başlı öteki olaylar-3 MART1878- Osmanlı devleti ile Rusya arasında Ayastefanos Antlaşması imzalandı.1883- Mektebi Sanayii Nefise (Güzel Sanatlar Akademisi) öğretime açıldı.1924- Halifeliğin kaldırılması ve Osmanlı hanedanı mensuplarınınyurt dışına çıkarılmasına ilişkin yasa kabul edildi. Tevhidi TedrisatKanunu çıkarıldı. Şer'iye ve Evkaf ve Genelkurmay bakanlıkları kaldırıldı.Diyanet İşleri Başkanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu. GenelkurmayBaşkanlığı oluşturuldu ve hükümetten ayrıldı.1925- Şeyh Sait isyanının büyümesini önlemek için, TakririSükun Kanunu kabul edildi; İstiklal Mahkemeleri kuruldu.1942- Türk Ressamlar Cemiyeti İstanbul'da kuruldu.1980- Eski Hatay Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen, 88 yaşındaİstanbul'da öldü.1983- Çizgi roman Tenten'in çizeri Georges Remi (Herge) öldü.1992- Zonguldak Kozlu'daki grizu faciasında 127 kişi öldü, 147kişiden umut kesildi.1994- Ressam Cihat Burak, 79 yaşında öldü.1994- TBMM Genel Kurulu, DEP'li Selim Sadak ve RP'den istifaeden İstanbul Bağımsız Milletvekili Hasan Mezarcı'nındokunulmazlığını kaldırdı.2008- Rusya'da devlet başkanı seçimini Başbakan BirinciYardımcısı Dimitriy Medvedev yüzde 70,28 oranında oy alarakkazandı. Medvedev, 7 Mayısta yemin etti.2009- Şair ve söz yazarı Yusuf Hayaloğlu, İstanbul'da yaşamını yitirdi.2013- Gerçek adı Müslüm Akbaş olan ve seslendirdiği arabesk müzik eserleriyle hayranlarınca "Müslüm Baba" diye anılan sanatçı Müslüm Gürses, geçirdiği by-pass ameliyatının ardından 4 ay yoğun bakımda tedavi gördüğü hastanede 60 yaşında hayatını kaybetti. Sesi, yorumu, şarkıları ve renkli kişiliğiyle hafızalarda yer edinen Gürses, müziğe uzun yıllar emek veren ve şarkılarıyla geniş kitlelere ulaşabilen sanatçılar arasında yer alıyordu. 2013- Voleybolda, Erkekler CEV Kupası Finali rövanş maçında Halkbank, İtalya'nın Andreoli takımını 3-2 yenerek şampiyon oldu ve erkeklerde CEV Kupası'nı alan ilk Türk takımı olarak tarihe geçti. 4 Mart1193- Eyyubi devletinin kurucusu, Haçlı saldırılarına karşıduran Selahaddin Eyyubi öldü.1656- Düşük ayarlı para ve alınamayan maaşlar için ayaklanan askerler,IV. Mehmed'in onayıyla bazı saray ağalarını idam ettirdi.1923- Mustafa Kemal Paşa'nın 17 Şubat'taki konuşmasıyla başlayan İzmirİktisat Kongresi sona erdi. Kongrede Misakı İktisadi kabul edildi.1929- Takriri Sükun Kanunu yürürlükten kalktı.1934- İstanbul Üniversitesinde açılan İnkılap Tarihi Enstitüsü'ndeilk dersi Milli Eğitim Bakanı Hikmet Bayur verdi.1934- Ankara Radyosu yayınına başladı.1940- İstanbul'da yapılan Altıncı Balkan Güreş Şampiyonası'ndaTürk takımı beş birincilik alarak altıncı kez şampiyon oldu.1964- BM Güvenlik Konseyi, Kıbrıs'a uluslararası güç göndermekararı aldı.1986- İzmir'in eski belediye başkanı Osman Kibar öldü.1992- İspanya'dan "engizisyon" baskısından kaçarak Osmanlıİmparatorluğu'na sığınan Museviler, Türkiye'ye gelişlerinin 500.yılını kutladılar.1994- Dokunulmazlıkları kaldırılan DEP milletvekilleri LeylaZana, Sırrı Sakık, Ahmet Türk, Selim Sadak ve bağımsızmilletvekili Mahmut Alınak, gözaltına alındı. Mezarcı ve DEPŞırnak Milletvekili Selim Sadak serbest bırakıldı.1994- Gazeteci Hıncal Uluç, uğradığı silahlı saldırıda bacağındanyaralandı.2002- Ilımlı Arnavut Lider İbrahim Rugova, Kosova'nın ilkdevlet başkanı seçildi. 5 Mart1920- Türkiye Yeşilay Cemiyeti kuruldu.1934- Eski milli eğitim bakanlarından Dr. Reşit Galip öldü.1941- Türkiye'nin ilk Diyanet İşleri Başkanı Rifat Börekçi öldü.1946- İkinci Dünya Savaşı'nda ortaya çıkan ve Sovyetler Birliği ileDoğu Avrupa ülkelerini simgeleyen "Demirperde" kavramı; ilk kezİngiltere Başbakanı Winston Churchill'in bir konuşmasında kullanıldı.1953- Sovyetler Birliği'ni yaklaşık 30 yıl yöneten ve geçirdiğibeyin kanaması sonucu bilincini yitiren Jozef Stalin öldü.1971- Amerikalı dört asker Ankara'da terör örgütü THKO mensuplarıncakaçırıldı. Bir duyum üzerine polisin 5 Mart'ta üniversiteye düzenlediğibaskında çatışma çıktı; Erdal Şener adlı öğrenci öldü, yaralananlaroldu. ABD'li askerler 8 Mart'ta serbest bırakıldı.1983- Karikatürist Mustafa (Mim) Uykusuz 61 yaşında öldü.1987- Tiyatro ve sinema sanatçısı Gülistan Güzey İstanbul'da öldü.1994- Birleşmiş Milletler, Bosna'ya Türk askeri gönderilmesinikabul etti.1999- Çankırı Valisi Ayhan Çevik, bombalı saldırıda ağıryaralandı; koruma polisi ve iki lise öğrencisinin öldüğüsaldırıyı yasa dışı TİKKO örgütü üstlendi.2000- Hayırseverliğiyle tanınan iş adamı İzzet Baysal öldü.2009- "Ergenekon" soruşturması kapsamında Cumhuriyet gazetesi Ankara temsilcisi Mustafa Balbay gözaltına alındı ve 6 Mart'ta tutuklandı. 6 Mart1920- "Kaşağı"nın yazarı, ünlü öykücü Ömer Seyfettin, HaydarpaşaHastanesinde öldü. Ömer Seyfettin, 12 Mart 1884'te Gönen'de doğmuştu.1925- Takriri Sükun Kanunu'na dayanılarak İstanbul'da altı gazeteve dergi, Bakanlar Kurulu kararıyla kapatıldı. Kapatılan yayınorganları şunlardı: Tevhidi Efkar, İstiklal, Son Telgraf,Aydınlık, Sebilülreşat ve Orak Çekiç.1927- İstanbul Radyosu yayına başladı.1935- Oyun Yazarı İbnürrefik Ahmet Nuri (Sekizinci) 61 yaşında öldü.1948- Anadolu Ajansında 1925'te şirket kurucuları arasında yer alan ve"Başyazarı" olan ünlü şair, yazar ve gazeteci Kemalettin Kamu47 yaşında Ankara'da öldü.1961- İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth, Türkiye üzerinden geçerkenAnkara'ya geldi. Esenboğa Havalimanında Devlet ve Hükümet BaşkanıOrgeneral Cemal Gürsel tarafından karşılanan II. Elizabeth, Gürselile kırk dakika görüştükten sonra Türkiye'den ayrıldı.1989- Şarkı sözü yazarı ve şovmen Fecri Ebcioğlu öldü.1995- Avrupa Birliği üyesi on beş ülke ile Türkiye arasında GümrükBirliği Antlaşması imzalandı.1995- Karikatürist Nehar Tüblek, İstanbul'da öldü. Tüblek,1924'de Manastır'da doğmuştu.2002- Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Gazeteci yazar Çetin Emeç veTuran Dursun ile İran rejim muhalifi Ali Akbar Gorbani'ninöldürülmesi olaylarının da aralarında bulunduğu birçoksaldırıdan sorumlu tutulan İslami Hareket Örgütünün "İcraŞurası" üyesi İrfan Çağırıcı hakkındaki idam cezasını onadı.2005- Ressam Nüzhet İslimyeli 92 yaşında Ankara'da öldü.2007- Türkiye'de işsizlik oranı 2006 yılında yüzde 9,9 olarakaçıklandı.2013- Venezuela'nın uzun süredir kanserle mücadele eden Devlet Başkanı Hugo Chavez, 58 yaşında hayatını kaybetti. 7 Mart1917- Nick Larocca'nın "Original Dixiland Jazz Band" adlıorkestrası, ilk caz plağını New Jersey'deki Victor Co.plakçılık şirketi için doldurdu.1927- İstiklal Mahkemelerinin görevi sona erdi.1954- Petrol işletmeciliğini yabancı sermayeye açan PetrolYasası kabul edildi. Petrol İşleri Genel Müdürlüğü kuruldu.1969- Golda Meir İsrail'in ilk kadın başbakanı oldu.1977- Pakistan'da seçimleri Zülfikar Ali Butto kazandı.1979- ABD uzay aracı Voyager I, Jüpiter ve Uranüs'ün Satürngibi halkalara sahip olduğunu keşfetti. Voyager I, Jüpiter'inhalkalı resimlerini dünyaya gönderdi.1983- Zonguldak Ereğli Kömür İşletmelerinin Kandilli üretimhavzasındaki Armutçuk Ocağı'nda meydana gelen patlamada 102kişi öldü, 86 kişi yaralandı.1989- Anayasa Mahkemesi, üniversitelerde "dini inanç sebebiyleboyun ve saçların örtü veya türbanla kapatılmasını" serbestbırakan yasayı iptal etti.1990- Hürriyet gazetesi Yönetim Kurulu üyesi, gazeteci yazarÇetin Emeç ve şoförü Ali Sinan Ercan, uğradıkları silahlısaldırıda yaşamlarını yitirdi.2001- Karikatürist Necmi Rıza Ayça, 87 yaşında vefat etti.2010- İngiliz aktör Richard Stapley, 86 yaşında öldü. 8 Mart1403- Osmanlı padişahı Yıldırım Bayezid, Akşehir'de öldü.1857- KADINLAR GÜNÜ: ABD'de kadın işçilerin 8 Mart 1857'deyaptıkları yürüyüş, Kopenhag'da 1910 yılında toplanan DünyaKadınlar Kongresi'nde "Emekçi Kadınlar Günü" olarakbelirlendi. 8 Mart, 1977'de BM tarafından "Dünya KadınlarGünü" ilan edildi.1944- Yazar Hüseyin Rahmi Gürpınar, Heybeliada'daki köşkündeöldü. Gürpınar, 17 Ağustos 1864'te İstanbul'da doğmuştu.1948- Tanımladığı bir deri hastalığı "Behçet Hastalığı" adıyladünya tıp literatürüne geçen, deri ve zührevi hastalıklar uzmanıOrdinaryüs Prof. Dr. Hulusi Behçet, kalp krizi sonucu öldü.1952- ABD Philadelphia'da ilk suni kalp ameliyatı yapıldı.1954- Devletin siyasal prestijine ve mali gücüne zarar getirdiğinekarar verilen ya da kişilerin özel hayatına tecavüz eden yazılaryazan gazetecilere ağır cezalar öngören Basın Kanunu TBMM'den geçti.1963- Suriye'de, bir darbe sonucu Baasçılar ve Nasırcılariktidarı ele geçirdi. Baasçı subaylar, şubat ayında, Irak'ta dayönetimi ele geçirmiş ve Başbakan Kasım öldürülmüştü.1972- Demokratik Parti Genel Başkan Yardımcısı Yüksel Menderes,Ankara'da hava gazıyla intihar etti. Başbakan Adnan Menderes'inoğullarından Mutlu Menderes, 1 Mart 1978'de trafik kazasındaölmüştü. 15 Mart 1996'da ise Aydın Menderes, trafik kazasısonucu felç oldu.1980- Felsefeci Nusret Hızır, 81 yaşında öldü.1984- Sekiz ilde olağanüstü hal uygulanmasıyla ilgili"Olağanüstü Hal Yönetmeliği" yürürlüğe girdi.1996- Lefkoşa-İstanbul seferini yapan KKTC'ye ait bir yolcuuçağı kaçırılarak önce Sofya'ya, ardından da Münih'e indirildi.2005- Çeçen lider Aslan Maşadov, bir çatışmada Rus güvenlikgüçlerince öldürüldü.2008- Hollanda'nın Lahey kentindeki Artistik Buz Pateni UluslararasıAegon Kupası'nda, bayanlarda Tuğba Karademir 2. oldu ve Türkiye'ye buspor dalında tarihte uluslararası bir yarışmada büyükler kategorisindekiilk madalyayı kazandırdı.2008- Eski milletvekili ve Ankara Üniversitesi SBF eski öğretim üyesiProf. Dr. Sadun Aren, vefat etti.2010- Elazığ'ın Karakoçan ilçesinde meydana gelen 6.0 büyüklüğündeki depremde 41 kişi öldü.2012- Kadına şiddet uygulayan kişilere elektronik kelepçe veya bileklik takılmasına imkan sağlayan Ailenin Korunması ve Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesine İlişkin Kanun Tasarısı, TBMM Genel Kurulu'nda yasalaştı. 9 Mart1764- Padişah III. Mustafa tarafından yaptırılan Laleli Camisiibadete açıldı.1796- Napolyon Bonapart ile Josephine evlendi.1923- Sovyet lideri Lenin, geçirdiği felç sonucunda konuşmayeteneğini kaybetti.1929- İstanbul'da Matbaacılık Mektebi açıldı.1956- Kıbrıs Rum toplumunun lideri Başpiskopos Makarios,İngiltere tarafından Seyşel Adaları'na sürgüne gönderildi.Adanın İngiliz Genel Valisi John Harding, Makarios'un,terörizmi aktif olarak desteklediği için sürgün edildiğini açıkladı.1957- Türkiye'nin ilk kadın doktor subayı Sema Aran, teğmenrütbesiyle göreve başladı.1967- Gazeteci, yazar Vala Nureddin (Va-Nü), 66 yaşındaİstanbul'da öldü.1967- Gölcük Tersanesi'nde "Berk" adlı refakat firkateynininyapımına başlandı.1995- TBMM Mal Varlığını Araştırma Komisyonunun Almanya'dabulduğu belgeler, RP'li Süleyman Mercümek'in Türkiye'deyönettiği paranın toplam 17 milyon mark olduğunu ve buparaların akıbetinin bilinmediğini ortaya koydu.1996- 1990 yılında öldürülen gazeteci Çetin Emeç'i vurduğubelirlenen İslami Hareket Örgütü'nün "tim sorumlusu"İrfan Çağırıcı, İstanbul'da yakalandı.2001- Türk balesinin kurucusu Edris Stannus (Dame Ninette deValois), İngiltere'de 104 yaşında öldü.2003- Siirt'te yapılan milletvekili yenileme seçimlerinde 3milletvekilliğini alan, iktidardaki AK Parti'nin Genel BaşkanıRecep Tayyip Erdoğan da parlamentoya girdi.2007- İsviçre'de, Ermeni çevrelerinin "soykırım" iddiasınıninkarın suç sayan yasayı ihlal ettiği gerekçesiyle yargılananİşçi Partisi lideri Doğu Perinçek, para cezasına çarptırıldı.Lozan Mahkemesi, 6 Mart'ta başlayan duruşmalar sonunda bugün verdiğikararda, Perinçek'i 90 gün hapis cezası karşılığında her günü 100İsviçre Frangı (yaklaşık 115 YTL) olmak üzere 9 bin İsviçre Frangıpara cezasına çarptırdı ve bu cezayı iki yıl tecil etti. 10 Mart1876- Graham Bell ile yardımcısı Watson, ilk telefon görüşmesiniyaptı.1910- Hollywood'da çekilen ilk film "In Old California"gösterime girdi.1919- Çin'de kölelik resmen kaldırıldı.1920- Yunanistan Başbakanı Venizelos'un da katıldığı toplantıdaİstanbul'un resmi işgaline ve Kuvayımilliye öncülerinintutuklanmasına karar verildi.1931- İstanbul'da yayımlanan Bıldırcın, Piliç ve Çapkın Kızmecmuaları hakkında müstehcen yayın davası açıldı.1938- Ankara Radyosu'nda radyofonik konserlere, Bizet'in Carmenoperasıyla başlandı.1947- Dört büyükler, Almanya'nın geleceğini tartışmak içinMoskova'da toplandı.1952- Küba'da General Fulgencio Batista, Devlet Başkanı CarlosSocarras'ı devirerek yerini aldı.1956- Başpiskopos Makarios'un, 9 Mart günü sınır dışıedilmesinden sonra Kıbrıs'ta ayaklanmalar başladı.1963- Saatli Maarif takvimlerinin kurucusu Naci Kasım, 79 yaşındavefat etti.1969- ABD'li siyahi lider Martin Luther King'in katili JamesEarl Ray, 99 yıl ağır hapis cezasına çarptırıldı.1972- TBMM, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkındakiidam kararlarını 53 ret, 6 çekimser, 238 kabul oyuyla onayladı.1974- Cumhuriyet'in 50. Yılı'nı Kutlama Komitesi'nce İstanbul'unKaraköy Meydanı'na dikilen "Güzel İstanbul" adlı kadınheykeli, "müstehcen" olduğu iddiasıyla bazı kesimlerin tepkigöstermesine yol açtı.1988- Zorunlu Tasarruf Yasası çıktı.1989- Avrupa Kulüpler Kupası'nda finale yükselen ilk Türkbasketbol takımı Efes Pilsen, Yunanistan'ın Aris takımınayenilerek ikinci oldu.1993- Gazeteci Emil Galip Sandalcı, 71 yaşında öldü.1998- Gazeteciler Federasyonu kuruldu.1999- Şair, deneme yazarı Salah Birsel vefat etti.2000- Diyarbakır 1 Numaralı DGM, kapatılan RP'nin Genel BaşkanıNecmettin Erbakan'ı "halkı ırk ve din farklılığı gözeterek, kinve düşmanlığa açıkça tahrik ettiği" gerekçesiyle 1 yıl hapislecezalandırdı.2003- Erman Filmin kurucusu Hürrem Erman, 90 yaşında öldü.2004- Yargıtay 1. Ceza Dairesi, 7 TİP'li öğrenciyi öldürdüğüiçin 7 kez idam cezasına çarptırılan Haluk Kırcı'nın cezasının,48 ayı hücrede olmak üzere müebbet ağır hapis cezasınadönüştürülmesine ilişkin kararı onadı.2007- Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi, Diyarbakır EmniyetMüdürü Ali Gaffar Okkan ve 5 polis memurunun öldürülmesineilişkin davada 5 sanıktan birini müebbet, 3 sanığı ise toplam19 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırdı; 1 sanık beraat etti.2009- Yüksek Hızlı Tren'in ilk seferi Ankara-Eskişehir hattında yapıldı. YHT'nin işletmeye alınış töreni ise 13 Martta düzenlendi.2013- Almanya'da Stuttgart yakınlarında bulunan Backnang kentindeki bir apartmanda sabaha karşı çıkan yangında 8 Türk vatandaşı yaşamını yitirdi. 2013- Voleybol Kadınlar CEV Şampiyonlar Ligi Dörtlü Finali'nde Azerbaycan'ın Rabita Bakü takımını 3-0 yenen Vakıfbank, tarihinde ikinci kez şampiyonluğa ulaştı. 2013- Tiyatro ve sinema sanatçısı Metin Serezli, 79 yaşında İstanbul'da hayatını kaybetti. - Ankara

Haftanın Tarihine Bakış

Güncel Haberler

"8 Mart Dünya Kadınlar Günü", bu yıl 37’nci kez kutlanıyor.

İstanbul, Türkiye, Politika, Güncel, Haberler